تعداد نشریات | 418 |
تعداد شمارهها | 10,004 |
تعداد مقالات | 83,629 |
تعداد مشاهده مقاله | 78,549,210 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 55,647,853 |
معرّفی نسخة خطّی شرح گلشن راز بابا نعمتالله نخجوانی و بررسی ویژگیهای سبکی آن | ||
فصلنامه بهارستان سخن | ||
دوره 16، شماره 44، شهریور 1398، صفحه 197-218 اصل مقاله (872.53 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسنده | ||
علی دهقان* | ||
دانشیار گروه زبان و ادبیّات فارسی واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز- ایران. | ||
چکیده | ||
چکیده مثنوی گلشن راز شیخ محمود شبستری در حجم کمتر، گنجینهای از حکمت صوفیانه است و به سبب ایجاز و اشتمال بر مباحث عمیق عرفانی، از زمان سرایش مورد توجّه اهل فن و عارفان قرار گرفت. تاکنون نزدیک پنجاه شرح و ترجمه و نظیره بر آن نوشته شده است. یکی از شرحهای مهمّ گلشن راز، شرح نعمتالله نخجوانی معروف به علوان آقشهری میباشد. این شرح به دلیل احاطۀ شارح به مضامین و نکات عرفانی و توضیح غموض افکار شیخ محمود شبستری، اهمّیّت زیادی دارد. از شرح مذکور دو نسخه خطّی پیدا شده است. ویژگیهای خطّی و سبکی این نسخهها در مطالعات نسخهشناسی و سبکشناسی نقش مهمّی میتواند داشته باشد. هدف از این مقاله، معرّفی شرح نعمتالله نخجوانی بر گلشن راز شبستری و بررسی سبکی ویژگیهای آن است. شارح با بهرهگیری از نثری ساده و روان، ارجاع مکرر به آیات و احادیث در تأیید تفاسیر خود، توضیح اصطلاحات عرفانی، به کارگیری واژهها و ترکیبات خاص، شرح متفاوتی به یادگار گذاشته است. | ||
کلیدواژهها | ||
کلید واژهها: نعمتالله نخجوانی؛ شرح گلشن راز؛ نسخه خطّی؛ سبکشناسی | ||
مراجع | ||
فهرست منابع و مآخذ
1- قرآن کریم، (1366)، ترجمۀ مهدی الهی قمشهای، تهران، چاپخانۀ سپهر.
2- ادنه وی، احمد بن محمّد، (1417)، طبقات المفسّرین، تحقیق سلیمان بن صالح، مدینه، مکتبه العلوم و الحکم.
3- بغـدادی، اسـماعیل پاشـا، (1951-1955م)، هدیّة العارفین، اسماء المؤلّفین و آثار المصنّفین، به اهتمام قاسم محمّد الرّجب. بغداد، مکتبة الحنفی.
4- بیگدلی، لطفعلی بیگ بن آقاخان، (1337)، آتشکده، تصحیح حسن سادات ناصری، تهران، امیرکبیر.
5- تربیت، علی، (1378)، دانشمندان آذربایجان، تهران، انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
6- جامی، عبدالرّحمن، (1386)، نفحاتالانس، تصحیح تعلیقات محمود عابدی، تهران، انتشارات سخن.
7- حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، (1413ق)، کشف الظّنون عن اسامی الکتب و الفنون، بیروت: دارالکتب علمیّه.
8- خسروشاهی، رضا، (1350)، شعر و ادب فارسی در آسیای صغیر تا سدۀ دهم هجری، تهران، انتشارات دانشسرای عالی.
9- درایتی، مصطفی، (1389)، فهرستوارۀ دستنوشتههای ایران، تهران، کتابخانـة مجلـس شورای اسلامی.
10- ریاحی، محمّدامین، (1369)، زبان و ادب فارسی در قلمرو عثمانی، تهران، پاژنگ.
11- زرّین کوب، عبدالحسین، (1389)، ارزش میراث صوفیّه، تهران، انتشارات امیرکبیر.
12- الزرکلی، خیرالدّین، (2002م)، الاعلام، بیروت، دارالعلم للملایین.
13- سرکیس، یوسف الیان، (1410ق)، معجم المطبوعات العربیه و المعربه، قم، مکتبه آیت الله العظمی المرعشی النجفی.
14- شبستری، محمود، (1388)، گلشن راز، به کوشش شهربانو بهجت، تهران، انتشارات اهور.
15- __________، (1382)، گلشن راز، به اهتمام کاظم دزفولیان، تهران، طلایه.
16- شفاعی، زهرا، (1391)، نخجوانی و تفسیرالفواتح، تهران، انتشارات خانه کتاب.
17- طاشکوپریزاده، عصام الدّین محمّد، (1389)، الشقایقالنعمانیّه فی علما و الدولة العثمانیّه، تصحیح و تحقیق سیّد محمّد طباطبایی بهبهانی، تهران، کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی.
18- طاهری عراقی، احمد، (1382)، یادگار طاهر(مجموعه مقالات دکتر احمد طاهری عراقی)، تهران، مرکز نشر دانشگاهی.
19- کحّاله، عمر رضا، (بیتا)، معجم المؤمنین تراجم مصنّفی الکتب العربیّه، بیروت، دارالحیاء التراث العربی.
20-گلچین معانی، احمد، (1344)، شروح گلشن راز، نشریّة نسخههای خطّی کتابخانة مرکزی و اسناد دانشگاه تهران، دفتر چهارم، تهران، انتشارات دانشگاه تهران.
21- منزوی، احمد، (1351)، فهرست نسخههای خطّی فارسی، تهران، مؤسّسۀ فرهنگی منطقهای، چاپ اوّل.
22- نخجوانی نقشبندی، نعمت الله، (1395)، تفسیر فواتح الهیه، جلد اوّل، ترجمة مسعود انصاری، تهران، مولی.
23- واردی، زرّینتاج، (1384)، مضامین رایج در شعر برخی از شاعران قرن نهم، مجلّة علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، دورة 22، شماره پیاپی 42، صص91-110. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 47 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 61 |