تحلیل پدیدارشناسانه خشونت شهری در شهر اردبیل

مطالعات جامعه شناختی شهری

مقاله 5، دوره 11، شماره 41، اسفند 1400، صفحه 129-158   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/uss.2022.691716

نویسندگان

سیدجواد سیدینواز¹؛ اقباله عزیزخانی^{* 2}؛ صمد عابدینی³

¹دانشجوی دکتری گروه جامعه شناسی، واحد خلخال، دانشگاه آزاد اسلامی، خلخال، ایران

²استادیار گروه جامعه شناسی، واحد خلخال، دانشگاه آزاد اسلامی، خلخال، ایران(نویسنده مسؤول)

³استادیار گروه جامعه شناسی، واحد خلخال، دانشگاه آزاد اسلامی، خلخال، ایران

چکیده

خشونت شهری، پدیده­ای اجتماعی است که در ساحت شهر اتفاق می­افتد و امنیت آسایش شهروندان، کارکرد نهادها و سازمانها را تحت تأثیر قرار می­دهد. این پژوهش با هدف مطالعةپدیدةخشونت شهری در شهر اردبیل با روش پدیدارشناسی توصیفی انجام شده است. 11نفر از شهروندانی که خشونت شهری را تجربه کرده­ بودند با روش نمونه­گیری هدفمند انتخاب شدند و جمع‌آوری داده­ها از طریق مصاحبة عمیق تا رسیدن داده­ها به اشباع ادامه یافت. تحلیل داده­ها با استفاده از نرم­افزار MAXQDA انجام شد. یافته­ها نشان داد  که پدیدة خشونت شهری با چهار مقولة اصلی از دیدگاه مشارکت­کنندگان تعریف می شودکه عبارتند از: 1- خشونت فیزیکی 2- خشونت کلامی 3- خشونت مالی 4- خشونت روانی. عوامل، شرایط و علل سوق‌دهنده به پدیدة خشونت شهری بر اساس تجربة مشارکت­کنندگان عبارتند از: 1- عوامل مداخله‌ای ( فردگرایی خودخواهانه- عامل روانی)، 2- شرایط زمینه­ای (شرایط فضای شهری- شرایط خانوادگی)، 3- علل پیدایش (کنترل اجتماعی، علل اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی).
 
 
 

کلیدواژه‌ها

«خشونت شهری»؛ «پدیدارشناسی»؛ «شهر اردبیل»؛ «شهرنشینی»

مراجع

احمدی، حبیب. (1387). جامعه‌شناسی انحرافات. تهران:  سمت.

اسلامی بناب، سید رضا. (1388). بررسی امنیت اجتماعی و برخی عوامل مرتبط با آن. پایان‌نامة کارشناسی ارشد پژوهش علوم اجتماعی. دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز.

جاجرمی، حسین. (1387). امنیت اجتماعی. مجموعه مقالات همایش ملی پیشگیری ازجرم.تهران: معاونت امنیت اجتماعی. آموزش ناجا. تهران: انتشارات کتاب آوا.

چلپی، مسعود؛ مبارکی، محمد. (1384). تحلیل رابطة سرمایة اجتماعی و جرم در سطح خرد و کلان. مجلة جامعه­شناسی ایران، دورة ششم ، شمارة 2 ، ص 13 ـ 44.

خبرگزاری ایرنا، زنگ خطر رشد خشونت در استان اردبیل. دی ماه 1399.

دیکنز، پیتر.(1377 (. جامعه‌شناسی شهر. حسین بهروان .مشهد: نشر قدس رضوی.

ستوده، هدایت الله. (1393). مقدمـه‏ای بر آسیب‌شناسی اجتماعی. تهران: نشر آوای نور.

شیخ ویسی، یاسر؛ صبوری خسروشاهی حبیب ؛ محسنی، رضا علی. (1398). بررسی رابطه بین فضاهای بی­دفاع شهری و رفتارهای خشونت­آمیز شهر تهران: فصلنامةعلمی امنیت ملی، سال دهم، شمارة 36.

صدیق سروستانی، رحمت الله: ( 1387( . بررسی عوامل تهدید کنندة امنیت اجتماعی. مجموعه مقالات

فیالکوف، یانکل. (1388). جامعه‌شناسی شهر. عبدالحسین نیک گهر. تهران: انتشارات اگه.

گیدنز، آنتونی.(1376). جامعه‌شناسی. منوچهرصبوری. تهران: نشرنی

محسنی تبریزی، علی رضا.(1383).  وندالیسم. تهران: نشر آن.

محسنی رضاعلی؛ معین­فر، سجاد.(1396). بررسی عوامل اجتماعی مؤثر در خشونت خیابانی شهر ارومیه.  فصلنامة مطالعات توسعةاجتماعی ـ فرهنگی ، دورة ششم ، شمارة 2 ، ص 75 ـ 101.

محمد پور، احمد. (1393). ضد روش. تهران: انتشارات لوگوس.

محمدی، جمال؛ باقری کشکولی، علی.(1396). تحلیل تطبیقی رابطه بین فقر و خشونت شهری محله­های شهر یزد. نشریة مطالعات نواحی شهری، سال چهارم، شمارة 11، ص128-103

موسوی، یعقوب. (1388). تحلیلی جامعه‌شناختی از تناقضات فضایی و اجتماعی توسعة شهری. مجلة مطالعات اجتماعی ایران، دوره سوم، شمارة 2، ص 18-1

نیک بخت، سارا. (1393). زمینه های گرایش به خشونت و راهکارهای مقابله با آن از منظر جرم‌شناسی. تهران: کتاب آوا.

Berman. M.(1984). The Signs in the street :A Response toperry Anderson New Left Review .123-144

Creswell, J. W. (2007). Designing and conducting mixed method research. Thousand Oaks, CA: Sage.

Fatima A.(2015). Urban Violence and The Challenges Of Negeria Foreigen Policy. Vol .18.NO .1.P 49-64

Wakefield, L؛ Tait, S. (2015). Crime and Violence in Urban Space in South Africa Citizen. Journal of Security and Development, Vol. 15. No. 4: 401-424.