تاب آوری مقاصد گردشگری در مقابل آسیب‌های ناشی از تغییرات اقلیمی (مورد مطالعه: استان همدان)

جغرافیای طبیعی

مقاله 1، دوره 15، شماره 56، خرداد 1401، صفحه 1-15   

نوع مقاله: مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

مصطفی شایگان¹؛ محسن رنجبر^{* 2}؛ رضا برنا³؛ آزاده اربابی سبزواری⁴

¹دانشجوی دکتری، رشته اقلیم، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران، ایران

²دانشیار گروه جغرافیا، واحدیادگارامام، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

³دانشیار گروه جغرافیا، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران

⁴دانشیار گروه جغرافیا، واحد اسلامشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اسلامشهر، ایران

چکیده

پدیده گرمایش جهانی و تغییرات اقلیمی نه تنها ممکن است منجر به تغییرات اقلیمی شود و بلکه می‌تواند تغییرات عمده در وضعیت گردشگری مناطق و پایداری آن نیز ایجاد کند که عواقب گسترده‌ای را خواهد داشت و این صنعت را ناپایدار خواهد ساخت. این پژوهش با هدف بررسی ت بررسی تاثیر آسیب پذیری در مقابل تغییرات اقلیمی و تاب آوری مقاصد گردشگری بر پایداری توسعه گردشگری انجام شد. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی تحلیلی می‌باشد. حجم نمونه منطبق بر جامعه آماری برابر با 185 نفر بود. داده‌ها و اطلاعات مورد نیاز به صورت کتابخانه‌ای و میدانی جمع آوری شد. در جهت بررسی و آزمون فرضیه‌های پژوهش از نرم افزار pls استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد آسیب پذیری در مقابل تغییرات اقلیمی تاثیر منفی بر پایداری توسعه گردشگری و تاب آوری مقاصد گردشگری تاثیری منفی بر آسیب پذیری در مقابل تغییرات اقلیمی دارد. همچنین نتایج این پژوهش نشان دهنده آن بود که تاب آوری مقاصد تاثیر مثبتی بر پایداری توسعه گردشگری دارد.

کلیدواژه‌ها

تغییرات اقلیمی؛ توسعه پایدار گردشگری؛ تاب آوری مقاصد؛ استان همدان

مراجع

1- رمضان زاده لسبوئی مهدی، عسگری علی، سید علی بدری. زیرساخت‌ها و تاب‌آوری در برابر بلایای طبیعی با تأکید بر سیلاب منطقه‌ی موردمطالعه: مناطق نمونه گردشگری چشمه کیله تنکابن و سردآبرود کلاردشت. تحلیل فضایی مخاطرات محیطی. ۱۳۹۳; ۱ (۱): ۳۵-۵۲.

2- رورده، همت اله، صفر راد، طاهر، شیردل، هاجر. (1397): پیامدهای گرمایش جهانی بر مناطق گردشگری سواحل جنوبی دریای خزر. برنامه‌ریزی و توسعه گردشگری، 7(24), 146-163.

3- زمان زاده، سید محمد، قدیری معصوم، مجتبی، فرجی سبکبار، حسنعلی، واعظی، هما (1395): بررسی تأثیر مخاطرات بر توسعه گردشگری شهرستان سرعین. جغرافیا و مخاطرات محیطی، 5(4), 135-151.

4- ضرغام بروجنی حمید، نیک‌بین مهنا (1391): سنجش پایداری توسعه گردشگری در جزیره کیش. پژوهش‌های رشد و توسعه پایدار (پژوهش‌های اقتصادی). ۱۲ (۲): ۱۳۷-۱۶۸.

5- کریمی، زهرا، نظری پور، حمید، خسروی، محمود. (1396): تأثیرات بالقوۀ تغییر اقلیم در توریسم سواحل جنوبی ایران بر پایۀ طرح اطلاعات اقلیمی گردشگری. جغرافیا و برنامه‌ریزی محیطی، 28(1), 21-34.

6- محمودی، حسین و پازوکی نژاد، زهرا. (1392): تغییرات آب‌وهوا و سیاست‌های مقابله در صنعت گردشگری، مجله برنامه‌ریزی و توسعه گردشگری، دوره 2، شماره 6: 93-108.

7- Adongo, C. A. Taale, F. & Adam, I. (2018): Tourists Values And Empathic Attitude Toward Sustainable Development In Tourism. Ecological Economics, 150, 251-263.

8- Amelung, B. And Moreno, A. (2012): Costing The Impact Of Climate Change On Tourism In Europe: Results Of The PESETA Project. Climatic Change, 112(1): 83-100.

9- Bujosa, A. Riera, A. & Torres, C. M. (2015): Valuing Tourism Demand Attributes To Guide Climate Change Adaptation Measures Efficiently: The Case Of The Spanish Domestic Travel Market. Tourism Management, 47(April), 233–239.

10- Caramel, L. (2014): Besieged By The Rising Tides Of Climate Change, Kiribati Buys Land In Fiji. The Gaurdianhttps://Www.Theguardian.Com/Environment/2014/Jul/01/Kiribaticlimate- Change-Fiji-Vanua-Levu.

11- Coria, J. Calfucura, E. (2012): Ecotourism And The Development Of Indigenous Communities: The Good, The Bad, And The Ugly. Ecol. Econ. 73, 47–55.

12- Dogru, T. Bulut, U. & Sirakaya-Turk, E. (2016): Theory Of Vulnerability And Remarkable Resilience Of Tourism Demand To Climate Change: Evidence From The Mediterranean Basin. Tourism Analysis, 21(6), 645–660.

13- Dogru, T. Marchio, E. A. Bulut, U. & Suess, C. (2019): Climate Change: Vulnerability And Resilience Of Tourism And The Entire Economy. Tourism Management, 72, 292-305.

14- Dubois, G. Ceron, J-P. Gössling S. And Hall CM. (2016): Weather Preferences Of French Tourists: Lessons For Climate Change Impact Assessment. Climatic Change, 16(2): 339-351.

15- Ford, J. D. Bolton, K. Shirley, J. Pearce, T. Tremblay, M. & Westlake, M. (2012): Mapping Human Dimensions Of Climate Change Research In The Canadian Arctic. Ambio, 41(8), 808–822.

16- Füssel, H.M. & Hildén, M. (2014): How Is Uncertainty Addressed In The Knowledge Base For National Adaptation Planning? Adapting To An Uncertain Climate, 41–66.

17- Füssel, H.M. & Klein, R. J. T. (2006): Climate Change Vulnerability Assessments: An Evolution Of Conceptual Thinking. Climatic Change, 75(3), 301–329.

18- Füssel, H.M. & Hildén, M. (2014): How Is Uncertainty Addressed In The Knowledge Base For National Adaptation Planning? Adapting To An Uncertain Climate, 41–66.

19- Fornell, C. & Larkerd. (1981). Structul Equation Models With Unobservable Variables And Measurement Error.

20- Hardy, A. Robert, J. Beeton, S. & Pearson, L. (2002): Sustainable Tourism: An Overview Of The Concept And Its Position In Relation To Conceptualization Of Tourism, Journal Of Sustainable Tourism, Volume 10, Issue 6, December, PP. 475-496.

21- Hall, C. M. Amelung, B. Cohen, S. Eijgelaar, E. Gössling, S. Higham, J. Et Al. (2015): On Climate Change Skepticism And Denial In Tourism. Journal Of Sustainable Tourism, 23.

22- Henseler, J. Ringle, C. & Sinkovics, R. (2009): The Use Of Partial Least Squares Path Modeling In International Marketing.

23- Kaenzig, R. Rebetez, M. & Serquet, G. (2016): Climate Change Adaptation Of The Tourism Sector In The Bolivian Andes. Tourism Geographies, 18(2), 111–128.

24- Kaufmann, D. Kraay, A. & Mastruzzi, M. (2011): The Worldwide Governance Indicators: Methodology And Analytical Issues. Hague Journal On The Rule Of Law, 3(02), 220–246.

25- Lee, T. H. (2013): Influence Analysis Of Community Resident Support For Sustainable Tourism Development. Tourism Management, 34, 37-46.

26- Mckercher, B. Prideaux, B. And Pang, S. (2010): Attitude Of Tourism Students To The Environment And Climate Change, Asia Pacific Journal Of Tourism Research, 18(1-2): 108-143.

27- Michailidou, A. V. Vlachokostas, C. & Moussiopoulos, Ν. (2016): Interactions Between Climate Change And The Tourism Sector: Multiple-Criteria Decision Analysis To Assess Mitigation And Adaptation Options In Tourism Areas. Tourism Management, 55(August), 1–12.

28- Nickerson, N.P. Jorgenson, J. Boley, B.B. (2016): Are Sustainable Tourists A Higher Spending Market? Tour. Manag. 54, 170–177.

29- ND-GAIN (2014): Country Index Data. Https://Gain.Nd.Edu/Our-Work/Country-Index/ Download-Data/.

30- Packer, J. Ballantyne, R. Hughes, K. (2014): Chinese And Australian Tourists' Attitudes To Nature, Animals And Environmental Issues: Implications For The Design Of Nature-Based Tourism Experiences. Tour. Manag. 44, 101–107.

31- Polsky, C. Neff, R. & Yarnal, B. (2007): Building Comparable Global Change Vulnerability Assessments: The Vulnerability Scoping Diagram. Global Environmental Change, 17(3–4), 472–485.

32- Rizvi, A. R. Baig, S. & Verdone, M. (2015): Ecosystem Based Adaptation: Knowledge Gaps In Making An Economic Case For Investing In Nature Based Solutions For Climate Change. Switzerland: Glnd.

33- Rutty, M. Scott, D. Johnson, P. Pons, M. Robert Steiger, & Vilella, M. (2017): Using Ski Industry Response To Climatic Variability To Assess Climate Change Risk: An Analogue Study In Eastern Canada. Tourism Management, 58(February), 196–204.

34- Rosenzweig, C. Jones, J. W. Hatfield, J. L. Ruane, A. C. Boote, K. J. Thorburn, P. Et Al. (2013): The Agricultural Model Intercomparison And Improvement Project (Agmip): Protocols And Pilot Studies. Agricultural And Forest Meteorology, 170(March), 166–182.

35- Rosselló-Nadal, J. (2014). How To Evaluate The Effects Of Climate Change On Tourism. Tourism Management, 42, 334-340.

36- Risteskia, M. Kocevskia, J. & Arnaudov, K. (2012): Spatial Planning And Sustainable Tourism As Basis For Developing Competitive Tourist Destinations, Procedia-Social And Behavioral Sciences, 44, PP. 375-386.

37- Schliephack, J. & Dickinson, J. E. (2017): “Tourists' Representations Of Coastal Managed Realignment As A Climate Change Adaptation Strategy. Tourism Management, 59(April), 182–192.

38- Scott, D. Hall, C. M. & Gössling, S. (2019): Global Tourism Vulnerability To Climate Change. Annals Of Tourism Research, 77, 49-61.

39- Scott, D. Gössling, S. & Michael Hall, C. (2012): International Tourism And Climate Change. Wiley Interdisciplinary Reviews: Climate Change, 3(3), 213–232.

40- Scott, D. & Mcboyle, G. (2007): Climate Change Adaptation In The Ski Industry. Mitigation And Adaptation Strategies For Global Change, 12(8), 1411–1431.

41- Shani, A. & Arad, B. (2014): Climate Change And Tourism: Time For Environmental Skepticism. Tourism Management, 44(October), 82–85.

42- Sher, K.L. Bagul, A.H.B.P. Din, S.A.M. (2015): The Influence Of Community Attachment And Community Involvement Towards Resident’s Support On Sustainable Tourism Development By Mediating Perceived Benefits And Perceived Costs. American-Eurasian J. Agric. Environ. Sci. 15, 133–138.

43- Smit, B. & Wandel, J. (2006): Adaptation, Adaptive Capacity And Vulnerability. Global Environmental Change, 16(3), 282–292.

44- Scott, D. Amelung, B. And Becken, S. (2007): Climate Change And Tourism: Responding To Global Channenges, From: Sdt.Unwto.Org (Oct/7/2013).

45- Tefler, D. & Sharply, R. (2008): Tourism And Development In The In The Developing World, Round Ledge Publication.

46- Yu, C. P. Chancellor, H. C. & Cole, S. T. (2011): Measuring Residents' Attitudes Toward Sustainable Tourism: A Re-Examination Of The Sustainable Tourism Attitude Scale. Journal Of Travel Research.