درآمدی بر ظرفیت موسیقایی دفتر شعر «زمستان» اخوان ثالث

جستار نامه: ادبیات تطبیقی (فارسی- انگلیسی)

مقاله 1، دوره 5، شماره 18، اسفند 1400، صفحه 1-20   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

فاطمه گل بابائی^{* 1}؛ شیرزاد طایفی²

¹دانشگاه علامه طباطبائی

²دانشیار گروه, زبان و ادبیات فارسی, دانشگاه علّامۀ طباطبائی

چکیده

پیوند دیرین و ناگسستنی ادبیات و موسیقی، موضوعی است که در ادوار مختلف همواره مورد توجه و تأمل قرار گرفته است. پژوهش پیش­رو که در حوزۀ مطالعات میان‌رشته‌ای جای می­گیرد، این ارتباط را در دفتر شعر زمستان مهدی اخوان ثالث با رویکردی     توصیفی ‌ـ‌ تحلیلی و از منظر موسیقی دستگاهی ایران واکاوی کرده است. توجه ویژۀ اخوان‌ثالث به مقولۀ موسیقی شعر و تعدد آثار منتشر شدۀ موسیقایی مبتنی بر اشعار دفتر زمستان موجب گردید تا به بررسی و کشف ظرفیت‌های موسیقایی موجود در این دفتر برآییم. در این پژوهش، با بررسی آلبوم‌های موسیقی «زمستان است»، «فریاد» و «هم‌آواز پرستوهای آه» به بازنگری و تحلیل آثار موسیقایی برگرفته از اشعار دفتر زمستان پرداخته و عوامل ایجاد آهنگ و موسیقی در شعر نو را متناسب با ساختار این آلبوم‌ها در فضای موسیقی کلاسیک ایران مورد توجه قرار داده­ایم. برآیند این بررسی دستیابی به شناخت بیشتر نسبت به غنای موسیقایی اشعار اخوان ثالث و میزان تطبیق‌پذیری شعرهای او با موسیقی دستگاهی ایران بوده است.

کلیدواژه‌ها

شعر نو؛ موسیقی؛ مهدی اخوان ثالث؛ زمستان؛ ظرفیت موسیقایی

مراجع