بررسی عشق اروس، عامل زیبایی داستان در«ویس و رامین» و «خسرو و شیرین»( با تکیه بر نظریۀ جان لی)

جستار نامه: ادبیات تطبیقی (فارسی- انگلیسی)

مقاله 7، دوره 6، شماره 19، خرداد 1401، صفحه 155-179   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

طیبه عبداله زاده¹؛ وجیهه ترکمانی باراندوزی^{* 2}

¹دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی،گروه زبان و ادبیات فارسی،دانشگاه آزاد اسلامی چالوس،چالوس،ایران

²استادیار زبان و ادبیات فارسی،گروه زبان و ادبیات فارسی،دانشگاه آزاد اسلامی چالوس،چالوس،ایران.(نویسنده مسئول)

چکیده

منظومه­های عاشقانۀ « ویس و رامین» فخرالدین اسعد گرگانی و «خسرو و شیرین»  نظامی بی‌شک از برجسته­ترین آثار منظوم غنایی به شمار می­روند. ابعاد روابط عاشقانۀ میان شخصیت­های داستان نیز، زمینۀ مناسبی را برای بررسی  موضوع عشق و انواع آن با نظریه­های روان­شناسی فراهم می­نماید. یکی از این مباحث، نظریۀ عشق «جان لی» می­باشد. وی به بررسی سه سبک­ اصلی عشق اروس، لودوس، استورگ، سبک‌های ثانویه مانیا، آگاپه، پراگما و نیز مقایسۀ آن با رنگ‌های اصلی پرداخته است. هدف این پژوهش نیز با استفاده از نظریۀ عشق جان لی، بررسی عشق اروس در این دو منظومۀ عاشقانه می­باشد. بنابراین مسألۀ اصلی پاسخ به این پرسش است که عشق در این داستان­ها با کدام رنگ عشق در نظریۀ جان لی مطابقت دارد ومهم­ترین مؤلفه­­های عشق اروس که عامل اصلی زیبایی و جذابیت در این داستان­ها ست، کدام است؟ نتیجه این پژوهش نشان می­دهد که با بررسی این موضوع به روش توصیفی – تحلیلی در هر دو داستان یک مؤلفۀ عشقی مهم (اروس) مربوط به رفتار شخصیت­های داستان شناسایی شده است. این مؤلفه کنش­ها و انگیزه­های متعددی را شامل می­شود که مطابق با نطریۀ جان لی به رنگ قرمز است.

کلیدواژه‌ها

ویس و رامین؛ خسرو و شیرین؛ عشق اروس؛ جان لی

مراجع