بررسی امکان سنجی ایجاد مرگ مغزی به عنوان اعدام (با بهره گیری از آوره های فقه و حقوق اسلامی و پزشکی با هدف اهدای عضو مجرمان)

فقه و مبانی حقوق اسلامی

دوره 14، شماره 3، آذر 1400، صفحه 195-218   

شناسه دیجیتال (DOI): 10.3495/jiil.2021.690649

نویسندگان

سید حامد عوض پور¹؛ رحیم سیاح^{* 2}؛ سید حسام الدین حسینی³؛ فرج‌الله براتی⁴

¹دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی، گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران[e-mail]

²- استادیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد اهواز ، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران. [e-mail]

³- استادیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران. [e-mail]

⁴استادیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران. [e-mail]

چکیده

آیین­نامه­ی نحوه­ی اجرای احکام سلب حیات مصوب 1398فرضیه­­ی اهدای عضو محکومین به اعدام را به یک مسأله­ی فقهی-حقوقی-اجتماعی تبدیل کرده و باعث واکنش­های متفاوتی پیرامون این مسأله شده است. در پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی با ارائه­ی راهکاری –ایجاد مرگ مغزی به عنوان اعدام- ناظر بر استدلال­های فقهی، حقوقی و پزشکی درصدد پاسخگویی برآمدیم که آیا ایجاد مرگ مغزی شرایط پذیرفته شدن به عنوان یکی از انواع اعدام را دارد یا خیر؟ در هندسه­ی فقه،حقوق ومدیریت، طریقیت داشتن شیوه­ی اجرای مجازات و این­که هدف از اجرای حکم اعدام، صرف ازهاق نفس می­باشد به اثبات رسیده است پس صدق ازهاق نفس بر مرگ مغزی بر اساس دلالات عرفی و پزشکی و ناظر بر نوعی تنقیح مناط پیشنهاد این شیوه به عنوان نوعی از اعدام بلامانع است. یکی از ارکان و لوازم مهم تحقق این طرح ، امکان ایجاد مرگ مغزی با روش­های صحیح و مورد تایید جامعه­ی پزشکی می­باشد که با کنکاشی در منابع پزشکی می­توان رأی به چنین امکانی داده و این روش را جهت بر طرف کردن برخی اما و اگرهای اجتماعی،اخلاقی،حقوقی و تتمیم ماده­ی قانونی فوق­الذکر به خدمت گرفت، چراکه آن­چه شارع مقدس از انواع اعدام ،از جهت ازهاق نفس، توقع دارد توسط مرگ مغزی تامین خواهد شد.

کلیدواژه‌ها

مرگ مغزی؛ اهدای عضو؛ اعدام؛ قصاص؛ فقه و حقوق اسلامی

مراجع