شناسایی، اولویت بندی و تحلیل ذینفعان منطقه گردشگری ونک مبتنی بر دوگانه پتانسیل همکاری- تهدید و روش SAW

فصلنامه جغرافیایی فضای گردشگری

دوره 11، شماره 41، اسفند 1400، صفحه 17-36   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

محسن چشم براه^{* 1}؛ سمانه آصفی²؛ علیرضا منصوریان³

¹استادیار گروه مهندسی سیستم و بهره وری، دانشکده مهندسی صنایع، دانشگاه صنعتی مالک اشتر، اصفهان، ایران

²دانش آموخته کارشناسی ارشد مهندسی صنایع، دانشکده مهندسی صنایع، دانشگاه صنعتی مالک اشتر، اصفهان، ایران.

³عضو هیات پژوهشی، دانشکده مهندسی صنایع، دانشگاه صنعتی مالک اشتر، اصفهان، ایران

چکیده

 
شناخت و تحلیل ذی‌نفعان گردشگری و تدوین راهبردهای اثربخش برای تحقق مشارکت آنها از مهم‌ترین عوامل توفیق برنامه‌های گردشگری است. تمرکز مقاله حاضر بر شناسایی و تحلیل ذی‌نفعان گردشگری منطقه ونک می‌باشد که در این راستا برای شناسایی ذی‌نفعان، از مدل فریمن و برای تحلیل آنها، از رویکرد به کار رفته در پژوهش جپسن و اسکرود، کمک گرفته شده است. برای شناسایی ذی‌نفعان، پرسشنامه تدوین شده بین 20 نفر از کارشناسان گردشگری منطقه توزیع شده و پس از جمع‌آوری و تحلیل اطلاعات گرد آمده، فهرستی از ذی‌نفعان (به تفکیک انواع آنها) و نیز، نکات برجسته انتظارات هر گروه فراهم آمده است. مبتنی بر دوگانه پتانسیل همکاری-تهدید، ذی‌نفعان در ماتریس موقعیت‌یابی قرار گرفته و بر اساس قرارگیری در موقعیت مرتبط، یکی از راهبردهای چهارگانه پیشنهاد شده است. به منظور اولویت‌بندی ذی‌نفعان در هر یک از نواحی چهارگانه نیز از شاخص A به صورت جمع موزون سه معیار قدرت، مشروعیت و فوریت کمک گرفته شده که در این خصوص، روش چندمعیاره SAW مبتنی بر هفت گام استفاده شده است. بر این اساس، در هر یک از چهار ربع، ذی‌نفعان اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری، رسانه‌ها، شهرداری و گردشگران غیر بومی، مهم‌ترین ذی‌نفعان به شمار می‌آیند که البته متناسب با اقتضائات هر ربع، باید راهبرد متناسب با هر یک را اتخاذ کرد.

کلیدواژه‌ها

شناسایی ذی‌نفعان؛ تحلیل ذی‌نفعان؛ گردشگری؛ پتانسیل همکاری؛ پتانسیل تهدید

مراجع

 

1. آصفی، س. 1399. ارایه مدلی جهت برنامه‌ریزی راهبردی گردشگری پایدار (مطالعه موردی: منطقه ونک شهرستان سمیرم). پایان‌نامه کارشناسی ‌ارشد، دانشگاه صنعتی مالک اشتر. 172 صفحه.
2. ابطحی فروشانی، ز. 1394. آشنایی با فرایند تحلیل ذی‌نفعان کلیدی در پروژه‌های نفت و گاز در ایران. ماهنامه اکتشاف و تولید نفت و گاز، 95(131): 39-33.
3. اکبریان رونیزی، س، بدری، ع. 1394. تحلیل درک ذی‌نفعان از آثار و پیامدهای توسعه گردشگری در نواحی روستایی نمونه موردی: منطقه لواسانات. نشریه جغرافیا و توسعه، 13(38): 62-47.
4. بهادرستانی، ا، طالبی، ه، قلعه نوی، م. 1395. اولویت بندی ذینفعان کلیدی در مگاپروژه‌های ساخت با تکنیک AHP-Fuzzy (مطالعه موردی : قطار شهری مشهد). همایش بین‌المللی اقتصاد شهری، 42-31.
5. بهادرستانی، ا، قلعه‌نوی، م، مطهری فریمانی، ن. 1397. طراحی مدل انتظارات ذی‌نفعان کلیدی در پروژه‌های احداث خطوط مترو: مورد مطالعه پروژه ساخت خطوط قطار شهری مشهد. نشریه مهندسی عمران امیرکبیر، 50(1): 242-227.
6. ضرغام بروجنی، ح، ایوبی یزدی، ح، اکبرپور، ت. 1390. مشارکت ذی‌نفعان در برنامه‌ریزی و توسعه گردشگری، جایگاه، مدیریت و چالشها. همایش مدیریت و توسعه گردشگری، چالشها و راهکارها، 16-1.
7. قوامی، ا، ابوالحسنی، ع، موسوی، س. ارزیابی و تحلیل خواسته‌ها و انتظارات ذی‌نفعان در راستای صیانت از حقوق شهروندی(شرکت پایانه‌های نفتی ایران). دوازدهمین کنفرانس بین‌المللی مدیریت، تهران، 1397، 74-69.
8. همتی، م، آمانج رسولی، م. 1395. ذی‌نفعان و نوع نگاه آن‌ها به اثرات گردشگری(مطالعه موردی:اورامان تخت). فصلنامه علمی پژوهشی جغرافیا(برنامه‌ریزی منطقه‌ای)، 7(11): 84-69.
9. Afshari, A., Mojahed, M., & Yusuff, R. 2010. Simple Additive Weighting approach to Personnel Selection problem. Int. J. of Innovation, Management and Technology, 1(5): 511-515
10. Bryson, , Humphrey, H. 2004.What to do when stakeholders matter: stakeholder identification and analysis technique. Public Management Review, 6(1): 21-53.
11. Byrd, E. Stakeholders in Sustainable Tourism Development and their Roles: Applying Stakeholder Theory to Sustainable Tourism Development. Tourism Review, 62(2):6-13
12. Chevalier, J. Buckles, D. A guide to collaborative inquiry and social.Sage Publications.316P.
13. Choi, h., Sirakaya, E. Measuring residents` attitude toward sustainable tourism: Development of sustainable tourism attitude scale. Journal of Travel Research, 43(4): 380-394.
14. Freeman, R. E. 2010. Strategic Management: A Stakeholder Perspective. Cambridge University Press. 276P.
15. Friedman, A., Miles, S. 2002. Developing Stakeholder Theory. Journal of Management Studies, 39 (1):1-21.
16. Garrod, B., Fyall, A., Leask, A., Reid, E. 2012. Engaging Residents as Stakeholders of the Visitor Attraction. Tourism Management, 33(5): 1159-1173.
17. Getz, D. 1983. Capacity to absorb tourism: Concepts and implications for strategic planning. Annals of tourism Research, 10(2):239-263.
18. Hall, C. 2000. Tourism planning: Policies, processes and relationships. Prentice-Hall. 464P.
19. Inskeep, E. 1991. Tourism Planning: An integrated and sustainable development approach. Van Nostrand Reinhold. 528P.
20. Jepsen, A., Eskerod, P. 2008. Stakeholder analysis in projects: Challenges in using current guidelines in the real world. Int. J. of project management. 27(4):335-343
21. Mitchell, R., Agle, B., Wood, D. 1997. Toward a Theory of Stake-holder Identification and Salience: Defining the Principle of Whom and What Really Counts. The Academy of Management Review, 22(4):853-886.
22. Pajunen, K. 2011. A “Black Box” of Stakeholder Thinking. Journal of Business Ethics, 96:27–32.
23. Shao, H., Li, S., Xu, L. 2015. Mapping and Analyzing Stakeholders in China’s Essential Drug System by Using a Circular Model: Who We Should Deal with Next?. Value in health regional, 6C: 111–117.
24. Sheehan, L. R., Rithchie, J. R. B. 2005. Destination Stakeholders Exploring Identity and Salience. Annals of Tourism Research, 32(3): 711-734.
25. Slinger, G. 1999. Spanning the gap–the theoretical principles that connect stakeholder policies to business performance. Corporate Governance: An International Review, 7(2): 136-151.
26. Turker, N. Alaeddinoglu, F. Can, A. S. The role of stakeholders in sustainable tourism development in Safranbolu, Turkey. Int. Conference on Hospitality, Leisure, Sports, and Tourism, Japan, 2016, 415-426
27. Vassallo, M. 2015. The Europeanization of Interest Groups in Malta and Ireland: A Small State Perspective. Springer. 281P.
28. Vos, J., Achterkamp, M. 2006. Stakeholder identification in innovation Projects, Going beyond classification. European Journal of innovation Management, 9(2): 161-178.