اثربخشی زوج درمانی هیجان مدار بر علائم افسردگی و عملکرد جنسی در زنان آسیب دیده از خیانت همسر

زن و مطالعات خانواده

مقاله 6، دوره 15، شماره 55، خرداد 1401، صفحه 100-118   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/jwsf.2022.1939282.1610

نویسندگان

سلماز عماری¹؛ عزت دیره^{* 2}؛ مولود کیخسروانی³؛ کامران گنجی⁴

¹دانشجوی دکتری روانشناسی عمومی، واحد بوشهر ، دانشگاه آزاد اسلامی ، بوشهر، ایران.

²استادیار، گروه روانشناسی ، واحد بوشهر، دانشگاه آزاد اسلامی ، بوشهر، ایران ( نویسنده مسئول ) [e-mail]

³دانشیار، گروه روانشناسی عمومی، واحد بوشهر، دانشگاه آزاد اسلامی ، بوشهر، ایران.

⁴دانشیار، گروه روانشناسی ، واحد ملایر، دانشگاه آزاد اسلامی ، ملایر، ایران.

چکیده

زمینه و هدف: دست یابی به یک جامعه سالم بستگی دارد به سلامت خانواده‌ها، که آن نیز، به داشتن شرایط بهداشت روانی بهنجار و ارتباط خوب با یکدیگر مرتبط است. خیانت زناشویی یکی از مهمترین عوامل تهدیدکننده عملکرد، ثبات و تداوم روابط زناشویی است. موضوع خیانت‌های زناشویی است که موجب بروز اختلالات خلقی از جمله افسردگی، استرس پس از ضربه و اختلال در عملکرد زوجین می‌گردد که باعث نگرانی در مورد بهداشت روانی خانواده  و تاثیر آن بر رشد و عملکرد کودکان گردیده است.  روش: پژوهش حاضر، با هدف تعیین اثر بخشی زوج درمانی هیجان مدار بر علائم افسردگی و عملکرد جنسی در زنان آسیب دیده از خیانت همسر انجام شده است. مطالعه حاضر از نوع نیمه آزمایشی که در آن از طرح پیش آزمون  - پس آزمون  با گروه کنترل با سنجش در خط پایه پس از مداخله و پیگیری 3 ماهه انجام گرفت. تعداد 105 نفر از زنان آسیب دیده از خیانت همسر مراجعه کننده مراکز مشاوره و کلینیک‌های خدمات روان‌شناختی اداره بهزیستی شهر بوشهر در بازه زمانی دیماه سال 99 الی خرداد 1400 با در نظر گرفتن معیارهای ورودی، 30 نفر از کسانی که تمایل به شرکت در تحقیق را داشتند (با اخذ رضایت کتبی) انتخاب و از طریق جایگزینی تصادفی  به شیوه زیر صورت پذیرفت و به طور تصادفی به گروه آزمایش (درمان هیجان محور؛ (n=15  و گروه کنترل(n=15) گماشته شدند. کلیه شرکت کنندگان سیاهه افسردگی بک و مقیاس عملکرد جنسی را در سه مرحله تکمیل و اندازه‌گیری قرار گرفت.  جلسات درمانهای مذکور درمان زوج درمانی هیجان مدار(10جلسه 2 ساعته )  به صورت گروهی انجام گرفت. فرضیه‌های مربوط به اثربخشی مداخله های پژوهش با استفاده از تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی تحلیل شدند. یافته‌ها: نتایج پژوهش حاضر نشان داد میانگین متغیر افسردگی و عملکرد جنسی در مرحله پیش آزمون بین دو گروه تفاوت معنی داری وجود ندارد که نشانگر همگن بودن دو گروه پژوهش در مرحله پیش آزمون است، اما تفاوت بین دو گروه در مراحل پس آزمون و پیگیری تفاوت معنی داری بود که می‌تواند حاکی از اثربخشی مداخله‌ مذکور بر متغیرهای ذکر شده و نیز پایداری اثربخشی در مرحله پیگیری بوده است  (001/0>P ). نتبجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که درمان مذکور می‌تواند در کاهش افسردگی و بهبود عملکرد جنسی زنان آسیب دیده از خیانت همسر به عنوان مداخله روانشناسی استفاده شود.

کلیدواژه‌ها

افسردگی؛ زوج درمانی هیجان مدار؛ زنان آسیب دیده از خیانت همسر؛ عملکرد جنسی

مراجع

7. سرمدی, یاسمن, احمدی, خدابخش. (1400). میزان آسیب های ناشی از خیانت زناشویی زوجین. خانواده پژوهی, 17(1), 81-98.
8. ملک عسگر, سعاده, مظاهری, محمدعلی, فتی, لادن, موتابی, فرشته, محمود, حیدری. (1399). دیدگاه طرح‌واره درمانگران نسبت به نقش مولفه‌های طرح‌واره‌ای در سبب‌شناسی خیانت زناشویی: یک مطالعه کیفی. خانواده پژوهی, 16(2), 199-216.
9. قره داغی, علی, سید میرزائی, سیده مریم. (1399). اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر علایم PTSD عاطفی در زنان آسیب دیده از خیانت زناشویی. خانواده پژوهی, 16(2), 217-229.
10. خزائی, محمود, شهیدی, شهریار, موتابی, فرشته, مظاهری, محمدعلی, پناغی, لیلی, فریدزاده, رائد. (1398). نقد بخشودگی خیانت زناشویی از منظر فلسفه "هم سخنی" مارتین بوبر. خانواده پژوهی, 15(3), 375-391.
11. حسینی، مرضیه (1393). رابطه بین مؤلفه‌های جنسی و مهارت‌های ارتباطی با رضایت زناشویی در زنان متأهل شهر گچساران. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی. واحد ارسنجان.
12. تقی یار, زهرا, پهلوان زاده, فرشاد, رفاهی, ژاله. (1397). مدل معادلات ساختاری تعهد زناشویی و سبک‌های عشق ورزی با صمیمیت زناشویی با توجه به نقش میانجی رضایت جنسی. زن و مطالعات خانواده, 11(42), 91-104.
13. Soltanzadeh Rezamahalleh, M. (2021). Predicting Attitudes toward Marital Infidelity Based on Attachment and Perfectionism Styles. Journal of Modern Psychology, 1(1), 51-64.
14. Sarmadi, Y., & Ahmadi, K. (2021). The Extent of Injuries Caused by Marital Infidelity. Journal of Family Research, 17(1), 81-98.
15. Bashirpour, M., Shafi'abadi, A., & Doukaneifard, F. (2020). Factors affecting the tendency to marital infidelity: A grounded theory study. Journal of Qualitative Research in Health Sciences, 8(4), 16-27.
16. Balderrama-Durbin, C., Stanton, K., Snyder, D. K., Cigrang, J. A., Talcott, G. W., Smith Slep, A. M., ... & Cassidy, D. G. (2017). The risk for marital infidelity across a year-long deployment. Journal of Family Psychology, 31(5), 629.
17. Yuan, S., & Weiser, D. A. (2019). Relationship dissolution following marital infidelity: comparing European Americans and Asian Americans. Marriage & Family Review, 55(7), 631-650.
18. Elhaei, H., Kazemianmoghadam, K., & Haroon Rashidi, H. (2020). The effect of schema therapy on sexual function and relationship attributions among women damaged by marital infidelity. Journal of Psychological Studies, 16(2), 125-140.
19. Shiri, F., Goudarzi, M., Moradi, O., & Ahmadian, H. Effectiveness of Self-Regulation-Attachment Couple Therapy on Marital Commitment and Sexual Function of Women with Extramarital Affair. Journal of Counseling Research, 0-0.
20. Chisari, C., Monajemi, M. B., Scott, W., Moss‐Morris, R., & McCracken, L. M. (2021). Psychosocial factors associated with pain and sexual function in women with Vulvodynia: A systematic review. European Journal of Pain, 25(1), 39-50.
21. Castelo-Branco, C., & Naumova, I. (2020). Quality of life and sexual function in women with polycystic ovary syndrome: a comprehensive review. Gynecological Endocrinology, 36(2), 96-103.
22. Holanda, J. B. D. L., Richter, S., Campos, R. B., Trindade, R. F. C. D., Monteiro, J. C. D. S., & Gomes-Sponholz, F. A. (2021). Relationship of the type of breastfeeding in the sexual function of women. Revista Latino-Americana de Enfermagem, 29.
23. Wiesel, I., Shahar, B., Goldman, R. N., & Bar‐Kalifa, E. (2021). Accuracy and Bias in Vulnerability Perceptions of Partners Undergoing Emotion‐Focused Therapy for Couples. Family process, 60(2), 377-392.
24. Greenberg, L. S., & Goldman, R. N. (2019). Clinical handbook of emotion-focused therapy (pp. xiv-534). American Psychological Association.
25. Timulak, L., & Keogh, D. (2020). Emotion-focused therapy: A transdiagnostic formulation. Journal of Contemporary Psychotherapy, 50(1), 1-13.
26. McKinnon, J. M., & Greenberg, L. S. (2017). Vulnerable emotional expression in emotion focused couples therapy: Relating interactional processes to outcome. Journal of marital and family therapy, 43(2), 198-212.
27. Beck, A. , Steer, R.A., Brown, G.  K. (1966).  Beck Depression Inventory – 2nd Edition Manual. The Psychological Corporation, San Antonio
28. Beck, A. , Ward, C.  H., Mendelson, M., Mock, J.  E., & Erbaugh, J.  (1961). An inventory for measuring depression. Archives of General Psychology, 4, 561–571.
29. Teymouri, Z., Mojtabaei, M., & Rezazadeh, S. M. R. (2020). The Effectiveness of Emotionally Focused Couple Therapy on Emotion Regulation, Anger Rumination, and Marital Intimacy in Women Affected by Spouse Infidelity. Caspian Journal of Health Research, 5(4), 78-82.