مقایسه اثربخشی زوج درمانی هیجان مدار و راه حل مدار بر بخشودگی و دلزدگی زناشویی زوجین متقاضی طلاق مراجعه کننده به اورژانس های اجتماعی خانواده

روانشناسی اجتماعی

دوره 9، شماره 62، اسفند 1400، صفحه 37-53   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

مریم شکری¹؛ محمد علی رحمانی^{* 2}؛ شهنام ابوالقاسمی³

¹دانشجوی دکتری، گروه مشاوره و روانشناسی، واحد تنکابن، دانشگاه آزاد اسلامی، تنکابن، ایران

²استادیار، گروه مشاوره و روانشناسی، واحد تنکابن، دانشگاه آزاد اسلامی، تنکابن، ایران

³دانشیار، گروه مشاوره و روانشناسی، واحد تنکابن، دانشگاه آزاد اسلامی، تنکابن، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی زوج درمانی هیجان مدار و راه حل مدار بر بخشودگی و دلزدگی زناشویی زوجین متقاضی طلاق مراجعه کننده به اورژانس های اجتماعی خانواده شهر تهران در سال 1399 انجام شد. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل و پیگیری است. جامعه آماری پژوهش را کلیه زوج های مراجعه کننده به اورژانس های اجتماعی خانواده شهر تهران تشکل دادند که از بین آنها، 45 نفر به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش (هر گروه 15 نفر) و یک گروه کنترل (15 نفر) گمارده شدند. گروه آزمایش زوج درمانی هیجان مدار به مدت 10 جلسه 60 دقیقه ای و گروه آزمایش راه حل مدار 10 جلسه 60 دقیقه ای تحت آموزش قرار گرفتند و گروه کنترل در لیست انتظار ماندند. ابزارهای مورد استفاده در پژوهش حاضر شامل پرسشنامه بخشودگی بین فردی (احتشام زاده و همکاران، 1389) و دلزدگی زناشویی (ملاچ پاینز، 2005) بودند. تجزیه‌وتحلیل اطلاعات به دست آمده از اجرای پرسشنامه در دو بخش توصیفی و استنباطی (تی مستقل و زوجی و تحلیل کوواریانس چند متغیری) انجام گرفت. نتایج نشان داد که هر دو درمان زوج درمانی و راه حل مدار بر بخشودگی و دلزدگی زناشویی زوجین متقاضی طلاق مراجعه کننده به اورژانس های اجتماعی خانواده موثر هستند. با این تفاوت که زوج درمانی هیجان مدار تأثیر بیشتری از روش راه حل محور بر بخشودگی و دلزدگی زناشویی زوجین متقاضی طلاق مراجعه کننده به اورژانس های اجتماعی خانواده دارند. با توجه به یافته ها می توان از دو رویکرد مشاوره گروهی هیجان مدار و راه حل مدار به عنوان رویکردهایی موثر، کم هزینه و کارآمد با قابلیت کاربرد وسیع در بهبود بخشودگی و ترمیم روابط زوجین دارای دلزدگی زناشویی، استفاده نمود.

کلیدواژه‌ها

بخشودگی#دلزدگی زناشویی#زوج درمانی هیجان مدار# درمان راه حل مدار

مراجع

بدیهی، فرنوش و موسوی، رقیه. (1395). اثر بخشی زوج درمانی هیجان مدار (EFT) بر تغییر سبک دلبستگی بزرگسالان و صمیمیت جنسی زوجین. فصلنامه فرهنگ مشاوره و روان درمانی، 7 (25)، 90-71. ##

پارسافر، سارا؛ نامداری، کوروش؛ هاشمی، سید اسماعیل؛ محرابی، حسینعلی. (1394). بررسی رابطه تعهد مذهبی، سبک‌های بخشش، نبخشیدن و نشخوار فکری با سلامت روان. فصلنامه فرهنگ مشاوره و روان درمانی، 6 (23)، 19-2. ##

حبیب الله زاده، حسین؛ شفیع آبادی، عبدالله و قمری، محمد. (1399). مقایسه اثربخشی رفتار درمانی دیالکتیک با زوج درمانی خودتنظیمی بر کاهش طلاق عاطفی زوجین در معرض طلاق. فصلنامه پژوهش نامه زنان، 1 (31)، 63-43. ##

محمدی، نغمه و حسن آبادی، حسین. (1394). اثربخشی زوج درمانی هیجان مدار بر دلزدگی زناشویی. سومین کنفرانس بین المللی رویکردهای نوین در علوم، مهندسی و تکنولوژی. ##

نامنی، ابراهیم.، محمدی پور، محمد و نوری، جعفر. (1396). اثربخشی درمان هیجان‌مدار به شیوه گروهی بر بخشودگی بین‌فردی و امید در زنان مطلقه. فرهنگ مشاوره و روان درمانی، 8 (29)، 57-78. ##

نوروزی، سارا و یاری، سمیه. (1400). بررسی رابطه بین تعهد زناشویی و ویژگی های خانوادگی با بخشش خیانت زنان متاهل شهر تهران. فصلنامه مطالعات و تحقیقات در علوم رفتاری، 6 (1)، 238-226. ##

Boroumandrad, S. M. (2020). The effectiveness of emotion-focused therapy on promoting mental health and resilience of women affected by infidelity. Scientific Journal of Social Psychology, 8(56), 111-122.‏ ##

Brack, W., Escher, B. I., Müller, E., Schmitt-Jansen, M., Schulze, T., Slobodnik, J., & Hollert, H. (2018). Towards a holistic and solution-oriented monitoring of chemical status of European water bodies: how to support the EU strategy for a non-toxic environment?. Environmental Sciences Europe, 30(1), 1-11.‏ ##

Davarniya, B., Hu, H., Kahrizi, K., Musante, L., Fattahi, Z., Hosseini, M., ... & Najmabadi, H. (2015). The role of a novel TRMT1 gene mutation and rare GRM1 gene defect in intellectual disability in two Azeri families. PloS one, 10(8), e0129631.‏ ##

De Castro, S., & Guterman, J. T. (2008). Solution‐focused therapy for families coping with suicide. Journal of Marital and Family therapy, 34(1), 93-106.‏ ##

De Oliveira, L., Carvalho, J., & Nobre, P. (2021). A systematic review on sexual boredom. The Journal of Sexual Medicine.‏ ##

Frankel, L. A., Umemura, T., Jacobvitz, D., & Hazen, N. (2015). Marital conflict and parental responses to infant negative emotions: Relations with toddler emotional regulation. Infant Behavior and Development, 40, 73-83.‏ ##

Franklin, D. L. (2010). The Effects of Solution-Oriented Intake Questions on the Perception of Hope (Doctoral dissertation, Purdue University).‏ ##

Fung, J., Lin, C., Joo, S., & Wong, M. S. (2021). Factors Associated with Burnout, Marital Conflict, and Life Satisfaction among Chinese American Church Leaders. Journal of Psychology and Theology, 00916471211011594.‏ ##

Gaspar, S., Ramos, M., & Ferreira, A. C. (2021). Transnational divorce in binational marriages: The case of Portuguese–Brazilian and Portuguese–Cape Verdean couples. Population, Space and Place, e2435.‏ ##

Greenman, P. S., & Johnson, S. M. (2013). Process research on emotionally focused therapy (EFT) for couples: Linking theory to practice. Family Process, 52(1), 46-61.‏ ##

Kaleta, K., & Błońska, S. (2021). Martial burnout in mothers of children with autism spectrum disorder: the role of marital communication and sociodemographicfactors. Kwartalnik Naukowy Fides et Ratio, 47(3), 442-461.‏ ##

Kaleta, K., & Mróz, J. (2018). Forgiveness and life satisfaction across different age groups in adults. Personality and Individual Differences, 120, 17-23.‏ ##

Kim, Y. J. (2021). Panel analysis on the changes in the quality of life of the divorced elderly. Ilkogretim Online, 20(3).‏ ##

Kluwer, E. S., van der Wal, R. C., Visser, M., & Finkenauer, C. (2021). Predictors of forgiveness among divorced parents. Journal of Family Psychology, 35(4), 566.‏ ##

Loef, M. J. (2018). Parental conflict intensity and divorce specific forgiveness in young adulthood (Master's thesis).‏ ##

Ng, K. M., Parikh, S., & Guo, L. (2012). Integrative solution-focused brief therapy with a Chinese female college student dealing with relationship loss. International Journal for the Advancement of Counselling, 34(3), 211-230.‏ ##

Novvaliant, M. (2020). The subjective well-being of women as victims of infidelity: Lesson learned from forgiveness training. In The Social Sciences Empowered (pp. 153-157). CRC Press.‏ ##

Pavandi, M., Naderi, F., Heidari, A., & Ehtesham Zadeh, P. (2021). The Effectiveness of Strategic Solution Oriented Therapy on Fatigue and Quality Of Life among Mothers of Children with an Autism Spectrum Disorder. International Journal of Pediatrics, 9(7), 14085-14096.‏ ##

Peetz, J., Davydenko, M., & Wohl, M. J. (2021). The cost of self-forgiveness: Incremental theorists spent more money after forgiving the self for past overspending. Personality and Individual Differences, 179, 110902.‏ ##

Potter, M. H. (2021). Social Support and Divorce among American Couples. Journal of Family Issues, 42(1), 88-109.‏ ##

Schrodt, P., Witt, P. L., & Shimkowski, J. R. (2014). A meta-analytical review of the demand/withdraw pattern of interaction and its associations with individual, relational, and communicative outcomes. Communication Monographs, 81(1), 28-58.‏ ##

Tönies, H. (2012). Biographical data of patients in drug substitution programmes. Wiener Medizinische Wochenschrift, 162(1), 39-43.‏ ##

Trepper, T. S., Dolan, Y., McCollum, E. E., & Nelson, T. (2006). Steve De Shazer and the future of solution‐focused therapy. Journal of Marital and Family Therapy, 32(2), 133-139.‏ ##

Watson, J. C., & Greenberg, L. S. (2017). Emotion-focused therapy for generalized anxiety. American Psychological Association.‏ ##

Weissman, N., Batten, S. V., Rheem, K. D., Wiebe, S. A., Pasillas, R. M., Potts, W., . . . Dixon, L. B. (2018). The effectiveness of emotionally focused couples therapy with veterans with PTSD: A pilot study. Journal of Couple & Relationship Therapy, 17(1), 25-41. ##

Wiebe, S.A., Johnson, S.M., Lafontaine, M.F., Burgess Moser, M., Dalgleish, T.L  (2017). Two-year follow-up outcomes in emotionally focused couple therapy: An investigation of relationship satisfaction and attachment trajectories. Journal of Marital and Family Therapy, 43(2), 227-244. ##

Wiesel, I., Shahar, B., Goldman, R. N., & Bar‐Kalifa, E. (2021). Accuracy and Bias in Vulnerability Perceptions of Partners Undergoing Emotion‐Focused Therapy for Couples. Family process, 60(2), 377-392.‏ ##

Zarei, E., Dehghan, M., Askari, M., & Naziri, G. (2018). The effectiveness of forgiveness therapy on divorce adaptation of divorced women in Shiraz. Quarterly Journal of Women and Society, 8(32), 21-38.‏ ##