پرکاربردترین مؤلفه‎های مدیریت داده‎های پژوهشی (مورد پژوهی: کتابداران کتابخانه‎های دانشگاهی علوم پزشکی قطب 7 کشور)

دانش شناسی

مقاله 8، دوره 14، شماره 55، اسفند 1400، صفحه 107-120   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

محمدرحیم رسولی آزاد^{* 1}؛ حسن قهنویه²؛ فهیمه باب الحوائجی³؛ نجلا حریری⁴

¹استادیار گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران

²دانشکده دندانپزشکی-دانشگاه علوم پزشکی- اصفهان-ایران

³گروه علوم ارتباطات و دانش شناسی، دانشکده ادبیات، علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران

⁴استاد گروه علوم ارتباطات و دانش شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران

چکیده

هدف: تعیین پرکاربرد‎ترین مؤلفه‎های مدیریت داده‌های پژوهشی از دید کتابداران کتابخانه‎های دانشگاهی علوم پزشکی قطب 7  کشور بوده است.
روش‎ پژوهش: در پژوهش حاضر از روش آمیخته (کیفی-کمی) استفاده شده است. داده‌های بخش کیفی متشکل از 20 نفر از خبرگان رشته، انتخاب و فرم‌های نظرسنجی با هدف اجماع نظرات، در 3 راند برای ایشان ارسال و ارزیابی انجام شد. در بخش کمی پرسشنامه محقق‌ساخته، نظرات 127نفر از کتابداران کتابخانه‎های دانشگاهی مورد نظر ‎گردآوری شد. داده‌های کمی بوسیله آزمون‌های t ، فریدمن، تحلیل‌عاملی و مدل‌یابی معادلات‌ساختاری با نرم‌افزار PLS، تجزیه ‌وتحلیل شدند.  
یافته‌ها: 6 مؤلفه در مدیریت داده پژوهشی از میان مؤلفه‌های دوازده‌گانه شناسایی شده در فازهای دلفی، پرکاربردترین آنها در کتابخانه‎های دانشگاهی علوم پزشکی قطب 7 کشور بوده‌اند که به ترتیب شامل: زیرساخت داده؛ نقش نظارتی؛ استفاده مجدد؛ بودجه؛ سازماندهی؛ اشتراک‌گذاری) بوده‌اند. میانگین بارهای‌عاملی 6 مؤلفه مذکور در کتابخانه‌های دانشگاهی مورد پژوهش، بالاتر از 6/0 (قابل‌قبول) بود. ضریب آلفای‌کرونباخ، پایایی‌ترکیبی و مقدار AVE برابر با 5/0 بوده، لذا تمامی معیارها در متغیرهای پنهان، در محدوده قابل‌قبول بوده‌اند. نتایج آزمون‌های t و فریدمن در بخش‌کمی نشان داد که از نگاه کتابداران در مقوله‌های فوق الذکر تفاوت معناداری نسبت به سایر مؤلفه‌ها وجود دارد.
نتیجه‎گیری: بنابر نظر کتابداران کتابخانه‎های دانشگاهی علوم پزشکی قطب 7 کشور، مؤلفه‌های زیرساخت داده، نقش نظارتی، استفاده مجدد، بودجه، سازماندهی و اشتراک‌گذاری، کاربردی ترین مؤلفه‌ها در مدیریت داده‌های پژوهشی در اینگونه کتابخانه‌ها هستند که می‌توان از آنها به عنوان معیاری برای اجرای پژوهش‎های آتی و نیز جهت ساخت ابزاری برای انجام پژوهش‎های مرتبط استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها

داده‌های پژوهشی؛ مدیریت داده؛ کتابخانه‌های دانشگاهی

مراجع