سنجش نگرش دانشجویان به برنامه‌های فرهنگی (نمونه مطالعاتی؛ دانشجویان تحصیلات تکمیلی خوابگاه‌های دانشگاه تهران)

فصلنامه علمی مطالعات میان فرهنگی

مقاله 1، دوره 16، شماره 49، اسفند 1400، صفحه 9-30   

نوع مقاله: علمی_ پژوهشی

نویسنده

لیلا سنگی^*

استادیار علوم سیاسی، جهاد دانشگاهی تهران

چکیده

نگرش افراد ترکیبی از باورها، اصول، ارزش‌ها و برداشت‌هایی است که فرد را آماده می‌نماید تا دیگران، اشیاء یا امور پیرامون خود را مورد قضاوت قرار دهد و نگاه مثبت یا منفی نسبت به آن‌ها پیدا نماید. از این‌رو نگرش‌سنجی ابزاری ارزشمند و کارآمد برای ارزیابی وضعیت موجود و نوع نگاه افراد به پیرامون خود است. سنجش نگرش دانشجویان ساکن خوابگاه‌های دانشگاه تهران به برنامه‌های فرهنگی با هدف بررسی تعامل دانشجویان با برنامه‌های فرهنگی و چگونگی گذران اوقات فراغت آنان در خوابگاه‌ها با حضور 158 نفر از دانشجویان تحصیلات تکمیلی در پاییز 1400 انجام گرفت. مهمترین یافته این پیمایش بر اساس روش تحقیق کمّی، وابستگی بیش از پیش دانشجویان به فضای مجازی است که اولویت اول و اصلی دانشجویان برای گذران اوقات فراغت خود است که ماحصل آن انزوای بیشتر افراد، کم‌شدن احساس مسئولیت، خودخواهی و کم‌شدن حس همکاری و همدلی در بین افراد است. نوع نگرش و دغدغه‌های فرهنگی دانشجویان خوابگاهی، مشابهت‌های زیادی با اقشار جامعه دارد که از آن جمله می‌توان به مشکلات عدیده اخلاقی در جامعه، کم شدن احترام افراد نسبت به یکدیگر، کاهش سطح تحمل افراد و کم‌شدن احترام به نظرات دیگران اشاره نمود. 

کلیدواژه‌ها

دانشجو؛ فضای مجازی؛ سبک زندگی؛ نگرش فرهنگی؛ خوابگاه

مراجع

اژه ­ای، جواد (1387)، بررسی و شناخت وضعیت حجاب اسلامی دانشجویان در دانشگاه ­ها (موج دوم)، تهران، معاونت پژوهشی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه­ ها.

اعتمادی فرد، سید مهدی (1393)، نگرش دانشجویان نسبت به فضای دانشگاه با تأکید بر دانشگاه­های دولتی واقع در تهران، تهران، پژوهشکده فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری.

افروز، غلامعلی (1396)، مباحثی در روان­شناختی و تربیت کودکان و نوجوانان، تهران، انتشارات انجمن اولیاء و مربیان، چاپ سیزدهم.

پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی (1394)، ابعاد اجتماعی و فرهنگی کلاس درس در دانشگاه‌های ایران، تهران، پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری.

تامپسون، جان بروکشایر (1379)، رسانه‌ها و نوگرایی، ترجمه‌ی علی ایثاری کسمایی، تهران، موسسه انتشاراتی روزنامه ایران.

دلانتی، جرارد (1386)، دانش در چالش: دانشگاه در جامعه دانایی، علی بختیاری زاده، تهران، پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری.

سرمد، زهره، حجازی، الهه، بازرگان هرندی، عباس (1384)، روش‌های تحقیق در علوم رفتاری، تهران، نشر آگه، چاپ یازدهم.

شالچی، وحید (1391)، بررسی گرایش­های فرهنگی دانشجویان، تهران، معاونت پژوهشی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه­ها.

غیاثوند، احمد (1384)، بررسی نگرش دانشجویان نسبت به رفتارهای دینی، تهران، سازمان تبلیغات اسلامی.

فکوهی، ناصر (1389)، «چشم‌انداز فرهنگ عمومی و نظام دانشگاهی»، فصلنامه مطالعات فرهنگی دانشگاه تهران، برگ فرهنگ، 21، 35-22.

مدیریت رصد و سنجش افکار (1390)، بررسی نگرش­های فرهنگی و سیاسی دانشجویان و عوامل مؤثر بر آن، تهران، معاونت پژوهشی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه­ ها.

مرکز افکار سنجی دانشجویان ایران (1393)، بررسی سبک زندگی دانشجویان دانشگاه­های دولتی کشور، تهران، معاونت فرهنگی جهاد دانشگاهی.

وریج کاظمی، عباس (1387)، بررسی سبک­های زندگی فراغتی در میان دانشجویان کشور و عوامل همبسته با آن‌ها، تهران، نهاد مقام معظم رهبری در دانشگاه­ها.

هکنی، شلدون (1389)، آموزش عالی به‌مثابه رسانه­ای برای فرهنگ، ترجمه‌ی عبدالعزیز تاتار، فصلنامه مطالعات فرهنگی دانشگاه تهران، برگ فرهنگ، شماره 21، 87-77.

Fishbein M. & I. Aizen (1975), Belief, Attitude, Intention and Behavior: An Introduction to Theory and Research, Reading, MA: Addison-Wesley.

Lin, J. (2001) Social Capital: A Theory of Social Structure and Action, United Kingdom: Cambridge University Press.