تبیین رابطه سبک های دلبستگی و باورهای معرفت شناسی با همدلی در دانشجویان

فصلنامه رهبری و مدیریت آموزشی

دوره 16، شماره 1 - شماره پیاپی 59، خرداد 1401، صفحه 27-55   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

الهه معماریان¹؛ داود معنوی پور^{* 2}؛ مجتبی صداقتی فرد³

¹دانشجوی دکتری روانشناسی ، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران.

²دانشیار گروه روانشناسی، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران.

³استادیار گروه جامعه شناسی، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران

چکیده

هدف از مقاله حاضر تبیین رابطه سبک های دلبستگی و باورهای معرفت شناختی با همدلی دانشجویان بود که با توجه به ماهیت پژوهش، روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی می­باشد. جامعه مورد بررسی شامل دانشجویان دختر و پسر دوره های کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار در سال تحصیلی 98-99 به تعداد 6000 دانشجو می­باشد که از میان آنها 400 دانشجو ( 222نفر زن و 178 نفر مرد) به صورت در دسترس انتخاب شدند. نمونه آماری پرسشنامه باورهای معرفت شناسی شومر(1990)، سبک های دلبستگی هزن و شیور (1987) و همدلی تورنتو (2009) را بطور همزمان تکمیل کردند. از نرم افزار SPSS  و Lisrel جهت تجزیه وتحلیل داده ها استفاده شد. یافته ها نشان داد، دلبستگی بطور مستقیم با همدلی رابطه مثبت داشته و قادر به پیش بینی آن می باشد. ثبات دانش، سرعت یادگیری و ساده بودن دانش از مسیر سبک دلبستگی اجتنابی و بطور منفی و غیر مستقیم با همدلی رابطه دارند. سرعت یادگیری با میانجی گری سبک دلبستگی اضطرابی و بطور منفی با همدلی رابطه نشان داد. توانایی ذاتی و ساده بودن دانش از مسیر سبک دلبستگی ایمن توانستند همدلی را پیش بینی کنند. از متغیرهای زمینه ای تنها، تاهل توانست پیش بین مناسبی برای همدلی باشد. سایر متغیرها قادر به پیش بینی همدلی نبوده و یا رابطه قدرتمند و معناداری را نشان ندادند. بنابر نتایج این پژوهش می­توان گفت؛ تجربه فرد از کیفیت دلبستگی می­تواند رشد باورهای معرفت شناختی و همچنین میزان رفتار همدلانه او را پیش بینی کند.

کلیدواژه‌ها

باورهای معرفت شناسی؛ سبک های دلبستگی؛ همدلی

مراجع

پایا، علی. (1385). دانشگاه، تفکر، نوآوری و حیطه عمومی، تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.

تابش، زهرا.(1390). بررسی باورهای معرفت شناختی، رویکردهای یادگیری و تفکر تاملی با پیشرفت تحصیلی، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم.

جمالی، یوسف و امیری، سهراب. (۱۳۹۸). بررسی نقش میانجی گری همدلی و تنظیم هیجانی در ارتباط بین سبک های دلبستگی با صفات تاریک شخصیت در نوجوانان، مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران، ۵ (۳): ۲۹۲-۳۰۷.

خدابنده اویلی، عباس. سبحانی نژاد، مهدی و فرمهینی فراهانی، محسن. (۱۳۹۳). برنامه شناسایی و تحلیل ابعاد باورهای معرفت شناختی دانشجویان، فصلنامه پژوهش و برنامه ریزی در آموزش عالی، ۷۱: ۷۹-۱۰۰.

خوشابی، کتایون. ابوحمزه، الهام. (۱۳۹۸). جان بالبی نظریه ی دلبستگی، تهران: انتشارات دانژه.

کارخانه‌‌ای، معصومه. احمدی، بهناز و گودرزی، محمود. (۱۳۹۶). رابطه بین سبک های دلبستگی و تحمل پریشانی هیجانی با همدلی در پرستاران، پنجمین همایش ملی راهکارهای توسعه و ترویج علوم تربیتی، روانشناسی، مشاوره و آموزش در ایران، تهران، انجمن توسعه و ترویج علوم و فنون بنیادین.

کریمی، علی. (1391). رابطه باورهای معرفت شناسی مدیران مدارس ابتدایی و متوسطه و رابطه آن با سبک رهبری آنان، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه فردوسی مشهد.

مظاهری، محمدعلی.(1379). الگوهای دلبستگی کودکان پیش دبستانی، مجله روان شناسی، 4: 320-340

نصری، صادق و طاهری، عسل. (۱۳۹۶). رابطه ی بین سبک های دلبستگی، نشخوار فکری، همدلی، بخشایش و رضایت زناشویی، ششمین کنگره انجمن روانشناسی ایران، تهران، انجمن روانشناسی ایران.

نوروزی، الهام. (1389). بررسی مدل روابط باورهای معرفت شناختی، انگیزش پیشرفت، رویکردهای یادگیری و پیشرفت تحصیلی، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم تهران.

یانگ، جفری. کلسکو، ژانت. ویشار، مارجوری. (۱۳۹۷). طرحواره درمانی راهنمای کاربردی برای متخصصین بالینی، (چاپ چهارم)، ترجمه ی حسن حمیدپور و زهرا اندوز، تهران: انتشارات ارجمند.

Amorim, A. (2009). Empathy deficits and trait emotional intelligence in psychopathy and Machiavellianism, Pers Individ Dif, 47(7):758-62.

Bowlby, J. (1989). A secure base, New York: Basic Books.

Bowlby, J. (1969/1982). Attachment and loss, Vol. 1. Attachment (2nd ed.). New York: Basic Books. (Original work published 1969)

Bowlby, J. (1988). A secure base: Clinical applications of attachment theory, London: Routledge.

Bretherton, I. (1991). The roots and growing points of attachment theory. In C. M. Parkes, J. Stevenson-Hinde, & P. Marris (Eds.), Attachment across the life cycle (p. 9–32). Tavistock/Routledge.: Basic Books.

Buehl, M. (2008). Assessing the multidimensionality of students’ epistemic beliefs across diverse cultures, In M. S. Khine (Ed.), Knowing, knowledge and beliefs.

Buehl, M. M., Alexander, P. A. (2002). Beliefs about schooled knowledge: Domain specific or domain general? Contemporary educational psychology, 27(3): 415-449.

Burnette JL, Davis DE, Green JD, Worthington Jr EL, Bradfield E. (2009). Insecure attachment and depressive symptoms: The mediating role of rumination, empathy, and forgiveness, Pers Individ Dif, 46(3):276-80.

Campbell, L., Simpson, J.A., Boldry, J. G., and Kashy, D. (2005). Perceptions of Conflict and Support in Romantic Relationships: The Role of Attachment Anxiety, Journal of Personality and Social Psychology, 88: 510-531.

Chen, J. A., & Pajares, F. (2010). Implicit theories of ability of grade 6 science students: Relation to pistemological beliefs and academic motivation and achievement in science, Contemporary Educational Psychology, 35: 75–87.

Chiara F. Sambo, Matthew Howard a, Michael Kopelman, Steven Williams, Aikaterini Fotopoulou. (2010). Knowing you care: Effects of perceived empathy and attachment style on pain perception, International Association for the Study of Pain, 152(3): 703.

Chung, M-S. (2014). athways between attachment and marital satisfaction: The mediatingroles of rumination, empathy, and forgiveness, Personality and Individual Differences, 70: 246–251.

Collins, N. L., & Read, S. J. (1990). Adult attachment, working models, and relationship quality in dating couples, Journal of personality and social psychology, 58(4), 644.

 Hee Lee, S., Jeong Song, S. (2015). Empathy’s Relationship with Adult Attachment, Self-Esteem, and Communication Self-Efficacy in Nurses, International Journal of Bio-Science and Bio-Technology, 7 (6): 339-350.

Hofer, B. K. (2000). Dimensionality and disciplinary differences in personal epistemology, Contemporary Educational Psychology, 25: 378–405.

Hofer, B. K., & Pintrich, P. R. (1997). The development of epistemological theories: Beliefs about knowledge and knowing and their relation to learning, Educational research, ,67: 88-140.

Hunter, JA. Figueredo, AJ. Becker, JV. Malamuth N. (2007), Non-sexual delinquency in juvenile sexual offenders: The mediating and moderating influences of emotional empathy, J Fam Violence, 22(1):43-54.

Kafetsios, K. (2004). Attachment and emotional intelligence abilities across the life course, Personality and Individual Differences, 37(3):129-45.

Kim, K. J., Conger, R. D., Lorenz, F. O., & Elder, G. H. (2001). Parent–adolescent reciprocity in negative affect and its relation to early adult social development, Developmental Psychology, 37(6), 775–790.

Kim. S. (2018). Therapist's Empathy, Attachment, and Therapeutic Alliance: Neurobiological Perspective, International Journal of Psychology & Behavior Analysis, 4(140): 1-5.

Laursen, B., & Collins, W. A. (1994). Interpersonal conflict during adolescence, Psychological Bulletin: 115(2): 197–209.

Lee, J. H. & Cho, Y. A., (2014). The mediating effects of empathy in the relationship between adult attachment and interpersonal competence, Korean Journal of Communication, 15 (2): 579-594.

Lee, R.E. (2003). Life and times of cultural studies: The politics and transformation of the structures of knowledge, Durham: Duke University Press.

Lelorain S, Brédart A, Dolbeault, S, Sultan S. A. (2012), systematic review of the associations between empathy measures and patient outcomes in cancer care, Psycho-Oncology, 21(12):1255–64

Mikulincer, M. (1997). Adult attachment style and information personality and soual differences in curiosity and cognitive closure, Journal of Personality and social Psychology, 72: 1217-1230.

Ordonez, X. G., Ponsoda, V., Abad, F. J., & Romero, S. J. (2009). Measurement of Epistemological Beliefs: Psychometric Properties of the EQEBI Test Scores, Educational and Psychological Measurement, 69: 287-302.

Pietromonaco, Paula R. Feldman Barrett, Lisa. (2000). The Internal Working Models Concept: What do we Really know about the Self in Relation to Others? Review of General Psychology, 4(2):155-175. 

Schommer, M. (1994). Synthesizing epistemological beliefs research tentative understanding and provocative confusions, Journal Educational psychology Review, 6(4): 293-319.

Schommer, M. (1998). The influence of age and schooling on epistemological beliefs, The British Journal of Educational Psychology, 68: 551-562.

Schommer-Aikins, M., & Hutter, R. (2002). Epistemological beliefs and thinking about everyday controversial issues, The Journal of Psychology: Interdisciplinary and Applied, 136(1): 5–20.

Shaver, P. R., & Hazan, C. (1993). Adult romantic attachment: Theory and evidence. In D. Perlman & W. Jones (Eds.), Advances in personal relationships (Vol.4: 29–70). London: Jessica Kingsley.

Snow, R. E., Corno, L., & Jacson, D. N. (1996). Individual differences in affective and conative functions. In D. C. Berliner & R. C. Calfee (Eds), Handbbook of educational psy chology (pp. 243-310). New York: Macmillan

Sousa A, McDonald S, Rushby J, Li S, Dimoska A, James C. (2001). Understanding deficits in empathy after traumatic brain injury, Affective responsivity,47(5):526-535.

Troyer, D., Greitemeyer, T. (2017). The impact of attachment orientations on empathy in adults: Considering the mediating role of emotion regulation strategies and negative affectivity, Personality and Individual Differences, 122: 198–205.

Spreng, N. R., Margaret Mc, Raymond A. Mar, and Brian, L. (2009). The Toronto Empathy Questionnaire: Scale development and initial validation of a factor-analytic solution to multiple empathy measures, Journal of Personality Assessment, 91: 62–71.