اثر سطوح مختلف پودر سماق بر عملکرد، توسعه دستگاه گوارش، سیستم ایمنی و فاکتورهای خونی جوجه های گوشتی

فصلنامه زیست شناسی جانوری

دوره 14، شماره 2، اسفند 1400، صفحه 173-184   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/ascij.2021.687843

نویسندگان

زلیخا فرهنگیان¹؛ حسین رضا شهبازی^{* 1}؛ فروغ محمدی²

¹گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران

²گروه دامپزشکی، دانشکده کشاورزی، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران

چکیده

استفاده از مکمل‌ رشد گیاهی در جیره جوجه­های گوشتی سبب افزایش راندمان تولید می‌گردد. آزمایش حاضر به منظور مقایسه اثر مقادیر مختلف پودر سماق بر عملکرد رشد، توسعه دستگاه گوارش، سیستم ایمنی و فاکتورهای خونی در جوجه­های گوشتی انجام پذیرفت که جهت انجام آن از 160 قطعه جوجه نر یکروزه نژاد راس 308 در قالب یک طرح کاملا تصادفی در 4 تیمار و 4 تکرار که هر تکرار حاوی 10 جوجه بود، استفاده شد. جیره­های آزمایشی به ترتیب شامل 1) شاهد با جیره پایه (فاقد پودر سماق)، 2) جیره پایه حاوی 25/0 درصد پودر سماق 3) جیره پایه حاوی 75/0 درصد پودر سماق  و 4) جیره پایه حاوی 5/1 درصد پودر سماق بود. یافته‌ها نشان داد که افزایش وزن بدن و ضریب تبدیل خوراک در طول دوره پرورش در جیره حاوی 5/1 درصد پودر سماق بهبود معنی‌داری پیدا کرد (05/0 > p). سطح 5/1 درصد سماق در جیره کاهش معنی‌داری بر وزن کبد و روده کوچک داشت (05/ 0> p). وزن بورس فابریسیوس در تمام سطوح مختلف از پودر سماق افزایش معنی­داری نسبت به شاهد داشت (01/0 > p). افزایش معنی‌داری در درصد هماتوکریت برای تیمارهای حاوی سطوح 75/0 و 5/1 درصد پودر سماق وجود داشت (05/0 > p). مقدار 5/1 درصد پودر سماق در جیره، بهبود معنی‌داری را بر غلظت آلبومین، کلسترول و لیپوپروتئین‌های با چگالی خیلی کم (VLDL) سرم خون جوجه­های گوشتی داشت (05/0 > p). بطور کلی نتایج نشان داد استفاده از پودر سماق در جیره جوجه­های گوشتی می­تواند به عنوان محرک رشد، اثرات مفیدی داشته باشد.

کلیدواژه‌ها

فاکتورهای خونی؛ سماق؛ جوجه گوشتی؛ عملکرد؛ سیستم ایمنی

مراجع

1. Abedin A., Pei Z., Qingzhen Z., Zewei S. 2019. Application of traditional Chinese herbal medicine byproducts as dietary feed supplement and antibiotic replacement in animal production. Current Drug Metabolism, 30(1): 54-64.
2. Abo omar J., Hejazi A., Badran R. 2016. Performance of broilers supplemented with natural herb extract. Open Journal of Animal Sciences, 6(1): 68-74.
3. Ahmadi M., Ahmadian A., Poorghasemi M., Makovicky P., Seidavi A. 2019. Nano-selenium affects on duodenum, jejunum, ileum and coloncharacteristics in chicks: An animal model. International Journal of Nano Dimension, 10(2): 225-229.
4. Al-Ameri A.K. 2006. Evaluation of antimicrobial activity of aqueous extract of Prosopis farcta pods. Tikrit Journal of Pharmaceutical Sciences, 2: 78-84.
5. Al-Jaff F.K. 2011. Effect of coriander seeds as diet ingredient on blood parameters of broiler chicks raised under high ambient temperature. International Poultry Science, 10(2): 82-86.
6. Ali M., Kenganora M., Manjula S.N. 2016. Health benefits of Morinda citrifolia(Noni): a review. Pharmacognosy Journal, 8(4): 321-334.
7. 1990. Official Methods of Analysis. Vol. I. 15^th Ed. Association of Official Analytical Chemists, Arlington, VA, USA.
8. 2014. Ross 308: Broiler Nutrition Specification. Aviagen Ltd., Newbridge, UK.
9. Chakraborty A., Ferk F., Simic T., Brantner A., Dusinska M., Kundi M., Hoelzl C., Nersesyan A., Knasmuller S. 2009. DNA-protective effects of sumach (Rhus coriaria), a common spice: Results of human and animal studies. Mutation Research, 661: 10-17.
10. Cross D., Mcdevitt R.K.H., Acamovic T. 2007. The effect of herbs and theirassociated essential oils on performance, dietary digestibility and gut microflora in chickens from 7 to 28 days of age. British Poultry Science, 48: 496-506.
11. Daramola O.T. 2019. Medicinal plant leaf meal supplementation in broiler chickens diets: effect on performance characteristics, serum metabolite and antioxidant status. Animal Research International, 16(2): 3334-3342.
12. Elson C.E. 1995. Suppression of mevalonate pathway activities by dietary isoprenoids: protective roles in cancer and cardiovascular disease. Journal of Nutrition, 125(6): 1666-1672.
13. Hong J.C., Steiner T., Aufy A., Lien T.F. 2012. Effects of supplemental essential oil on growth performance, lipid metabolites and immunity, intestinal characteristics, microbiota and carcass traits in broilers. Livestock Science, 144(3): 253-262.
14. Kalafová A., Massányi P., Slamečka J., Ondruška O., Chrastinová L. 2010. Effect of sumac on cholesterol and triglycerides content of rabbits. Potravinarstvo, 4: 133-137.
15. Karimi A., Yan F., Coto C., Park J., Min Y., Lu C., Gidden J., Lay J., Waldroup P. 2010. Effects of level and source of oregano leaf in starter diets for broiler chicks. Journal of Applied Poultry Science, 19(2): 137-145.
16. Mehet C., Ulku G., Abdurrauf Y., Okkes Y., Bestami D. 2009. Effects of dietary antibiotic and cinnamon oil supplementation on antioxidative enzyme activities, cholesterol levels and fatty acid composition of serum and meat in broiler chickens. Acta Veterinaria Brno, 79: 33-40.
17. Mudalal S., Zaazaa A., Abo Omar J. Effects of medicinal plants extract with antibiotic free diets on broilers growth performance and incidence of muscles abnormalities.  Brazilian Journal of Poultry Science, 23(1): 1-8.
18. Nasar-Abbas S.M., Halkman A.K. 2004. Antimicrobial effect of water extract of sumac (Rhus coriaria L.) on the growth of some food borne bacteria including pathogens. International Journal of Food Microbiology, 97: 63-69.
19. Nasiri S., Nobakht A., Safamehr A.R. 2011. The effect of different levels of Nettle (Urtica dioica) medicinal plant in starter and grower feeds on performance, carcass traits, blood biochemical and immunity parameters of broiler. Iranian Journal of Applied Animal Science, 1(3): 177-181.
20. Ocak N., Erener G., Burak A.K., Sungu M., Altop A., Ozmen A. 2008. Performance of broilers fed diets supplemented with dry peppermint (Mentha piperita) or thyme (Thymus vulgaris) leaves as growth promoter source. Czech Journal of Animal Science, 53(4): 169-175.
21. Ozcan M., Haciseferogullari H. A condiment [Sumac (Rhus coriaria L.) fruits]: some physic- chemical properties. Bulgarian Journal of Plant Physiology, 30: 74-84.
22. Perera H.D.S.M., Samarasekera J.K.R.R., Handunnetti S.M., Weerasena O.V.D.S.J. In vitro anti-inflammatory and anti-oxidant activities of Sri Lankan medicinal plants. Industrial Crops and Products, 94: 610-620.
23. Poorghasemi M., Chamani M., Mirhosseini S.Z., Sadeghi A.A., Seidavi A. 2017. Effect of probiotic and different sources of fat on performance, carcass characteristics, intestinal morphology and ghrelin gene expression on broiler chickens. Kafkas Universitesi Veteriner Fakultesi Dergisi, 24(2): 169-178.
24. Poorghasemi M., Seidavi A.R., Qotbi A.A.A., Chambers J.R., Laudadio V., Tufarelli V. 2015. Effect of dietary fat source on humoral immunity response of broiler chickens. European Poultry Science, 79: 1-8.
25. Rahimi S., Teymouri Zadeh Z., Karimi Torshizi M.A., Omidbaigi R., Rokni H. 2011. Effect of the three herbal extracts on growth performance, immune system, blood factors and intestinal selected bacterial population in broiler chickens. Journal of Agriculture Science Technology, 13: 527-539.
26. Rayne S., Mazza G. 2007. Biological activities of extracts from sumac (Rhus spp.): a review. Plant Foods for Human Nutrition, 62(4): 165-175.
27. Ross J.G., Christie W.G., Jones R.M. 1976. Determination of hematology and blood chemistry values in healthy six-week-old broiler hybrids. Avian Patholgy, 5: 273-281.
28. SAS Institute. (2004). SAS^®/STAT Software, Release 9.4. SAS Institute, Inc., Cary, NC. USA.
29. Sayyah M., Kamalinejad M., Hidage R.B., Rustaiyan A. 2001. Antiepileptic potential and composition of the fruit essential oil of Ferula gummosa Iranian Biomedical Journal, 5: 15-16.
30. Tiihonen K., Kettunen H., Bento M.H.L., Saarinen M., Lahtinen S., Ouwehand A.C., Schulze H., Rautonena N. 2010. The effect of feeding essential oils on broiler performance and gut microbiota. Journal of Brezilian Poultry Science, 51(3): 381-392.
31. Tollba A.A.H., Shabaan S.A.M., Abdel-Mageed M.A.A. 2010. Effect of using aromatic herbal extract and blended with organic acids on productive and physiological performance of poultry. 2- The growth during cold winter stress. Egyptian Poultry Science, 30(1): 229-248.
32. Vase-Khavari K., Mortezavi S.H., Rasouli B., Khusro A., SalemZ.M., Seidavi A.R. 2019. The effect of three tropical medicinal plants and superzist probiotic on growth performance, carcass characteristics, blood constitutes, immune response, and gut microflora of broiler. Tropical Animal Health and Production, 51(1): 33-42.
33. Wang M., Suo X., Gu J., Zhang W., Fang Q., Wang X. 2008. Influence of grape seed proanthocyanidin extract in broiler chickens: effect on chicken coccidiosis and antioxidant status. Poultry Science. 87(11): 2273-2280.
34. Williams P., Losa R. 2001. The use of essential oils and their compounds in poultry nutrition. Worlds Poultry Science Journal, 17: 14-15.
35. Yang R., Hung M.C. 2017. The role of T-cell immunoglobulin mucin-3 and its ligand galectin-9 in antitumor immunity and cancer immunotherapy. Science China Life Sciences, 60(10): 1058-1064