بررسی نقش میانجی تنظیم شناختی هیجان در رابطه سبک های دلبستگی و سواد عاطفی با گرایش به روابط فرازناشویی

فصلنامه تعالی مشاوره و روان درمانی

دوره 11، شماره 43، آذر 1401، صفحه 26-38   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

نسترن شالچیان پورخلجان¹؛ جوانشیر اسدی^{* 2}؛ رمضان حسن زاده³؛ افسانه خواجوند خوشلی⁴

¹دانشجوی دکتری، گروه روان‌شناسی، واحد گرگان، دانشگاه آزاد اسلامی، گرگان، ایران.

²استادیار، گروه روان شناسی، واحد گرگان، دانشگاه آزاد اسلامی، گرگان، ایران.

³استاد ، گروه روانشناسی، واحد ساری، دانشگاه آزاد اسلامی، ساری، ایران.

⁴استادیار، گروه روانشناسی، واحد گرگان، دانشگاه آزاد اسلامی، گرگان، ایران.

چکیده

هدف: گرایش به روابط فرازناشویی از بحرانی‌‌ترین مسائل زوج‌‌ها محسوب می‌‌گردد و بنظر می‌‌رسد روابط زناشویی بر پایه دلبستگی شکل می‌‌گیرد و هیجان و نحوه تنظیم آن بخش جدایی ناپذیر آن است. هدف پژوهش بررسی نقش میانجی تنظیم شناختی هیجان در رابطه سبک‌‌های دلبستگی و سواد عاطفی با گرایش به روابط فرازناشویی بود. 
روش: روش پژوهش از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل جمعیت تقریبا 10 هزار نفری زنان با تجربه خیانت به شوهران بود که به دادگاه خانواده و مراکز مشاوره و خدمات روان‌‌شناختی شهر تهران در سال 1398 مراجعه کرده بودند. با توجه به جدول کرجسی و مورگان تعداد 373 نفر به روش نمونه‌‌گیری خوشه‌‌ای انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش عبارت بودند از؛ مقیاس نگرش به روابط فرازناشویی واتلی (2008)، پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان گارنفسکی و همکاران (2001)، خرده مقیاس سواد عاطفی از مقیاس کارکردهای روان‌‌شناختی خانواده ایرانی کیمیایی و همکاران (2012) و پرسشنامه دلبستگی بزرگسالان هازان و شاور (1987). تحلیل داده‌‌ها با معادلات ساختاری و نرم‌افزار SPSS-25 و Amos-24 انجام گرفت. 
یافته‌‌ها: مدل پژوهش از برازش مطلوبی برخوردار بود. اثر مستقیم سبک‌‌های دلبستگی بر گرایش به روابط فرازناسویی معنادار بود (01/0>P). اثر غیرمستقیم سبک‌‌های دلبستگی و سواد عاطفی با میانجی‌‌گری تنظیم هیجان منفی و اثر غیرمستقیم دلبستگی اجتنابی با میانجی‌‌گری تنظیم هیجان مثبت بر گرایش به روابط فرازناشویی معنادار بود (05/0>P). 
نتیجه‌‌گیری: افزایش تنظیم شناختی هیجان مبتنی بر دلبستگی و سواد عاطفی، می تواند راهی برای کاهش گرایش به روابط فرازناشویی باشد.

کلیدواژه‌ها

تنظیم هیجان؛ دلبستگی؛ سواد عاطفی؛ روابط فرازناشویی

مراجع

Akbari Z, Shafiabadi A & Artists N. (2010). Comparison of attachment styles in married men with extramarital relationships and those without extramarital affairs. Journal of Kerman University of Medical Sciences, 5 (20), 25-30. [Link]

Alaghband L, Sharifi H, Farzad V& et al. (2019). A model for predicting emotional divorce based on emotional literacy, coping styles, quality of life, and emotion seeking with emotion regulation mediation. Medical Journal of Mashhad University of Medical Sciences, 62(3), 288-402. [Link]

Alemdar M & Anilan, H. (2020). The development and validation of the emotional literacy skills scale. International Journal of Contemporary Educational Research, 7(2), 258-270.‏ [Link]

Bakhtiari E, Hosseini S, Arefi M & Afsharinia, K. (2019). Causal model of extramarital affairs based on attachment styles and early maladaptive schemas: mediating role of marital intimacy and love styles. Iranian Journal of Health Education and Health Promotion, 7(2), 245-258.‏ [Link]

Beltrán-Morillas AM, Valor-Segura I & Expósito, F. (2019). Unforgiveness motivations in romantic relationships experiencing infidelity: negative affect and anxious attachment to the partner as predictors. Frontiers in Psychology, 10, 434. [Link]

Brandão T, Matias M, Ferreira T & et al. (2020). Attachment, emotion regulation, and well‐being in couples: intrapersonal and interpersonal associations. Journal of Personality, 88(4), 748-761.‏ [Link]

Ciarocco NJ, Echevarria J & et al. (2012). Hungry for love: the influence of self-regulation on infidelity. The Journal of Social Psychology, 152(1), 61-74. [Link]

Doherty WJ, Kalantar SM & et al. (2021). Divorce ambivalence and reasons for divorce in Iran. Family Process, 60(1), 159-168.‏ [Link]

Farooq Z. (2018). Predictors of relational turbulence in early years of marriage. Journal of Behavioural Sciences, 28(1), 70-87.‏ [Link]

Fathi M, Satar P, Javadeyan S & et al. (2020). Comparing the causes of infidelity in marital relationships among men and women: A qualitative research. Journal of Qualitative Research in Health Sciences, 5(4), 401-418. [Link]

Garnefski N & Kraaij V. (2007). The cognitive emotion regulation questionnaire. European Journal of Psychological Assessment, 23(3), 141-149. [Link]

Habibi M, Sayed Alitabar SH, Pouravari M & et al. (2019). Reliability, validity and factor structure for the attitudes toward infidelity scale. Journal of Research and Health, 9(4), 294-301.‏ [Link]

Hashemi SF & Asghari Ebrahimabad MJ. (2016). The role of emotional literacy in the prediction of emotional divorce by mediation conflict resolution. Journal of Excellence in Counseling and Psychotherapy, 5(17), 59-72. [Link]

Jermann F, Van der Linden M, d'Acremont, M & et al. (2006). Cognitive emotion regulation questionnaire (CERQ). European Journal of Psychological Assessment, 22(2), 126-131.‏ [Link]

Khosravi J, Moradi O, Ahmadiyan H & et al. (2019). Causal model of tendency to emotional divorce based on couples' communication patterns mediated by marital boredom (case study: Qasrshirin city). Population Studies, 5(2), 185-210.‏ [Link]

Lewczuk K, Kobylińska D, Marchlewska M & et al.(2021). Adult attachment and health symptoms: the mediating role of emotion regulation difficulties. Current Psychology, 40(4), 1720-1733.‏ [Link]

Mikulincer M & Shaver PR. (2016). Attachment in adulthood: structure, dynamics, and change, edn 2. New York: Guilford Press. [Link]

Price CJ & Hooven, C. (2018). Interoceptive awareness skills for emotion regulation: theory and approach of mindful awareness in body-oriented therapy (MABT). Frontiers in Psychology, 9, 798-809. [Link]

Read DL, Clark GI, Rock AJ & et al. (2018). Adult attachment and social anxiety: the mediating role of emotion regulation strategies. PloS One, 13(12), e0207514.‏ [Link]

Sevari K, Talaeezadeh M. (2015). A comparative study of marital infidelity and emotional intelligence (EQ), in divorced and normal married couples of Ahwaz. Achievements of Clinical Psychology, 1(2), 67-82. [Link]

Sommantico M & Parrello, S. (2021). Internalized stigma, adult attachment, relationship satisfaction, and depression in Italian gay and bisexual men: The mediating role of emotion regulation. Journal of Gay & Lesbian Mental Health, 12(24), 1-32.‏ [Link]

Vossler A & Moller NP. (2020). Internet affairs: partners’ perceptions and experiences of internet infidelity. Journal of Sex & Marital Therapy, 46(1), 67-77.‏ [Link]

Whatley MA. (2008). Attitudes toward infidelity scale. The Journal of Social Psychology, 133, 547-51. [Link]

Wollny A, Jacobs I & Pabel L. (2020). Trait emotional intelligence and relationship satisfaction: the mediating role of dyadic coping. The Journal of Psychology, 154(1), 75-93.‏ [Link]