فعالیت ضد قارچی باسیلوس سوبتیلیس بومی تهران علیه قارچ فوزاریوم گرامینئاروم

فصلنامه علمی پژوهشی دنیای میکروب ها

مقاله 2، دوره 14، شماره 4( پیاپی 49)، دی 1400، صفحه 17-28   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/jmw.2021.690445

نویسندگان

فاطمه رفیعی¹؛ محمد رضا فاضلی^{* 2}؛ عباس اخوان سپهی³؛ زهرا نور محمدی¹

¹گروه میکروبیولوژی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

²دانشکده داروسازی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

³گروه میکروبیولوژی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

چکیده

سابقه و هدف: میکروارگانیسم‌‏‌‏‏‏های خاک نقش مهمی درکنترل بیولوژیک قارچهای بیماریزا دارند. هدف از این تحقیق یافتن باسیلوس سوبتیلیس (B.subtilis) بومی خاک با توانایی تولید لیپوپپتیدهای ضدقارچی میباشد که برای از بین بردن فوزاریوم گرامینارومFusarium graminearum) )، عامل آلودگی گندم، ذرت، سیب زمینی و بسیاری از گیاهان دیگر کارآمد است.
مواد و روشها: باکتری باسیلوس سوبتیلیس از خاک اطراف ریشه گیاهان سالمِ پارکهای پنج منطقهی شمال، جنوب، شرق، غرب و مرکز شهر تهران جداسازی شد و بر اساس خصوصیات مورفولوژیک، آزمونهای بیوشیمیایی و تعیین توالی قطعهی16S rRNA مورد شناسایی قرار گرفت. فعالیت آنتاگونیستی جدایههای به دست آمده علیه قارچ فوزاریوم گرامیناروم به روش چاهکگذاری بررسی و جدایههایی که مانع رشد قارچها بودند و بیشترین هالهی عدم رشد را نشان دادند، انتخاب شدند. سورفکتین (surfactin) حاصل از باکتریهای منتخب با روش متانولی خالص گردید و با استفاده از کروماتوگرافی مایع با فشار بالاhigh performance liquid chromatography) (HPLC))، متابولیت باکتریها و سورفکتین خالص (شرکت سیگما) مورد مقایسه قرار گرفت.
یافتهها: بر اساس نتایج، از بین 60 جدایه منتخب، 27 جدایه فعالیت ضدقارچی داشتند. 6 جدایه با بیشترین میزان هالهی عدم رشد قارچی برابر با 8-16 میلیمتر انتخاب شدند، سورفکتین زرد و شفاف تولیدی آنها با HPLC تایید گردید. 2 باکتری با بیشترین میزان تولید ، با روش مولکولی قرابت نزدیکی با باسیلوس سوبتیلیس را نشان دادند.
نتیجهگیری: نتایج نشان میدهند که باسیلوس سوبتیلیسهای جداسازی شده از خاک، گزینه خوبی برای کنترل زیستی قارچهای بیماریزای گیاهی میباشند و بنابراین میتوانند جایگزینی مناسب برای قارچ کشهای شیمیایی باشند.
 

کلیدواژه‌ها

باسیلوس سوبتیلیس؛ فوزاریوم گرامیناروم؛ مواد ضد قارچی؛ سورفکتین

مراجع