تکرار در شعر ناصر بخارایی

پژوهش های نقد ادبی و سبک شناسی

دوره 12، شماره 1 - شماره پیاپی 43، اردیبهشت 1400، صفحه 11-38   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسنده

حسین اتحادی^*

استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد زابل، دانشگاه آزاد اسلامی، زابل، ایران.

چکیده

تکرار در سطح حروف و واژه­ها که یکی از روش­­های افزایش موسیقی­کلام است، از دو منظرمی­تواند مورد توجه قرارگیرد. از لحاظ ارزش­های موسیقایی و از منظر ارزش­های بلاغی. در این پژوهش توصیفی-تحلیلی انواع تکرار، از این دو منظر در شعر ناصر بخارایی بررسی شده است. یافته­های این تحقیق نشان می­دهد که سخنور بخارایی از همه شگردهای تکرار در سطح گسترده­ای در کلامش بهره برده­است. تکرارهای ­پی درپی­حروف، واژه­ها، عبارات وحتی مصراع­ها، به شیوه­های مختلف شعر ناصر را سرشار از خوشه­های موسیقایی اصوات مختلف­ کرده ­است. از لحاظ بلاغی نیز این تکرارها دارای ارزش­های ­فراوانی است، به­گونه­ای ­­که شواهد متعددی می­توان در شعر وی سراغ گرفت، که تکرارحرف یا واژه متناسب با مضمون شعر درخدمت انتقال معنا و مفهوم شعر و گاه القای احساس مورد نظر شاعر بوده­ است. افزون بر این برخی تکرارها از جمله تکرار واژه به صورت جناس قلب و هم‌چنین تکرار واژه­های هم‌خانواده را به دلیل بسامد زیاد، می­توان از ویژگی‌های سبکی شعر وی به شمار آورد.

کلیدواژه‌ها

ناصر بخارایی؛ تکرار؛ موسیقی؛ بلاغت؛ ویژگی‌های سبکی

مراجع