رابطه ویژگی‌های شخصیت مرزی و سبک‌های دفاعی با سازگاری زناشویی زوجین مراجعه کننده به مراکز مشاوره

زن و مطالعات خانواده

مقاله 8، دوره 16، شماره 59، خرداد 1402، صفحه 161-175   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/jwsf.2022.1947602.1638

نویسندگان

محمد برزگر¹؛ مسعود باقری^{* 2}؛ فرشید خسروپور³

¹دانشجوی دکترای روانشناسی عمومی، واحد زرند ، دانشگاه آزاد اسلامی، زرند، ایران

²دانشیار، گروه روانشناسی ، دانشگاه شهید باهنر ، کرمان، ایران.( نویسنده مسئول ): [e-mail]

³استادیار، گروه روانشناسی ، واحد زرند ،دانشگاه آزاد اسلامی، زرند، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه ویژگی­های شخصیت مرزی و سبک­های دفاعی با سازگاری زناشویی زوجین مراجعه کننده به مراکز مشاوره انجام شد. جامعه آماری پژوهش افراد متاهل دامنه سنی 30 تا 40 سال مراجعه کننده به مراکز مشاوره خانواده رفسنجان در بهار و تابستان سال 1398 بودند. از این جامعه 300 نفر از افراد متاهل مراجعه کننده به مراکز مشاوره خانواده رفسنجان به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. سپس به آنها پرسشنامه صفات شخصیتی لیشنرینگ (1999)، پرسشنامه سازگاری زناشویی اصلاح شده اسپنیر (1979) و پرسشنامه سبک‌‌‌‌‌‌های دفاعی اندروز، سینگ و بوند (1993) داده شد. داده­های به دست آمده با ضریب همبستگی و رگرسیون چند متغیری به کمک نرم افزار آماری SPSS_23 تحلیل شدند. نتایج حاکی از آن بود که ویژگی­های شخصیت مرزی و سبک دفاعی رشد نایافته با سازگاری زناشویی رابطه منفی و معنی داری دارند، اما بین سایر متغیرها با سازگاری زناشویی رابطه ای مشاهده نشد. ویژگی­های شخصیت مرزی نقش پررنگ­تری در پیش بینی سازگاری زناشویی، در مقایسه با سبک دفاعی رشد نایافته داشتند.

کلیدواژه‌ها

شخصیت مرزی؛ سبک‌های دفاعی؛ سازگاری زناشویی؛ زوجین

مراجع

ایمانی، مهدی و دهقان، مریم (1399). مقایسه سبک‌های دفاعی، ناگویی هیجانی و طرحواره ناسازگار در افراد مبتلا به آسم و افراد بهنجار. فصلنامه علمی پژوهشی علوم روانشناختی. ۱۹ (۹۲)، ۹۶۶-۹۵۷.

بشارت، محمدعلی (1391). بررسی پایایی، روایی و تحلیل عاملی پرسشنامه سبک‌‌های دفاعی. روانشناسی معاصر.

بشارت، محمدعلی (1386). بررسی ویژگی‌‌های روان سنجی پرسشنامه سبک‌‌های دفاعی. گزارش پژوهشی، دانشگاه تهران.

پارویی، مهدی، بسطامی کتولی، مالک، کربلایی اسمعیل، انسیه، کاظمی رضایی، سید علی، کاظمی رضایی، سید ولی (1397). پیش‌بینی رضایت زناشویی پرستاران بر اساس سبک‌های دلبستگی، مکانیزم های دفاعی و کیفیت زندگی. روان پرستاری.۶ (۲)، ۳۲-۲۴.

حسینی، مطهره و جمهری، فرهاد (۱۳۹۷). بررسی رابطه اختلالات شخصیتی با رضایت زناشویی زوجین، پنجمین کنفرانس بین المللی روانشناسی،علوم تربیتی و سبک زندگی، قزوین، موسسه آموزش عالی تاکستان.

حیرت، عاطفه؛ فاتحی زاده، مریم السادات؛ احمدی، سیداحمد؛ اعتمادی، عذرا و بهرامی، فاطمه (1393). نقش ابعاد سبک زندگی زوجی در پیش بینی سازگاری زناشویی. زن و جامعه، 5 (18)، 145-158.

ربانی، شیرین و اکبری، حبیب اله (۱۳۹۷). رابطه مکانیسم های دفاعی و انتظار از ازدواج با سازگاری زناشویی زنان متاهل، چهارمین کنفرانس سراسری دانش و فناوری علوم تربیتی مطالعات اجتماعی و روانشناسی ایران، تهران، موسسه برگزار کننده همایش های توسعه محور دانش و فناوری سام ایرانیان.

رحیم زاده ینگی کند، عباس، کرد، بهمن و اپروز، کمال. (1399). رابطۀ سبک‌های دفاعی و ناگویی هیجانی با داشتن افکار خودکشی. فصلنامه روان شناسی تحلیلی شناختی، 11(40), 13-24.

زندی، سعید؛ شهابی نژاد، زهرا و برهان، اعظم (۱۳۹۶). پیش‌بینی سطوح مختلف مکانیسم‌های دفاعی بر اساس پنج عامل بزرگ شخصیت در دانشجویان. علوم پزشکی زانکو، ۱۸ (۵۶)،۲۱-۳۲.

شاکر دولق، علی و قریشی بوکانی، کوثر (1394). نقش ویژگی های شخصیتی و مکانیسم های دفاعی در پیش بینی سازگاری زناشویی زوجین دارای مشکل نازایی. نسیم تندرستی، 3 (4)، 30-36.

صادقی، سیما؛ قربانی، نیما؛ بهرامی احسان، هادی و کیانی، مجتبی (1391). مقایسه اختلالات شخصیت در زوج های سازگار و ناسازگار بر اساس swap-200. پژوهش­های نوین روانشناختی تبریز، 7 (25)، 83-99.

غلام­محمدی، هادی، براه، زهرا و پاغوش، عطاالله. (1396) غنی سازی روابط در ازدواج با رویکرد دینی و فرهنگی. مشهد: نشر فرا انگیزش.

کاپلان، هارولد و سادوک، بنیاین (2015). چکیده روانپزشکی بالینی ، ترجمه فرزین رضاعی. تهران: ارجمند

محمدزاده، علی و رضایی، اکبر (1390). اعتبارسنجی پرسشنامه شخصیت مرزی در جامعه ایرانی.علوم رفتاری 3 (5)، 269-278.

هنرپروران، نازنین (۱۳۹۳). بررسی اثر بخشی رویکرد پذیرش و تعهد بر بخشش و سازگاری زناشویی. فصلنامه علمی پژوهشی زن و جامعه، 5(19)، ۱۳۵-۱۵۰.

یحیوی، رباب، خانجانی، زینب و علیوندی وفا، مرضیه (1393). پیش بینی سازگاری در ازدواج بر اساس الگوهای بالینی شخصیت و نشانگان بالینی. فصلنامه نسیم تندرستی، 3، 45-55.

یوسفی، ناصر (1390). بررسی شاخص‌‌های روان سنجی مقیاس کیفیت زناشویی، فرم تجدید نظر شده (RDAS). پژوهش‌‌های روان شناسی بالینی و مشاوره، 1(2)، 183-200.

American Psychiatric Association, DSM-5 Task Force. (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders: DSM-5™ (5th Ed.). American Psychiatric Publishing, Inc.

Andrews, G., Singh, M., & Bond, M (1993). The defense style questionnaire. Journal of nervous and mental disease, 246-256. 

Ben-Ari, A., & Lavee, Y. (2005). Dyadic characteristics of individual attributes: Attachment, neuroticism, and their relation to marital quality and closeness. American Journal of Orthopsychiatry, 75(4), 621-631.

Boden, J. S., Fischer, J. L., Niehuis, S., & Niehuiws, S. (2017). Predicting marital adjustment from young adults’ initial levels and changes in emotional intimacy over time: A 25-year longitudinal study. Journal of Adult Development. 17(3), 121-34.

Bouchard, S; Sabourin, S (2016) Borderline personality disorder and couple dysfunctions, Current Psychiatry Reports, 11(1), 55-62.

Bouchard, G., Thériault, V. J. (2003). Defense mechanisms and coping strategies in conjugal relationships: An integration. International Journal of Psychology, 38 (2), 79-90.

Bouchard, S., Sabourin, S., Lussier, Y., & Villeneuve, E. (2009). Relationship quality and stability in couples when one partner suffers from borderline personality disorder. J Marital Fam Ther, 35(4), 446-455.

Bowins, B. (2004). Psychological defense mechanisms: a new perspective. Am J Psychoanal, 64(1), 1-26.

Bradbury, T., Fincham, F., & Beach, S. (2000). Research on the nature and determinants of marital satisfaction: A decade in review. Journal of Marriage and Family, 62, 964-980.

Busby DM, Christensen C, Crane RD, Larson JH1 (1995). A revision of the Dyadic Adjustment Scale for usewith distressed and non-distressed couples: Construct hierarchy and multidimensional scales. Journal of Marital and Family Therapy; 1; 21(3): 289-308.

Graboys, B (2020). Antisocial & Borderline Personality Disorder Traits-Impact on Marital Adjustment Mechanisms. Adler University. ProQuest Dissertations Publishing. [Thesis].

Hollist. C. S, Miller R. B. (2005). Perceptions of attachment style and marital quality in midlife marriage. Family Relations, 54, 46-58.

Gottman, J. M., & Levenson, R. W. (2002). Generating hypotheses after 14 years of marital followup; or, how should one speculate? A reply to DeKay, Greeno, and Houck. Family Process, 41(1), 105-110.

Kamal, H., Tiwari, R., Behera, J., & Hasan, B. (2018). Personality variables and marital adjustment: A systematic review. Indian Journal of Health & Wellbeing, 9(4), 534-541.

Kernberg, O.F. (1976). Object relations theory and clinical psydhoanalysis. New York: Jason Aronson, Inc.

Kisşlak-Tutarel Ş. & Göztepe I. (2012). The relationship between emotional expression, empathy, depression and marital adjustment. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3 (2), 27-46.

Leichsenring F. (1999). Development and first results of the Borderline Personality Inventory: A self-report instrument for assessing borderline personality organization. Journal of Personality Assessment, 73(1), 45-63.

Malone, J. C., Cohen, S., Liu, S. R., Vaillant, G. E., & Waldinger, R. J. (2013). Adaptive midlife defense mechanisms and late-life health. Pers Individ Dif, 55(2), 85-89.

McGlashan, T. H., Grilo, C. M., Sanislow, C. A., Ralevski, E., Morey, L. C., Gunderson, J. G., et al. (2005). Two-year prevalence and stability of individual DSM–IV criteria for schizotypal, borderline, avoidant, and obsessive-compulsive personality disorders: Toward a hybrid model of Axis II disorders. American Journal of Psychiatry, 162, 883–889.

Presniak, M. D., Olson, T. R. & MacGregor, M. Wm. (2010). The Role of Defense Mechanisms in Borderline and Antisocial Personalities, Journal of Personality Assessment, 92(2), 137-145.

Powers, A. D., Gleason, M. E., & Oltmanns, T. F. (2013). Symptoms of borderline personality disorder predict interpersonal (but not independent) stressful life events in a community sample of older adults. Journal of abnormal psychology, 122(2), 469.

Sabre K. (2016). Marital Adjustment among Women: A Comparative study of nuclear and joint families.The International Journal of Indian Psychology; 3(5):26-32.

Sivandian M., & Besharat M. A. (2019). The Association between Attachment Styles and Marital Adjustment: The Moderating Role of Defense Mechanisms. J Research Health. 9(7), 544-553.

South, S. C., Turkheimer, E., & Oltmanns, T. F. (2008). Personality disorder symptoms and marital functioning. Journal of consulting and clinical psychology, 76(5), 769–780.

Spanier GB. (1976). Measuring Dyadic Adjustment: new scales for assessing the quality of marriage and similar dyads. Journal of Marriage and Family, 38(1), 15-28.

Spanier, B. (1983). Measuring dyadic adjustment: New scales for assessing the quality of marriageand similar, dyads. Marriage Family Journal, 12, 286-95.

Ungerer, A. J., Waters, B., Barnett, B. & Dolby R. (1997). Defense Style and Adjustment in Interpersonal Relationships. Journal of Research in Personality, 31, (3), 375-384.

Weibe, S. A., & Johnson, S. M. (2018). Creating relationships that foster resilience in emotionally focused therapy. Current Opinion in psychology, 13, 65–69.