تاثیر سیاست مذهبی گورکانیان هند بر مهاجرت پزشکان ایرانی

پژوهش نامه تاریخ

دوره 17، شماره 65، اسفند 1400   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

محمد مهرآئین¹؛ امیر تیمور رفیعی^{* 2}؛ محمد نبی سلیم³

¹دانشجوی دکتری تاریخ اسلام، گروه تاریخ، واحد محلات، دانشگاه آزاد اسلامی، محلات، ایران.

²استادیار گروه تاریخ، دانشکده علوم انسانی، واحد محلات، دانشگاه آزاد اسلامی، محلات، ایران.

³استادیار گروه تاریخ، دانشکده علوم انسانی، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران.

چکیده

پزشکی در هند دارای پیشنه دیرنه می باشد ،چناچه در عصر ساسانی و اسلامی کتب پزشکی هند یکی از منابع علمی آن دوران را شامل می گشت .پزشکی هند در عصر کورکانی وارد مرحله جدید از رشد و بازآفرینی قرار گرفت که عامل آن مهاجرت پزشکان ایرانی به هند و اشتغال آنها در دربار گورکانیان هند بود.علت این مهاجرت ها ،سیاست های سخت گیرانه مذهبی پادشاهان صفوی و اوضاع مساعد هند بواسطه سیاست تساهل مذهبی مغولان هند بود.مغولان بعد از استیلا ء کامل بر هند در عصر اکبر شاه در یافتند ادامه حکومت بر هند که از لحاظ جغرافیای تاریخی و مذهبی تعدد اقوام و مذاهب گوناگون را شامل می شود به سادگی میسر نخواهد بود و تنها به کمک سیاست مذهبی تسامح و مدارا می توان بر جامعه کثرت گرایی هند حاکم بود.حمایت های دربار مغولان و پاداش های سخاتمندانه شان عاملی مهیج برای جذب نجکان ایرانی بود.این نوشتار به تاثیر سیاست مذهبی گورکانیان در جذب جامعه پزشکی ایران در عصر صفوی می پردازد که فرظیه اصلی آن تاثیر سیاست های مذهبی گورکانیان برای مهاجرت پزشکان ایرانی چه بوده است ؟در پاسخ می توان گورکانیان در هنگامه ای منادی آزادی مذهب بودند که جامعه نخبکان ایرانی در برابر سیاست های متعصب دولت صفوی در رنج فشار بود و بدین دلیل هندوستان پنگاهی برای جذب این گروه نخبه از جامعه ایرانی شد .

کلیدواژه‌ها

پزشکان ایرانی؛ مهاجرت؛ عصر صفوی؛ سیاست مذهبی؛ گورکانیان هند

مراجع