ارزیابی امتیاز کارایی هولدینگ‌های سرمایه گذاری با در نظر گرفتن متغیر نامطلوب با استفاده از مدل FDH: یک رویکرد تحلیل پوششی داده ها

مهندسی مالی و مدیریت اوراق بهادار

دوره 13، شماره 50، فروردین 1401، صفحه 99-120   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

علیرضا ضیائی شیرکلائی¹؛ محمد ابراهیم پورزرندی^{* 2}؛ مهرزاد مینویی¹

¹گروه مدیریت صنعتی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

²گروه مدیریت صنعتی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران و عضو گروه پژوهشی مخاطرات مالی نوین

چکیده

تحلیل پوششی داده‌ها یک روش ناپارامتریک برای اندازه‌گیری امتیاز کارایی یک مجموعه از واحدهای تحت ارزیابی محسوب می‌شود. اخیرا کاربرد مدل‌های تحلیل پوششی داده‌ها در ساختارهای شبکه‌ایی و یا چندمرحله‌ایی مورد توجه محققان بوده است. این مقاله به دنبال تقویت اولین اقدامات انجام شده برای توسعه مدل‌های شبکه DEA مبتنی بر تکنولوژی نامحدب است. برای این منظور، روشی را برای ملحوظ دانستن خروجی‌های نامطلوب در یک تکنولوژی نامحدب ارائه می‌کند. مدل‌های ارائه شده در این مقاله، ضمن محاسبه امتیاز کارایی کلی در یک سیستم شبکه‌ایی قادر هستند بدون هرگونه محاسبه اضافی کارایی هر مرحله را نیز جداگانه در حضور عوامل نامطلوب، محاسبه نمایند و در اختیار مدیران سیستم قرار دهند. همچنین برای نشان دادن دقت مدل پیشنهادی در مقایسه با مدل پایه ایی CCR قرار گرفته است که بدلیل شناسایی تعداد واحدهای کارای کمتر نسبت به مدل CCR دقت محاسباتی مدل را نتیجه می گیریم. براساس نتایج حاصل شده، علی رغم اینکه برخی واحدها کارای کلی محسوب می شوند، اما بدلیل وجود ناکارایی در برخی مراحل ناکارا محسوب می شوند و تنها هولدینگ صنعتی ملی با توجه به اینکه در هر دو مرحله کارا است به عنوان تنها واحد کارا در نظر گرفته شده است.

کلیدواژه‌ها

تحلیل پوششی داده ها؛ تکنولوژی DEA؛ FDH شبکه‌ای؛ عوامل نامطلوب

مراجع