چشم انداز باستانشناسی محوطه استقراری شریف آباد در کرانه رودخانه گاماسیاب زاگرس مرکزی

باستان شناسی ایران

دوره 11، شماره 2، اسفند 1400، صفحه 86-117   

نوع مقاله: علمی

شناسه دیجیتال (DOI): AOI-2112-1135

نویسنده

علی نوراللهی^*

دکتری در باستانشناسی

چکیده

تپه شریف‌آباد یا سلگی(A&B) از معدود محوطه‌های استقراری وسیع و بزرگ حوزه رودخانه گاماسیاب در دشت نهاوند است. این محوطه محل تلاقی راه‌هایی باستانی و قدیمی که از صحنه، هرسین و کنگاور به سمت نهاوند و محوطه گیان می‌رود، می‌باشد. در بررسی این محوطه سفال‌هایی از دوره مفرغ قدیم(گودینIV- یانیق – کورا ارس) و سفال‌های مربوط به گودینIII ,II و سفال های دوران تاریخی بدست آمد. مطالعه این سفال‌ها نشان‌دهنده تبادلات فرهنگی گسترده این ساکنان این محوطه استقراری در دوران های مفرغ  و آهن با نواحی شمال غرب  و نواحی همجوار می‌باشد. علاوه براین بررسی وضعیت پیرامونی این محوطه استقراری چشم انداز کاملی از شیوه معیشت و استفاده از منابع زیستی و تعامل با محیط را در اختیار ما می‌گذارد. از جمله دلایل مکان‌یابی و توسعه این استقرار در دوره مفرغ و آهن که متاثر از منابع آب و دسترسی آسان‌تر به آن(کانال‌های آبرسانی) و زمین‌های حاصلخیز کشاورزی بوده است، مورد بررسی قرار گرفته است. در این مقاله ضمن ارائه مختصری از وضعیت جغرافیایی منطقه و تاریخچه پژوهش های باستانشناسی انجام شده در نهاوند، در ادامه به بررسی وضعیت محوطه شریف آباد و توصیف و تحلیل و گاهنگاری آنها بپردازم و در پایان نیزکوشیده‌ام جمع‌بندی از مطالب ارائه نمایم.

کلیدواژه‌ها

زاگرس مرکزی؛ عصرمفرغ؛ عصر آهن؛ دشت نهاوند؛ تپه شریف‌آباد