کاربست روش ماتریس ارزیابی اثرات سریع ( RIAM) و فیلیپس(Phillips) در ارزش گذاری آثار و پیامدهای آلاینده های زیست محیطی(مطالعه موردی شهر بابک)

علوم جغرافیایی (جغرافیای کاربردی)

دوره 18، شماره 39، مرداد 1401، صفحه 1-21   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی (کاربردی)

شناسه دیجیتال (DOI): 2111-1397

نویسندگان

احمد منگلی میدوک¹؛ محمد ابراهیم عفیفی^{* 2}؛ علی وخشوری²

¹دانشجوی دکتری گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، واحد لارستان، دانشگاه آزاد اسلامی، لارستان ایران،

²استادیار گروه جغرافیا، واحد لارستان، دانشگاه آزاد اسلامی، لارستان، ایران

چکیده

استخراج و بهره برداری از معادن ، یکی از فعالیت‌های مهم اقتصادی است که می­تواند در رشد و توسعة اقتصادی نقش داشته باشد؛ با این وجود ، تأثیرات زیست محیطی و اجتماعی معدن بر مناطق مجاور به افزایش نگرانی دولت­ها، سازمان­ها، افراد ذینفع و به ویژه عموم مردم منجر شده است. امروزه پیشرفت در پروژه­های صنعتی علاوه بر تأمین بخشی از نیازهای انسانی، خواسته و ناخواسته به بروز ناپایداری­ها منجر می­شود و مشکلات زیست محیطی فراوانی برای محیط زیست ساکنان مجاور این صنایع ایجاد می­کند که این امر، ضرورت ارزیابی اثرات زیست محیطی این فعالیت­ها را در آن مناطق نمایان­تر ساخته است. در حالی که سهم فعالیت­های معدن کاری در توسعة اقتصادی مطرح است، در نقطه­ای دیگر، دستاوردهای بخش معدن به اقتصاد، برابر با هزینه­های قابل توجه زیست محیطی و اجتماعی تعریف می­شود ؛ به­گونه­ای که گفته می­شود این فعالیت­ها برای توسعة اقتصادی خطرناک­تر از یک موهبت است. پژوهش حاضر درصدد آن است که تبیینی درست، علمی و واقعی از این دو دسته نظر ارائه دهد و بر این اساس به ارزیابی اثرات مختلف (مثبت و منفی) شهر بابک پردازد و پایداری یا ناپایداری این فعالیت را مشخص کند. این مهم با مطالعات میدانی بر مبنای پرسشنامه، مصاحبه و استفاده از این داده­ها در دو روش به ترتیب موسوم به RIAM و Phillips صورت گرفت. نتایج نشان داد که پروژه­ی معدن کاری در این منطقه به دلیل داشتن اثرات منفی محیطی، ناپایدار محسوب می­شود. کاهش اثرات منفی محیطی، تعامل و جلب رضایت نظر و رفع دغدغه­ی ساکنان مناطق مجاور معدن از طریق رعایت اصول و استانداردهایی مانند فیلتر تصفیة هوا و فعالیت کارخانه در زمان­های فاقد وزش باد بسیار ضروری و مؤثر خواهد بود. 

کلیدواژه‌ها

اثرات مثبت؛ اثرات منفی؛ پایداری؛ پروژه؛ فیلیپس