تاثیر برخی تنظیم کننده های رشد گیاهی بر ریزازدیادی ارکیده (Phalaenopsis philippinensis) با استفاده از جوانه های ساقه گلزا

فیزیولوژی محیطی گیاهی

دوره 17، شماره 68، دی 1401، صفحه 24-36   

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/iper.2022.688801

نویسنده

مهدی خورشیدی^*

گروه علوم گیاهی، دانشکده زیست‌شناسی، دانشگاه دامغان، دامغان، ایران.

چکیده

ارکیده از معروف ترین و مهمترین گیاهان زینتی بوده و ارزش تجاری بالایی دارد. کشت بافت از مهمترین روش‌های تکثیر آن محسوب می شود. هدف این تحقیق تعیین بهترین غلظت تنظیم کننده‌های رشد بنزیل آمینو پورین (BAP) و ایندول بوتریک اسید (IBA) بر ریز ازدیادی ارکیده می‌باشد. از جوانه ساقه گلزا در ارکیده فلانوپسیس (Phalaenopsis philippinensis) به عنوان ریز نمونه استفاده شد. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با دو فاکتور BAP و IBA و در سه تکرار اجرا گردید. در بخش ساقه زایی فاکتور اول BAP در 4 سطح (0، 5/0، 1 و 2 میلی‌گرم در لیتر) و IBA در 2 سطح (0 و 25/0میلی‌گرم در لیتر)، همچنین در بخش ریشه‌زایی فاکتور اول IBA در 4 سطح (0، 5/0، 1 و 2 میلی‌گرم در لیتر) و BAP در 2 سطح (0 و 1/0 میلی‌گرم در لیتر) در نظرگرفته شد. نتایج نشان داد که بهترین عملکرد در ساقه زایی در غلظت 1 میلی‌گرم در لیتر BAP به همراه 25/0 میلی‌گرم در لیتر IBA به تعداد 27/12 ساقه به ازای هر ریز نمونه حاصل شد. کمترین تعداد ساقه نیز در شاهد مشاهده گردید. در ریشه زایی، بیشترین تعداد ریشه (33/4 عدد) و همچنین بیشترین طول ریشه‌ها (67/8 سانتی‌متر) در غلظت 1 میلی‌گرم در لیتر IBA به همراه 1/0 میلی‌گرم در لیتر BAP بدست آمد. همچنین نتایج نشان می دهد که ترکیب تنظیم کننده‌های رشد با هم در مقایسه با کاربرد آنها به تنهایی، نتیجه را بهبود می بخشد. بنابراین نتایج در کل نشان داد که کشت بافت گیاهی روشی مناسب و بهینه در تکثیر انواع ارکیده می باشد.

کلیدواژه‌ها

کلمات کلیدی: ارکیده فلانوپسیس؛ ایندول بوتریک اسید؛ بنزیل آمینوپورین؛ ریزازدیادی؛ کشت بافت گیاهی

مراجع

Arditti, J. (2008). Micropropagation of Orchid. In: USA. 564-843.

Arditti, J. and Alec, M. (1993). Fundamental of Orchid Biology. Wiley Interscience. In: New York. 432-654.

Asa, M. and Kaviani, B. (2020). In vitro propagation of orchid Phalaenopsis amabilis (L.) Blume var. Jawa. Iranian Journal of Plant Physiology. 10(2): 3113-3123.

Balilashaki, Kh. and Ghasemi Ghehsareh, M. (2016). Micropropagation of Phalaenopsis amabilis var. ‘Manila’ by leaves obtained from in vitro culturing the nodes of flower stalks. Notulae Scientia Biologicae. 8 (2): 164-169.

Balilashaki, K., Naderi, R. and Kalantari, S. (2016). Comparing sexual and asexual micropropagation potential for reduction of juvenile phase in Phalaenopsis orchid. Iranian Journal of Horticultural Science. 47(2): 221-232.

Balilashaki, Kh., Naderi, R., Kalantari, S. and Soorni., A. (2014). Micropropagation of Phalaenopsis amabilis cv. Cool 'Breeze' with using of flower stalk nodes and leaves of sterile obtained from node cultures. International Journal of Farming and Allied Sciences. 3(7): 823-829.

Baker, B., Kaviani, B., Nematzadeh, Gh. and Negahdar, N. (2014). Micropropagation of Orchis catasetum – A rare and endangered orchid. Acta Scientiarum Polonorum-Hortorum Cultus. 13 (2): 197-205.

Bektas, E., Cuce, M. and Sokmen, A. (2013). In vitro regeneration from protocorms in Dendrobium aqueum Lindley – An imperiled orchid. Turkish Journal of Botany. 37: 336-342.

Chen, J. and Chang, W. C. (2006). Direct Somatic embryogenensis and plant regeneration from leaf explants Phalaenopsis. Bioplant. 50: 169-173.

Chugh, H. S., Guha, S. and Rao, U. (2009). Micropropagation of Orchid: A review on the potential of different explants. Scientia Horticulturae. 122: 507-520.

Giridhar, P., Obul Reddy, B. and Ravishankar, G. A. (2001). Silver nitrate influences in vitro shoot multiplication and root formation in Vanilla planifolia Androl. Current Science. 81: 1166–1170.

Griesbach, R. J. (2002). Development of Phalaenopsis Orchids for the mass-market. ASHS Press, Alexandria, 458-465. 

Hempfling, T. and Preil, W. (2005). Application of a temporary immersion system in mass propagation of Phalaenopsis. In Liquid Culture Systems for In Vitro Plant Propagation. Springer Netherlands. 231-242.

Hossain, M. M., Sharma, M., Teixeira da Silva, J. A. and Phthak, P. (2010). Seed germination and tissue culture of Cymbidium giganteum Wall. Ex. Lindl. Scientia Horticulturae. 123: 479-487.

Kosir, P., Skof, S. and Luthar, Z. (2004). Direct shoot regeneration from node of Phalaenopsis Orchid. Acta Agriculture Slovenia. 83: 233-242.

Knudson, L., (1922). Nonsymbiotic germination of orchid seeds. Bot. Gaz. 73: 1–7.

Kriswanto, B., Soeparjono, S. and Restanto, D. P. (2020). Primacy of liquid medium technique on protocorm like bodipropagationof phalaenopsis sp. Orkids in tissue culture. Biovalentia: Biological Reaserch Journal. 6(1): 1-7.

Lal, N. and Singh, M. (2020). Prospects of Plant Tissue Culture in Orchid Propagation: A Review. Indian Journal of Biology 7(2): 103-110.

Luo, J. P., Wawrosch, C. and Kopp, B. (2009). Enhanced micropropagation of Dendrobium huoshanense C.Z. Tang et S.J. Cheng through protocorm-like bodies: The effect of cytokinins, carbohydrate sources and cold pretreatment. Scientia Horticulturae. 123: 258-262.

Mahendran, G. and Narmatha Bai, V. (2009). Mass propagation of Satyrium nepalense D. Don A medicinal orchid via seed culture. Scientia Horticulturae. 119: 203–207.

Morel, G., (1960). Producing virus-free cymbidiums. Am. Orchid Soc. Bull. 29: 495–497.

Murashige, T. and Skoog, F. (1962). A revised medium for rapid growth and bioassays with tobacco tissue cultures. Physiology Plant. 15: 473–479.

Nongdam, P., Nirmala, C. and Tewari, R. (2006). In vitro multiplication of Cymbidium pendulum orchids via embryo culture. Plant Cell Biotechnology and Molecular Biology. 7: 145–150.

Novotna, K. W., Vejsadova, H. and Kindlemann, P. (2007). Effect of sugars and growth regulators on in vitro growth of Dactylorhiza species. Biologia Plantarum 51: 198-200.

Panwar, D., Ram, K. and Shekhawat, H. N. S. (2012). In vitro propagation of Eulophia nuda Lindl., an endangered orchid. Scientia Horticulturae. 139: 46–52.

Parthibhan, S., Rao, M. V. and Kumar, T. S. (2015). In vitro regeneration from protocorms in Dendrobium aqueum Lindley – An imperiled orchid. Journal of Genetic Engineering and Biotechnology. 13: 227-233.

Roy, A.R., Patel, R.S., Sajeev, S. and Deka, C. (2011). Asymbiotic seed germination, mass propagation and seedling development of Vanda coerulea Griff ex. Lindle. (Blue Vanda): An in vitro protocol for an endangered orchid. Scientia Horticulturae. 128: 325-331.

Teixeira da Silva, J.A., Singh., N. and Tanaka, M. (2006). Priming biotic factors for optimal protocorm-like body and callus induction in hybrid Cymbidium (Orchidaceae), and assessment of cytogenetic stability in regenerated plants. Plant Cell, Tissue and Organ Culture. 84: 135-144.

Thwe, M.K.H., Myint, K.T., Khaing, T. T. and Shwe1, S.S. (2018). In vitro clonal propagation of phalaenopsis through young leaf. Journal of Agricultural Research. 5(2): 99-103.

Winarto, B., Atmini, K. D., Badriah, D.S. and Wegadara, M. (2016). In vitro embryogenesis derived from shoot tips in mass propagation of two selected-clones of phalaenopsis. Notulae Scientia Biologicae. 8(3): 317-325.

Wu, I. F., Chen J. T. and Chang W. C. (2004). Effect of auxins and cytokinins on embryo formation from root-derived callus of Oncidium 'Gower Ramsey. Plant Cell, Tissue and Organ Culture. 77: 107-109.

Yeowa LC, Chewa BL, Sreeramanan S. (2020). Elevation of secondary metabolites production through light-emitting diodes (LEDs) illumination in protocorm-like bodies (PLBs) of Dendrobium hybrid orchid rich in phytochemicals with therapeutic effects. Biotech Rep. 27: e00497

Zahara, M. (2017). A review: Micropropagation of Phalaenopsis sp. from leaf and flower stalk explants. Jurnal Natural. 17 (2): 91-95.