تطبیق و بررسی ویژگی‌های اقلیمی و روستایی در رمان‌های «زائری زیر باران» اثر احمد محمود و «الربیع العاصف» اثر نجیب الکیلانی

جستار نامه: ادبیات تطبیقی (فارسی- انگلیسی)

مقاله 8، دوره 6، شماره 19، خرداد 1401، صفحه 180-201   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

هایده عظیم اوغلی اسکویی¹؛ حجت رسولی^{* 2}؛ سید ابراهیم آرمن³

¹دانشجوی دکتری، گروه زبان و ادبیات عرب، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

²استاد گروه زبان و ادبیات عرب، دانشگاه شهید بهشتی، تهران ایران.(نویسنده مسئول)

³دانشیار زبان و ادبیات عربی گروه زبان و ادبیات عربی واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران

چکیده

ادبیّات اقلیمی به عنوان یکی از زیرشاخه‌­های مهم ادبیّات داستانی در تحولات اجتماعی و سیاسی اکثر جوامع تأثیر داشته است. احمد محمود و نجیب­کیلانی، دو نویسنده بزرگ معاصر فارسی و عربی، از جمله نویسندگان متعهد با اتکا به فرهنگ بومی، مشکلات جامعه را مطرح و اذهان را برای چاره‌جویی و درک آن‌ها در قالب داستان‌­های خود فرا می­‌خواندند. داستان­«الربیع العاصف» از آثار نجیب کیلانی در مورد روستایی با امید و رنج در امتداد تحولات تاریخی معاصر مصر در اواخر قرن بیستم است. داستان «زائری زیر باران» اثر احمد محمود نیز انعکاس اوضاع اقلیم جنوب و مصائب مردم را با چیره­‌دستی در صحنه­‌های نمایش داستان با نگاه نویسنده نقاد به تصویر کشیده است. پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی از محدودۀ مورد مطالعه به بررسی و ارزیابی عناصر اقلیمی با روش کیفی- تطبیقی پرداخته­ است. ابتدا منابع اولیه در حیطه‌­­های جغرافیایی و محلی استخراج شده از آثار احمد محمود و نجیب کیلانی در ارتباط با پیامدهای اجتماعی مورد بررسی قرار گرفته است. اهمیت بررسی این موضوع زمانی آشکار می‌­شود که در صورت شناخت تأثیر هویت بومی و محلی بسیاری از مشکلات اجتماعی و فرهنگی در جوامع اسلامی نیز حل می­‌شد. نتایج حاصل از این پژوهش برای دست‌یابی به عناصر اقلیمی و بومی تأثیرگذار بمنظور اهداف توسعۀ پایدار لازم و ضروری است.

کلیدواژه‌ها

ادبیات اقلیمی؛ احمد محمود؛ زائری زیر باران؛ نجیب الکیلانی؛ الربیع العاصف

مراجع