تحلیل و نقد دلالی روایات کتاب « بطلان قاعده استصحاب»

فقه و مبانی حقوق اسلامی

دوره 14، شماره 2، شهریور 1400، صفحه 151-166   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

سید ضیاء سجادی فر¹؛ محسن جهانگیری^{* 2}

¹دانش آموخته سطح 4 حوزه علمیه خراسان.

²دانشگاه علوم اسلامی رضوی

چکیده

با توجه به اهمیت روایات در تبیین و حجیت استصحاب، موسی جوان؛ نویسنده کتاب «بطلان قاعده استصحاب» مدعی بطلان یا عدم حجیت استصحاب است؛ وی با گزینش برخی از روایات استصحاب و بررسی دلالی آنها بر این باور است که نه تنها روایات گزینش شده، دلالت بر استصحاب ندارد؛ بلکه بر اموری دیگر، مانند تسریع در فرایند دادرسی دلالت می کند. از سوی دیگر، وی برای اثبات استمرار در احکام شرعی، به حدیث « شرع محمد مستمر الی یوم القیامه» استناد نموده است و با توجه به اینکه در اصل استصحاب نیز معنای استمرار و ابقاء حکم سابق نهفته است، وی بر این باور است که احکام شرعیه، در استمرار، بی نیاز از جریان اصل استصحاب است و استناد به حدیث یاد شده کافی است؛ اما نویسنده در اثبات عدم دلالت روایات بر استصحاب، ناتوان مانده و در تبیین حدیث « شرع محمد مستمر الی یوم القیامه» نیز به خطا رفته است؛ نگارنده مقاله با بررسی دلالی روایات و تبیین تفاوت بین مفاد استصحاب و دلالت حدیث یاده شده، روشن نموده که دلیل اصلی ناتوانی نویسنده در اثبات بطلان استصحاب، تصور ناصواب وی از اصل استصحاب است.

کلیدواژه‌ها

استصحاب؛ نقد کتاب؛ موسی جوان؛ حجیت؛ روایات

مراجع