تحلیل فضایی شاخص‌های شهر هوشمند شهری (مطالعه موردی: شهر زاهدان)

فصلنامه آینده پژوهی شهری

دوره 1، شماره 2، پاییز 1400، صفحه 69-83  

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/uf.2022.1947644.1016

نویسندگان

ملیحه ذاکریان¹؛ عبدالسلام سپاهیان ²؛ زهرا سرابندی³؛ سیما فیروزی راد²

¹گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری, واحد میبد, دانشگاه آزاد اسلامی, میبد, ایران

²گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد زاهدان، دانشگاه آزاد اسلامی ، زاهدان، ایران

³گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری ، واحد زاهدان ، دانشگاه آزاد اسلامی ، زاهدان ، ایران

چکیده

شهر هوشمند شهری است نوآوربا توسعه پایدار اقتصادی، زندگی باکیفیت و مجهز به زیرساخت‌های مدرن که در آن فرآیندهای خدماتی، اقتصادی، اجتماعی و حاکمیتی، به صورت دقیق، سریع و آسان انجام خواهند شد. هدف تحقیق حاضر، تحلیل فضایی شاخص‌های شهر هوشمند شهری در شهر زاهدان است. با توجه به اهداف تحقیق، نوع تحقیق کاربردی و روش بررسی توصیفی- تحلیلی است. روش جمع‌آوری داده‌ها و اطلاعات، اسنادی و پیمایشی است. از آنجا که تحلیل فضایی شاخص‌های شهر هوشمند یک مسأله تصمیم‌گیری چندمعیاره است، به همین منظور، در تحقیق حاضر از مدل تصمیم‌گیری چندمعیاره ویکور (Vikor) و همچنین، وزن‌دهی زوجی با مدل تحلیل سلسله‌مراتبی فازی (FAHP) استفاده شده است. نتایج آزمون تی تک‌نمونه‌ای نشان داد که شاخص‌های شهر هوشمند در شهر زاهدان همگی پایین‌تر از میانگین مطلوب (3) قرار دارند و در وضعیت نامطلوب می‌باشند. شاخص پویایی هوشمند با میانگین 2/832، شاخص مردم هوشمند با میانگین 2/809، شاخص زندگی هوشمند با میانگین 2/755، شاخص محیط‌ هوشمند با میانگین 2/769 و شاخص حکمروایی هوشمند با میانگین 2/887 همگی در وضعیت نامطلوب می‌باشند. نتایج مدل ویکور نشان داد منطقه 1 با مقدار وزن 0/087 در اولویت اول قرار دارد. به عبارتی، این منطقه از نظر شاخص‌های شهر هوشمند در بهترین حالت قرار دارد. منطقه 2 با مقدار وزن 0/165 در اولویت دوم، منطقه 5 با مقدار وزن 0/324 در اولویت سوم، منطقه با مقدار وزن 0/787 در اولویت چهارم و منطقه 4 با مقدار وزن 0/857 در اولویت آخر قرار دارند. نتایج به دست آمده بیانگر این است که مناطق شهر زاهدان از نظر شاخص‌های شهر هوشمند در یک شرایط نامتعادل قرار گرفتند و از این حیث مناطق پنج‌گانه شهر با هم اختلاف زیادی دارند.

کلیدواژه‌ها

تحلیل فضایی؛ شهر هوشمند؛ محیط؛ حکمروایی؛ شهر زاهدان

مراجع