امکان سنجی کار بست استراتژی های باز آفرینی شهری پایدار در بافت های فرسوده وناکارآمد کلان شهرها ( مطالعه موردی محلات انصار و اروند مشهد)

علوم جغرافیایی (جغرافیای کاربردی)

دوره 18، شماره 39، مرداد 1401، صفحه 69-86   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی (نظری و تحلیلی)

شناسه دیجیتال (DOI): 2205-1441

نویسندگان

عباس دهقانی تفتی^{* 1}؛ ریحانه برومند²

¹کارشناس شهرداری مشهد

²دکترای ژئومورفولوژی در برنامه ریزی محیطی، دانشگاه تبریز، ایران

چکیده

امروزه با بافت­هایی مواجه هستیم که به علت فقدان تسهیلات زندگی، عدم تأمین نیازها و خواسته‌های مردم، اکثر ساکنین بومی آنها مهاجرت کرده و عموماً اقشار فرودست و افراد بیگانه با محل، تنها به علت عدم توانایی مالی در آن ساکن شده‌اند که عاری از حس تعلق به مکان و هویت آن و بی‌توجه به ارزش‌های نهفته درآن هستند که موجب تنزل بافت از تمامی ارزش‌های اجتماعی، کالبدی و اقتصادی شده‌اند. رویکرد بازآفرینی پایدارشهری به عنوان رهیافتی بهینه دارای بینش و عملی جامع و یکپارچه که تمایل به بهبود ابعادگوناگون پایداری از جمله پایداری اقتصادی، اجتماعی، کالبدی و زیست‌محیطی دارد. هدف پژوهش حاضر شناخت وتبیین مهمترین عوامل واستراتژی­های موثر بر بازآفرینی پایدار بافت فرسوده و ناکارآمد محلات انصار و اروند است. روش پژوهش توصیفی – تحلیلی با هدف کاربردی می­باشد. در بخش کیفی، اطلاعات گردآوری شده از طریق مصاحبه با کارشناسان را با تطابق با اطلاعات به‌دست‌آمده از مطالعات کتابخانه‌ای و ادبیات نظری تحقیق به روش آنالیز موضوعی تحلیل و در بخش کمی، به منظور تجزیه و تحلیل داده‌های جمع‌آوری‌شده از پرسشنامه و مصاحبه نیمه ساختاریافته و همچنین جهت ارزیابی تأثیر و اهمیت شاخص­های مستخرج از مبانی نظری در تحقق رویکرد بازآفرینی از مدل ساختاری – تفسیری و جهت اولویت بندی شاخص­ها از تکنیک تاپسیس بهره گرفته شده است. طبق نتایج حاصله استراتژی­های ساده و شفاف‌سازی مقررات و مراحل صدور مجوز ساخت و ساز، پیش‌بینی تدابیر لازم در برنامه‌ها و طرح‌های احیاء، بهسازی و نوسازی برای جلب رضایت و اسکان موقت ساکنین محدوده‌ها و محله‌هایی که تخریب و تجدید بنای ساختمان‌های همجوار در آنها ضروری بوده و امکان سکونت را از ساکنین آنها سلب نمایدوایجاد بسترهای نهادی و قانونی مناسب به منظور مدیریت محدوده های محله های هدف" در پایین ترین سطح قرار گرفته و به عنوان مهمترین استراتژی­ها در تحقق پذیری بازآفرینی در محلات انصار و اروند می­باشد.

کلیدواژه‌ها

بازآفرینی پایدارشهری؛ بهسازی و نوسازی؛ بافت فرسوده؛ ساختاری-تفسیری؛ محلات اروند وانصار