بررسی تاریخی اجتماعی رویدادهای دوران پهلوی در آثار داستانی آل احمد

فصلنامه تاریخ

مقاله 1، دوره 17، شماره 64، فروردین 1401، صفحه 1-30   

نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

مریم جعفری¹؛ آرش مشفقی^{* 2}؛ عزیز حجاجی کهجوق³

¹زبان و ادبیات فارسی، ادبیات علوم انسانی، واحد بناب ،دانشگاه آزاد اسلامی، بناب ، ایران

²زبان و ادبیات فارسی، ادبیات علوم انسانی، واحد بناب ، دانشگاه آزاد اسلامی، بناب ، ایران

³زبان و ادبیات فارسی، ادبیات علوم انسانی، ,واحد بناب دانشگاه آزاد اسلامی، بناب ، ایران

چکیده

در سـال‌هـای آغـازین سـلطنت پهلوی و اجـرای اصلاحات تقلیدی مورد نظر رضاخان، به حوزۀ داستان، رمان و رمان-نویسی اقبال بیشتری نشان داده شد ولی به تریج و با آشکارشدن نواقص و کاستی‌های این اصلاحات در این دوره، ادبیات و نـوع ادبی رمان به ابزاری برای انتقاد از وضعیت آن زمان بدل گشت. رضاشاه در این دوران که کشور دورۀ سنت به مدرنیته را تجربه می کرد، سعی نمود با تشکیل دولتی مقتدر و قوی وتقلید از کشورهای غربی، حوزه های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، قضایی، و آموزشی کشور را سروسامان دهد. هدف از انجام این مقاله بررسی تاریخی اجتماعی رویدادهای دوران پهلوی در آثار داستانی آل احمد است که به روش کتابخانه ای و به شیوۀ توصیفی ـ تحلیلی صورت گرفته است. حاصل پژوهش نشان می دهد که اقدامات اصلاحی پادشاهی پهلوی در حوزه های مختلف کشور، به آثار، نتـایج و واکـنش‌هـای مختلفی منتج گشت. در میان متـون ادبی، بخصوص رمان به دلیل ساختار و ویژگی های خاص خود این اوضاع را بازتاب می دهد. از این منظر آثار داستانی آل احمد به خوبی اوضاع اجتماعی، سیاسی و اقتصادی و فرهنگی این دوره را منعکس کرده است.

کلیدواژه‌ها

دوره پهلوی؛ سیاسی؛ اجتماعی؛ رمان؛ جلا آل احمد

مراجع