بررسی روشهای افزایش تاب آوری شهری دربرابر زلزله براساس سناریو لزره ای (نمونه موردی منطقه 11 شهرداری تهران)

معمار شهر

دوره 1، شماره 1، خرداد 1401، صفحه 47-59   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسنده

مهدی نیری^*

دکتری شهرسازی)مدرس گروه کارشناسی و کارشناسی ارشد معماری, دانشگاه علم و فرهنگ (

چکیده

پایداری وایمنی سکونتگاه ها در مقابل خطرات ناشی از عارضه های طبیعی همواره ازنگرانیهای جوامع بوده است.زلزله یکی از این عارضه های
طبیعی است که درصورت عدم برنامه ریزی صحیح و اصولی سکونتگاه های بشر وجان انسانها را تهدید میکند.درواقع آنچه از این پدیده فاجعه
میسازد،عدم پیشگیری از تاثیروعدم آمادگی جهت مقابله با آن است.
به منظور کاهش خسارات لرزه ای وارتقای ایمنی شهرها لازم است در تدوین برنامه های توسعه پایدارشهری ومنطقه ای به مخاطرات ناشی
اززلزله وبرآورد اثرهای آنها توجه ویژه ای شود.
بدین منظورلازم است میزان خطرپذیری وخسارات بر اساس انجام مطالعات مختلف برآورد گردد.در این راستا امکان ارزیابی اثر سوانح براساس
استفاده از روشهای پیشرفته وتهیه سناریوی زلزله میتواند اهمیت زیادی درمدیریت بهینه خطر پذیری وبحران ایفاکند.
باتوجه به اهمیت شهرتهران ازجنبه های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی ازیک سو ولرزه خیزی زیاد آن از سوی دیگر لازم است نحوه مقابله با زلزله
احتمالی آینده معرفی ، تشریح ونهایتا راهکارهای کوتاه و بلند مدت مقابله با زلزله ازدیدگاه شهرسازی شامل مسائل جمعیتی، کمبود امکانات
زیربنایی، توسعه نامناسب،توزیع ناهمگون مراکز خدمات شهری و عدم تناسب بافت ساختمانها باشرایط ساختگاهی ارائه گردد. درواقع اقدامات
کافی و اساسی به منظورکاهش تلفات وخسارات ناشی از زلزله در طی سالیان گذشته صورت نپذیرفته است و رشدناهمگون وغیراصولی
شهرتهران بویژه در چند دهه اخیر، ساخت وساز در حریم گسلها و مناطق مستعد ناپایداریهای زمین ساختی، طراحی واجرای ساختمانها وتاسیسات
حیاتی نامتناسب باشدت لرزه خیزی تهران ،نبود توانمندیهای عملیاتی کافی مدیریت بحران درمرحله پاسخ ومقابله با تبعات زلزله، وجودبافتهای
آسیب پذیر وفرسوده وپراکنده درسطح شهرنشان میدهد درصورت وقوع زلزله شدید در تهران تلفات وصدمات جبران ناپذیرزیادی واردخواهدشد.
بدین منظور دراین مقاله منطقه 11 شهرداری تهران به عنوان نمونه جهت ارزیابی خطرپذیری لرزه ای مورد بررسی قرارگرفته است.
همچنین در این مقاله سعی بر آن است تا با استفاده از سناریوی زلزله افزایش تاب آوری شهری موردبررسی قرارگیرد.
بدین منظورلازم است میزان خطرپذیری وخسارات بر اساس انجام مطالعات مختلف برآورد گردد. در این راستا امکان ارزیابی اثر سوانح براساس
استفاده از روشهای پیشرفته وتهیه سناریوی زلزله میتواند اهمیت زیادی تاب آوری لرزه ای شهرتهران داشته باشد.

کلیدواژه‌ها

آسیب پذیری لرزه ای؛ تاب آوری شهری؛ سناریو زلزله؛ برنامه ریزی شهری

مراجع