توسعه گردشگری شهرستان فریمان از طریق ظرفیت سنجی زمین گردشگری و گردشگری تندرستی (مطالعه موردی؛ چشمه آبگرم و معدنی شاهان گرماب)

فصل نامه جغرافیا و برنامه ریزی شهری چشم انداز زاگرس

دوره 14، شماره 51، فروردین 1401، صفحه 22-7   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

معصومه توانگر^{* 1}؛ علیرضا اصیلی²

¹استادیار پژوهشکده گردشگری جهاددانشگاهی

²کارشناس ارشد عمران؛ مدیریت ساخت، عضو سازمان نظام مهندسی خراسان رضوی

چکیده

چشمه های آبگرم و معدنی از جمله جذاب ترین سایت های زمین گردشگری در سراسر دنیا هستند که سهم زیادی در صنعت گردشگری برخی کشورها دارند. در استان خراسان رضوی نیز تعداد قابل توجهی چشمه آب گرم وجود دارد که قابلیت تبدیل به سایت گردشگری را داراست. بخش های مختلف این چشمه ها از قبیل مظهر چشمه، حوضچه ها و آبراهه ها، مظاهر زیبایی شناختی، بناهای تاریخی مرتبط و مناظر طبیعی پیرامون آنها گردشگران بسیاری را به خود جلب می کند. همچنین ویژگی های فیزکو شیمیایی و خواص درمانی ناشی از آن نیز باعث جذب تعداد زیادی از گردشگران تندرستی و پیشگیرانه است. این پژوهش با هدف توسعه گردشگری شهرستان فریمان از طریق ظرفیت سنجی زمین گردشگری و گردشگری تندرستی مبتنی بر آبهای گرم معدنی، در محدوده ی چشمه شاهان گرماب تدوین شده است. پژوهش از نوع توصیفی - پیمایشی بوده و اطلاعات مورد نیاز از دو روش اسنادی و میدانی با استفاده از منابع معتبر علمی و با حضور در محیط و مصاحبه با مسئولین محلی و سرمایه گذار فعلی مجموعه، جمع آوری شد. علیرغم ویژگیهای مثبت چشمه های آب گرم و معدنی، در استان خراسان رضوی، متاسفانه بهره برداری از این چشمه ها دچار سوء مدیریت است. عدم وجود سیستم بازاریابی بین المللی و حتی داخلی بسیاری از این چشمه ها موجب شده که حتی مهمترین جنبه گردشگری این چشمه ها یعنی درمان با آبهای گرم و معدنی نیز جنبه محلی داشته باشد و سایر جنبه های جذاب طبیعی آن نادیده گرفته شود، در حالیکه چشمه های آب گرم قابلیت پذیرایی از گردشگران زمین شناسی، گردشگران تندرستی و پیشگیرانه را دارند، همانطوریکه در سایر نقاط جهان در جهت برنامه ریزی و درآمدزایی پایدار، در کنار حفاظت از این مواریث تاریخی و طبیعی اقدام شده است. نتایج پژوهش در قالب راهبردها و راهکارهای اجرایی توسعه زمین گردشگری- تندرستی در محدوده ی شاهان گرماب ارائه شد.

کلیدواژه‌ها

چشمه آبگرم؛ زمین گردشگری؛ گردشگری تندرستی؛ شاهان گرماب؛ فریمان