مطالعه اثر دور آبیاری و اندازه بنه مادری بر عملکرد گل و بنه ‏های‏ دختری در زعفران

فصلنامه پژوهش های علوم کشاورزی پایدار

دوره 1، شماره 4، اسفند 1400، صفحه 14-28   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/sarj.2022.1949172.1058

نویسندگان

هادی احمدی¹؛ مسعود امینی²؛ فرشید وزین²؛ احد مدنی^{* 2}

¹دانش آموخته کارشناسی ارشد مهندسی زراعت، واحد گناباد، دانشگاه آزاد اسلامی، گناباد، خراسان رضوی، ایران

²استادیار گروه مهندسی زراعت، واحد گناباد، دانشگاه آزاد اسلامی، گناباد، خراسان رضوی، ایران

چکیده

زعفران یکی از محصولات استراتژیک کشور محسوب می ‏باشد که علاوه بر اشتغالزایی یکی از محصولات اقتصادی مهم محسوب می‏ شود که برخی تنش محیطی مانند خشکی و برخی عملیات های زراعی نا مناسب عملکرد آن را محدود می‏ کند. با هدف مطالعه تأثیر دور آبیاری و اندازه بنه ‏های‏ مادری بر عملکرد گل و بنه در زعفران، آزمایشی در تربت حیدریه طی سال زراعی 1395 به صورت کرت های نواری با 3 تکرار اجرا گردید. عامل افقی دور آبیاری (2 ، 3 و 4 هفته) و عامل عمودی وزن بنه مادری (کمتر از 4؛ 4 تا 8؛ 8 تا 12؛ 12 تا 16 گرم) بود.  اثر متقابل دور آبیاری و اندازه بنه دختری بر صفات گل غیر معنی دار و بر صفات بنه‏ های‏ دختری معنی ‏دار بود. در بنه ‏های‏ مادری کمتر از 4 گرم و 4 تا 8 گرم، دور آبیاری تأثیری بر وزن خشک بنه‏ های دختری در هر واحد سطح نداشت. آبیاری بنه‏ های مادری 8 تا 12 گرم و 12 تا 18 گرم با فاصله دو هفته یکبار به ترتیب موجب تولید 3689 گرم و 4230 گرم بنه دختری در واحد سطح گردید که در مقایسه با دور آبیاری چهار هفته ‏ای به ترتیب 7/5 و 4/9 درصد بیشتر بود. در بنه ‏های‏ مادری کمتر از 4 گرم ، دور آبیاری دو هفته در مقایسه با دور آبیاری چهار هفته تعداد بنه دختری در واحد سطح را 7/5 درصد افزایش و قطر بنه ‏های‏ دختری را 9/5 درصد کاهش داد اما در سایر اندازه ‏های بنه مادری، اختلافی بین دورهای آبیاری از نظر تعداد بنه دختری در واحد سطح و قطر بنه‏ های‏ دختری دیده نشد.  نتایج تحقیق پیشنهاد می کند که کاهش فاصله آبیاری (دور آبیاری از چهار و سه هفته به دو هفته) و کاشت بنه ‏های‏ مادری با وزن بیشتر از 8 گرم می تواند منجر به تولید بنه ‏های‏ دختری مرغوب و درشت تر شود که این امر از طریق افزایش عملکرد گل و کاهش طول مدت بهره ‏برداری از مزارع زعفران ، بهبود درآمد اقتصادی کشاورزان را به دنبال خواهد داشت.‏

کلیدواژه‌ها

آبیاری؛ زعفران؛ وزن بنه؛ تنش خشکی

مراجع