دکترین پاکدستی با تاکید بر اختلاف ایران و آمریکا در قضیه مصادره اموال (2016)

فصلنامه مطالعات روابط بین الملل

مقاله 1، دوره 15، شماره 1 - شماره پیاپی 57، خرداد 1401، صفحه 7-25   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسنده

عباس برزگرزاده^*

استادیار گروه حقوق بین الملل خصوصی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوشهر، بوشهر، ایران

چکیده

یکی از ایرادات مقدماتی ایالات متحده آمریکا در قضیه مصادره اموال بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران ، مطروحه در دیوان بین المللی دادگستری که متعاقب حکم دیوان عالی (2016) این کشور صورت پذیرفت استناد به دکترین دست های پاک بود . مسئله اصلی این تحقیق که به شکل توصیفی تحلیلی انجام شده بررسی ایراد مقدماتی آمریکا با استناد به دکترین دست های پاک است .ایالات متحده آمریکا مدعی گردیده بود که دولت ایران با حمایت از تروریسم و صورت ویژه حزب الله لبنان ، حق دادخواهی را از خود سلب نموده است . دیوان بین المللی دادگستری با پذیرش دفاعیات تیم حقوقی ایران ایرادات آمریکا بر صلاحیت و قابلیت استماع دادخواست را رد نمود . دکترین دست های پاک دارای سابقه دیرینه ای در ادبیات حقوقی است و توسط نهادهای داوری بین المللی نیز به عنوان یکی از شرایط قابلیت استماع دادخواست مورد پذیرش واقع شده ولی هیچگاه توسط دیوان بین المللی دادگستری به عنوان یک ایراد مقدماتی مورد قبول واقع نگردیده است و دیوان غالبا بررسی آن را به مرحله ماهیتی ارجاع داده است . در قضیه اختلاف میان ایران و ایالات متحده آمریکا نیز دیوان از رویه خود تخطی ننمود .

کلیدواژه‌ها

پاکدستی؛ رویه قضایی؛ دیوان بین المللی دادگستری؛ ایران؛ آمریکا؛ مصادره اموال

مراجع