رقیقه عشق(جستاری درمفهوم عشق از دیدگاه سعدی)

عرفان اسلامی

دوره 19، شماره 72، تیر 1401، صفحه 343-362   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

کریم الهی¹؛ خلیل بهرامی قصرچمی^{* 2}؛ حسین ایزدی³

¹دانشجوی دکتری گروه الهیات،واحد نجف آباد،دانشگاه آزاد اسلامی،نجف آباد، ایران.

²استادیار گروه الهیات ،واحد نجف آباد،دانشگاه آزاد اسلامی،نجف آباد، ایران.*نویسنده مسئول: [e-mail]

³استادیار گروه الهیات ،واحد نجف آباد،دانشگاه آزاد اسلامی،نجف آباد ایران.

چکیده

بحث « رقیقه عشق» که در این مقاله مجال سخن­یافته­است یکی از موضوعات مهم عرفان وادبیات فارسی را تشکیل­می­دهد این مقاله به روش توصیفی،تحلیلی از منابع کتابخانه‌ای و اسنادی، قصددارد به این سؤال اساسی پاسخ­دهد که معنا و مفهوم عشق از دیدگاه سعدی چیست؟ داده­ها حاکی از آن است که مصلح­الدین سعدی شیرازی از جمله شاعران حکیم، جهانگرد، فرزانه و فرهیخته و یکی از قله­های بلند زبان فارسی است که با زبان فصیح وبلیغ خود و با صراحت و طنز به موضوع عشق پرداخته­است.آثار او از نظم و نثر مشحون از طنازی­های عاشقانه است. ماهیت عشق سعدی هم روحانی وعرفانی و آسمانی و هم زمینی است. جهان­بینی محبانه و نگاه نازنین­بینی او باعث­شده که کل هستی را زیبا و دوست­داشتنی بدانیم. درعین­حال سعدی به­اقتفای عرفا و شعرای دیگر، عشق رابالاتر از عقل دانسته و یای عقل را در مصاف با عشق سست و لنگان می­داند. و به فناشدن عاشق در معشوق می­اندیشد. او در پشت پردۀ زیبائی­ها وعشق­های مجازی سیمای حقیقی پدیدآورنده آن را مطمح­نظر دارد. به­طور خلاصه می­توان­گفت که تفکر سعدی در عشق از افراط و تفریط فاصله دارد و زبان اعتدال و میانه­ای را در پیش گرفته­است.

کلیدواژه‌ها

سعدی؛ عشق؛ عشق حقیقی؛ عشق مجازی

مراجع