مقایسه اثرات استفاده از ایمونوپروپوفیت و آنتی‌بیوتیک بر عملکرد، میکروفلور روده و سیستم ایمنی جوجه گوشتی

فصلنامه کیفیت و ماندگاری تولیدات کشاورزی و مواد غذایی

دوره 1، شماره 3، اسفند 1400، صفحه 1-13   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/qafj.2022.1951409.1023

نویسندگان

ایمان فدوی اردستانی¹؛ مرتضی مهری^{* 2}؛ فاطمه شیرمحمد²

¹دانش‌آموخته کارشناسی ارشد، گروه علوم دامی، واحد شهر قدس، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

²استادیار، گروه علوم دامی، واحد شهر قدس، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

به منظور بررسی امکان جایگزینی آنتی‌بیوتیک با مخلوطی از چند عصاره گیاهی در قالب محصولی به نام ایمونوپروپوفیت، آزمایشی با استفاده از 300 قطعه جوجه گوشتی راس 308 در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تیمار و 4 تکرار و 25 قطعه جوجه گوشتی در هر تکرار، به مدّت ۴۲ روز انجام شد. جیره‌های آزمایشی عبارت بودند از: جیره پایه، جیره پایه حاوی 02/0 درصد آنتی‌بیوتیک ویرجینیامایسین، و جیره پایه حاوی 1/0 درصد محلول ایمونوپروپوفیت به صورت محلول در آب. نتایج نشان داد که تفاوت وزن بدن و ضریب تبدیل بین گروه‌های آزمایشی در دوره‌های 42-22 و 42-1 روزگی معنی‌دار بوده به طوری که استفاده از آنتی‌بیوتیک و ایمونوپروپوفیت سبب بهبود این فراسنجه‌ها نسبت به گروه کنترل شد (05/0P<). خوراک مصرفی در بین تیمارهای آزمایشی تفاوت معنی‌داری را نشان نداد. تحریک سیستم ایمنی به وسیله تیمارها در دو مرحله ارزیابی گردید و مشخص شد که عیار آنتی‌بادی علیه گلبول قرمز گوسفند و نیوکاسل در تیمارهای دارای آنتی‌بیوتیک و ایمونوپروپوفیت، به ترتیب در نوبت اول خونگیری و روز 42 بالاتر از تیمار شاهد بود (05/0P<). استفاده از آنتی‌بیوتیک و ایمونوپروپوفیت سبب کاهش معنی‌دار چربی محوطه شکمی‌ در مقایسه با تیمار کنترل شد (05/0P<). شمارش باکتری‌های دستگاه گوارش نیز حاکی از کاهش معنی‌دار جمعیت باکتری اشرشیاکلی و سالمونلای ایلئوسکال در جوجه‌های دریافت کننده ایمونوپروپوفیت بود (05/0P<). نتایج این مطالعه نشان داد که ایمونوپروپوفیت را می‌توان بدون کاهش عملکرد، به عنوان جایگزین آنتی‌بیوتیک‌ در جیره جوجه‌های گوشتی به کار برد.

کلیدواژه‌ها

جوجه گوشتی؛ ایمونوپروفیت؛ عملکرد؛ سیستم ایمنی

مراجع

1- Chang Q, Wang W, Regev-Yochay G, Lipsitch M, Hanage WP. Antibiotics in agriculture and the risk to human health: how worried should we be? Evolutionary Applications. 2015;8:240-247.

2- Ma F, Xu S, Tang Z, Li Z, Zhang L. Use of antimicrobials in food animals and impact of transmission of antimicrobial res-istance on humans. Biosafety and Health. 2021;3(1):32-38.

3- Lee KW, Everts H, Kappert HJ, Wo-uterse H, Frehner M, Beynen AC. Cinnam-analdehyde, but not thymol, counteracts the carboxymethyl cellulose-induced growth depression in female broiler chickens. International Journal of Poultry Science. 2004;3:608-612.

4- Fallah R, Mirzaei E. Effect of dietary inclusion of turmeric and thyme powders on performance, blood parameters and im-mune system of broiler chickens. Journal of Livestock Science. 2016;7:180-186.

5- Sethiya NK. Review on natural growth promoters available for improving gut hea-lth of poultry: an alternative to antibiotic growth promoters. Asian Journal of Poultry Science. 2016;10:1-29.

6- Al-Jaff FK. Effect of coriander seeds as diet ingredient on blood parameters of bro-iler chicks raised under high ambient te-mperature. International Poultry Science. 2011;10(2):82-6.

7- Windisch W, Rohrer E, Schedle K. Phytogenic feed additives to young piglets and poultry: Mechanisms and application. In phytogenics in animal nutrition: natural concepts to optimize gut health and per-formance. Nottingham University Press: Nottingham, UK. 2009;19-38.

8- Sarica S, Ciftci A, Demir E, Kilinc K, Yıldırım Y. Use of an antibiotic growth promoter and two herbal natural feed ad-ditives with and without exogenous en-zymes in wheat based broiler diets. South African Journal of Animal Science. 2005; 35:61-72.

9- Abd El-Hakim AS, and Abd El-Magied HA. 2009. Liquorice (glycyr rhizaglabra) extract supplementation to broiler chicks diets through different feeding systems dur-ing summer season. Proceeding of the 5th International Poultry Congress. Taba, Eg-ypt. 10-13.

10- Recoquillay F. Active plant extracts show promise in poultry production. Po-ultry International. 2006;45(2):28-31.

11- Maier DA, Bohmer B, Maab N, Damme K, Paulicks BR. Efficiency of Echinacea purpurea on performance of broilers and layers. Archiv for Geflüge-lkundl. 2008;69(3):227-236.

12- Khojasteh Shalmany S, Shivazad M. The effect of diet propolis supplementation on Ross broiler chick’s performance. Inter-national Journal of Poultry Science. 2006; 5:84-88.

13- Katayama S, Kayahara Y, Watanabe T. Enhancement of immunological responses by dietary Arthrospira platensis and possi-bility of field applications as alternative to antibiotics in broiler chicken. American Journal of Animal and Veterinary Sciences. 2016;18-24.

14- Grasman K. In vivo functional tests for assessing immunotoxicity in birds. Me-thods in Molecular Biology. 2010;598:387-98.

15- Koc H, Samli A, Okur M, Ozduven H, Akyurek, Senkoylu N. Effects of Sacc-haromyces cerevisiae and/or Mannan olig-osaccharide on performance, Blood param-eters and intestinal microbiota of broiler chicks. Bulgarian Journal of Agricultural Science. 2010;16(5):643-650.

16- Cowan MM. Plant product as anti-microbial agents. Journal of Clinical Mic-robiology Review. 1999;12:564-582.

17- Mohammadzadeh S, Shariatpanahi M, Hamedi M, Ahmadkhaniha R, Samadi N and Ostad SN. Chemical composition of oral toxicity and antimicrobial activity of Iranian propolis. Food Chemistry. 2007; 3:1097-1103.

18- Seven I, Aksu T, Seven P. The effect of propolis on biochemical parameters and activity of antioxidant enzymes in broilers exposed to lead-induced oxidative stress. Asian-Australasian Journal of Animal Sci-ences. 2010;23:1482-1489.

19- Ziaran HR, Rahmani HR, Pourreza J. Effects of dietary oil extracted of propolis on immune response and broilers perform-ance. Pakistan Journal of Biological Sci-ences. 2005;8(10):1485-1490.

20- Salary M, Kalantar M, Sahebi ala K, Ranjbar H, Hemati Matin R. Drinking water supplementation of licorice and aloe vera extracts in broiler chickens. Scientific Journal of Animal Science. 2014;41-48.

21- Landy N, Ghalamkari G, Toghyani M, Moatar F, Eghbalsaied S, Fekri F. 2010. Efficiency of Echinacea Purpurea on perf-ormance of broiler chicks. XIIIth European Poultry Conference. Tours, France.

22- Aziz NH, Farag SE, Mousa LA, Abo-Zaid MA. Comparative antibacterial and antifungal effects of some phenolic com-pounds. Microbios. 1998;93(374):43-54.

23- Abo-Al-Ela HG, El-Kassas S, El-Naggar K, Abdo SE, Jahejo AR, Al Wa-keel RA. Stress and immunity in poultry: light management and nanotechnology as effective immune enhancers to fight stress. Cell Stress & Chaperones. 2021;26(3):457-472.

24- Lika E, Kostic M, Vještica S, Milojevic I, Puvaca N. Honeybee and plant products as natural antimicrobials in enhancement of poultry health and production. Sustaina-bility. 2021;8467.

25- Bohmer B, Salisch H, Paulicks BR, Roth FX. Echinacea purpurea as a pot-ential immuno-stimulatory feed additive in laying hens and fattening pigs by inter-mittent application. Livestock Science. 2009;122 (1):81-85.

26- Chaves F, Chacón M, Badilla B, Arévalo C. Effect of Echinacea purpurea (Asteraceae) aqueous extract on antibody response to Bothrops asper venom and immune cell response. Revista de Biología Tropical. 2007;55(1):113-9.

27- Mishima S, Saito K, Maruyama H, Inoue M, Yamashita T, Ishida T. Antiox-idant and immuno-enhancing effects of Echinacea purpurea. Biology and Pharma-cology Bulletin. 2004;27:1004-09.

28- Giurgea R, Popescu H, Polrencu C. Effect of standardized propolis extract on immune reactions. Clujul Medical. 1983; 56:73-76.

29- Wagner H. Herbal immuno stimulants for the prophylaxis and therapy of colds and influenza. European Journal of Herbal Medicine. 1997;3:22-30.

30- Cazaban C, Masferrer NM, Pascual RD, Espadamala MN, Costa T, Gardin Y. Proposed bursa of fabricius weight to body weight ratio standard in commercial bro-ilers. Poultry Science. 2015;94(9):2088-2093.

31- Qiu S-J, Zhang R, Guo Y, Zhao Y, Zhao ZH, Liu WC. Transcriptome analysis reveals potential mechanisms of the effects of dietary Enteromorpha polysaccharides on bursa of Fabricius in broilers. Veter-inary Medicine and Science. 2021;7:1881-1889.

32- Gabrys J, Konecki J, Krol W, Scheller S, Shani J. Free amino acids in bee hive product (propolis) as identified and qu-antified by gas-liquid chromatography. Ph-armacological research communications. 1986;18(6):513-518.

33- Krell R. 2000. Value-added product from bee keeping. FAO publications. Mi-lan, Italy. 393.

34- Najafzadeh H, Ghorbanpour M, May-ahi M, Gavzan H. Effect of Echinacea purpureaon antibody production against fowl influenza vaccine. Journal of Applied Animal Research. 2011;139-141.

35- Roostaei AliMehr M. Effect of purple coneflower (Echinacea purpurea) extract on the performance and cellular and hu-moral immune responses of broilers under immunosuppressive condition. Iranian Vet-erinary Journal. 2014;10(1):48-58. [In Per-sian]

36- Roura E, Homedes J, Klasing KC. Perevantion of immunologic stress contr-ibutes to the growth permitting ability of dietary antibiotics in chicks. Journal of Nu-triition. 1992;122:2383-2390.

37- Cook NC, Samman S.  Flavonoids chemistry, metabolism, cardioprotective ef-fects, and dietary sources. Journal of Nu-tritional Biochemistry. 1996;7:66-76.

38- Chen C, Chen S, Wang H. Effect of supplementation of yeast with bacteriocin and Lactobacillus culture on growth perf-ormance, cecal fermentation, microbiota composition, and blood characteristics in broiler chickens. Animal Bioscience. 2017; 30(2):211-220.

39- Lee KW, Everts H, Kappert HJ, Fr-ehner M, Losa R, Beynen AC. Effects of dietary essential oil components on growth performance, digestive enzymes and lipid metabolism in female broiler chickens. Br-itish poultry Science. 2003;44:450-57.

40. Tucker LA. Botanical broilers: Plant extracts to poultry performance. Feed Inte-rnational. 2002;26-29.

41- Wang X, Gibson GR. Effect of the in vitro fermentation of oligofructose and in-ulin by bacteria growing in the human large intestine. Journal of Applied Bacteriology. 1993;75(4):373-380.

42- Savage TF, Cotter PF, Zakrzewska EI. The effect of feeding mannan oligosa-ccharide on immunoglobulins, plasma IgG and bile IgA, of Wrolstad MW male turkeys. Poultry Science, 1996;75:143.

43- Cushnie TPT, Lamb AJ. Anti microbial activity of flavonoids: review. International Journal of Antimicrobial Agents. 2005; 26(5):343-356.

44. Hammer KA, Carson CF, Riley TV. Antimicrobial activity of essential oils and other plant extracts. Journal of Applied Microbiology. 1999;86(6):985-90.

45- Teymouri Zadeh Z, Rahimi S, Karimi Torshizi M, Omidbaigi R. The effects of Thymus vulgaris L., Echinacea purpurea (L.) Moench, Allium sativum L. extracts and virginiamycin antibiotic on intestinal microflora population and immune system in broilers. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants Research. 2009;25(1): 39-48. [In Persian]

46- Jang IS, Ko YH, Kang SY, Lee CY. Effect of commercial essential oil on growth performance, digestive enzyme activity and intestinal microflora popu-lation in broiler chickens. Animal and Feed Science Technology. 2006;304-315.

47- Yang C, Chowdhury M, Huo Y, Gong J. Phytogenic compounds as alternatives to in-feed antibiotics: potentials and chall-enges in application. Pathogens. 2015;4: 137-156.