نواندیشی در مفهوم رابطه سببیّت در پرتو قانون مجازات اسلامی مصوب 1392

فصلنامه مطالعات میان رشته ای فقه

دوره 2، شماره 3 (پیاپی7) - شماره پیاپی 2، تیر 1401، صفحه 129-144   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

امیر نوعی¹؛ جواد واحدی زاده^{* 2}؛ علی افراسیابی³

¹گروه تخصصی حقوق، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران. [e-mail]

²گروه تخصصی حقوق، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران. (نویسنده مسئول): [e-mail]

³گروه تخصصی حقوق، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، دانشگاه علوم انتظامی امین، تهران، ایران. [e-mail]

چکیده

مواقعی که چند عامل در وقوع جنایت دخالت دارند مسئولیت بر عاملی تحمیل می‏شود که بین رفتار آن عامل با نتیجه حاصله ارتباطی برقرار باشد. این ارتباط که ربط دهنده مسئولیت به شخص مسئول است رابطه سببیت نام دارد و برای احراز آن بایستی عناصر و اجزای آن تبیین شود. در قانونگذاری اخیر در حوزه حقوق جزا و با تصویب قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 مقنن رویکردی بنیادین در شناسایی رابطه سببیت از خود نشان داده است. پژوهش حاضر که بصورت توصیفی تحلیلی و مطالعه کتابخانه‏ای است نشان می‏دهد ضرورت توجه به مفهوم استناد از دو منظر مادی و روانی که ترکیب آن معیار در احراز مسئولیت کیفری عامل یا عوامل موثر در نتیجه مجرمانه است مفهوم بدیع در توصیف جایگاه رابطه سببیت از یک سو و اثبات ضمان دایر بر مدار آن از سوی دیگر ارائه می‏گردد.

کلیدواژه‌ها

رفتار؛ تأثیر رفتار؛ استناد مادی؛ استناد روانی؛ سببیّت

مراجع