بررسی سازوکارهای نهادهای معاهداتی حقوق بشر و مشکلات پیش روی آنها

سیاست پژوهی ایرانی (سپهر سیاست سابق)

مقاله 5، دوره 10، شماره 1 - شماره پیاپی 35، فروردین 1402، صفحه 91-108   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/sej.2022.1948145.1417

نویسندگان

سمیرا رستمی جلیلیان¹؛ باقر میرعباسی^{* 2}

¹دانشجوی دکتری، گروه حقوق ‌بین‌الملل، واحد قشم، دانشگاه آزاد اسلامی، قشم، ایران.

²استاد، گروه حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر پاسخ به این سوال است که آیا می‌توان بر سازوکار نهادهای مبتنی بر معاهدات نظارت بر اجرای اسناد حقوق بشری، چالش‌ها و ایراداتی را مطرح کرد؟ روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج حاکی از آن است که بر سازوکار نهادهای مبتنی بر معاهدات بین‌المللی، چالش‌ها و ایراداتی وارد است. به هیچ‌وجه این امکان وجود ندارد که بتوان برای اجرای استاندارد حقوق بشری، سازوکارهای بین‌المللی را جایگزین اقدامات ملی کرد. اجرای حقوق بشر می‌بایست در سطح ملی و محلی باشد؛ چرا که سازوکار نهادهای مبتنی بر معاهدات بین‌المللی دارای چالش‌ها و ایراداتی هستند که تلاش بی‌وقفه جهت رفع آن را طلب می‌کند. از این‌رو، تقویت این نهادها را می‌توان یکی از مهم‌ترین راهکارها در نظر گرفت.

کلیدواژه‌ها

نهادهای معاهداتی حقوق بشر؛ حقوق بین‌الملل؛ معاهدات بین‌المللی

مراجع

ذاکریان، مهدی؛ مختاری، بهروز (1393). تحلیل عملکرد شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد در سازوکار رویه‌های ویژه بر افزایش احترام به حقوق بشر. سازمان‌های بین‌المللی، 2(6)، ص6.

راعی، مسعود (1391). حقوق بشر و سازوکارهای نظارتی در اسناد بین‌المللی و فقه. معرفت حقوقی، 1(3).

شجاعی باغینی، زهرا (1395). مقایسه عملکرد کمیسیون و شورای حقوق بشر در رابطه با جمهوری اسلامی ایران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. گروه علوم سیاسی. دانشکده حقوق و الهیات، دانشگاه شهید باهنر کرمان.

شیرمحمدلو، صابر (1392). بررسی و ارزیابی دو نظام بین‌المللی حقوق بشر و حقوق بشردوستانه از حیث ماهیت، پیوند متقابل و ضمانت اجرا. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشکده حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.

قاری سید فاطمی، سید محمد (۱۳۸۲). معاهدات حقوق بشری فضایی متفاوت. حقوقی بین‌المللی، شماره ۲8.

مصفا، نسرین (۱۳۸۲). ارزیابی سازوکارهای ملل متحد در حمایت از حقوق بشر: ارکان مبتنی بر منشور و معاهدات. مدرس علوم انسانی، شماره ۳.

هاشمی، سید محمد (1390). ایجاد سازوکارهای بین دولتی حقوق بشری: بررسی فعالیت‌ها در حوزه اتحادیه عرب، سازمان کنفرانس اسلامی و جنبش عدم تعهد. سیاست خارجی، شماره 38.

Alain, P. (2001). The New Draft Articles of the International Law Commission on the Responsibility of States for Internationally Wrongful Acts: A Requiem for States’ Crime? Netherlands Yearbook of International Law, Vol. 32, p.75.

Anton, D. (1997). Lowenberg, “Why South Africa’s Apartheid Economy Failed”. Contemporary Economic Policy, Vol. XV, p. 62-7.

Baek, B.S. (2008). Economic Sanctions against Human Rights Violations. Coronell Law School Inter-University Graduate Student Conference Papers.

Bavishi, R. (2012). Procedural Issues Related to the ICJ’s Advisory Jurisdiction.         
URL= https://legalresponse.org/wp-content/uploads/2013/09/BP41E-Briefing-Paper-The-ICJ-Advisory-Opinion-Procedure-11-June-2012.pdf

Bianchi, A. (2011). The Fight for Inclusion: NonState Actors and International Law: From Bilateralism to Community Interest Essays in Honour of Bruno Simma. London: Oxford.

Bird, A. (2010). Thired State Responsibility for Human Rights Violations. EJIL, 21(4),
p. 884.

Birgit, P. (2011). Aspects of Human Rights Interpretation by the UN Treaty Bodies. University of Rostock.

Blitt, R.Ch. (2004). Who Will Watch the Watchdogs? HR NGOs and the Case for Regulation. Buffalo Human Rights Law Review, Vol.10.

Charnovitz, S. (2006). NGOs and International Law. The American Journal of International Law, 100(2).

Dupuy, A. (1997). Haiti in the New World Order: The Limits of Democratic Revolution. Boulder, Colo.: Westview Press.

Edwards, G.E. (2010). Assessing the Effectiveness of Human Rights Eighteenth meeting of chairpersons of the human rights treaty bodies. Geneva, p.22-23.

Elizabet, G. & Richard, G. (1996). The Impact of Economic Sanctions on Health and Human Rights in Haiti. American Journal of Public Health, 89(10), p. 1499.

Hufbauer, G.C., H., Schott, J.J., Muir, J. & Cosic, M. (2011). Case Studies in Economic Sanctions and Terrorism (Australia, Canada, EU, Japan, NATO, UN, US v. Libya).
URL= https://www.piie.com/sites/default/files/publications/papers/sanctions-libya-2011.pdf

Joseph, H. (1990). Successes and Future Prospects of Sanctions against South Africa. Review of African Political Economy, Vol. 47, p. 84-96.

Meernik, J. (2012). The Impact of Human Rights Organizations on Naming and Shaming Campaigns. Journal of Conflict Resolution, Vol.6, No.2.

Newman, D. & Frank, M. (1991). Training Manual on Human Rights Monitoring: Professional Training Series No.7. Geneva, Human Rights Publications.

Squatcher, A. & Oliver, V. (2010). The UN Human Rights Special Rapporteurs and the Impact of their Work: Some Reflections of the UN Special Rapporteur for Cambodia. Asian Journal of International Law, 6(1).

Upton, H. (2007). Towards Implementation: an analysis of the universal periodic review mechanism of the Human Right Council. URL= www.UPR-info.org/Img/PDF/Towards Implementation-by- Helen Upton.pdf (accessed November 2, 2007).