اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر اجتناب هیجانی و ابعاد خستگی روانی زنان مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس

مطالعات اسلامی ایرانی خانواده

مقاله 6، دوره 2، شماره 1 - شماره پیاپی 3، خرداد 1401، صفحه 78-95   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/iifs.2022.1962042.1034

نویسندگان

مسلم سیاه پوش منفرد¹؛ شیما پرندین^{* 2}؛ سجاد عزیزی³

¹گروه روان شناسی دانشگاه علامه طباطبایی

²گروه روان شناسی، واحد اسلام آباد غرب، دانشگاه آزاد اسلامی، اسلام آباد غرب، ایران

³گروه روان شناسی

چکیده

زمینه و هدف: مولتیپل اسکلروزیس یک بیماری مزمن پیشرونده سیستم اعصاب مرکزی است و از علائم نشانه‌های آن خستگی و کاهش ظرفیت عملکردی می‌باشد. هدف از پژوهش حاضر اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر اجتناب هیجانی و ابعاد خستگی روانی زنان مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس بود.
مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر از نوع نیمه تجربی با طرح پیش‌آزمون- پس‌ازمون بود. آزمودنی‌ها با دامنه سنی 40-20 سال و با مقیاس ناتوانی جسمانی (EDSS) یک تا چهار و هدفمندانه و داوطلبانه انتخاب و به صورت تصادفی به گروه‌های تجربی و کنترل تقسیم شدند. هر دو گروه در مرحله پیش‌آزمون و پس‌آزمون به پرسشنامه‌های اجتناب هیجانی کندی (2015) و خستگی شناختی فیسگ (1994) پاسخ دادند. گروه آزمایش 10 جلسه درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد را به صورت هفته‌ای یکبار به مدت 5/1 ساعت دریافت کردند. داده‌های جمع‌آوری شده با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه 23 و روش تحلیل کوواریانس چندمتغیری تحلیل شدند.
یافته‌ها: نتایج حاصل از تحلیل کوواریانس چندمتغیری نشان داد که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کاهش اجتناب هیجانی و خستگی شناختی زنان مبتلا به بیماری مولتیپل اسکلروزیس مؤثر است (001/0≥P).
نتیجه‌گیری: براساس نتایج این پژوهش می‌توان از درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد برای کاهش اجتناب هیجانی و علائم خستگی (جسمانی، شناختی و اجتماعی) زنان مبتلا به بیماری مولتیپل اسکلروزیس در مراکز درمانی استفاده نمود.

کلیدواژه‌ها

اجتناب هیجانی؛ خستگی روانشناختی؛ درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد؛ مولتیپل اسکلروزیس

مراجع