نقاط دگرگونی تاریخی در روحیات یکصدساله ایرانیان و اثرگذاری آن بر سیاست در ایران

سیاست‌پژوهیِ اسلامی‌ایرانی

مقاله 4، دوره 1، شماره 1، فروردین 1401، صفحه 80-105   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

حسین ابراهیم نیا^{* 1}؛ سید عبدالامیر نبوی²

¹پژوهشگر مرکز پژوهش های علمی و مطالعات استراتژیک خاورمیانه

²دانشیارِ علومِ سیاسی، مؤسسۀ مطالعاتِ فرهنگی و اجتماعی، وزارتِ علوم، تحقیقات و فناوری، تهران، ایران

چکیده

مفاهیم نسلی به صورت قابل توجه‌ای دارای ارزش بوده اما این اُبژه‌های نسلی معانی متفاوت یافته که اُبژه‌های تاریخی، واجد معنایی پیوسته و دقیقترند؛ گرچه در این میان برخی تطور را نوعی انحراف از هنجار به شمار می‌آورند، به این معنی که حالت بهنجار امور در جامعه، حالت ثبات است و فرض می‌شود که روحیات، ارزش‌ها با گذشت زمان پایدار می‌مانند و این نوع تفکر بازتابی از جریانات محافظه‌کارانه درون سپهر هر جامعه‌ای هست، اما غالب افراد جامعه به دنبال تطور در همه دوره‌های زمانی هستند. لذا پرسش مطرح آنکه اساساً دگرگونی تاریخی در روحیات ایرانیان و اثرگذاری آن بر سیاست از چه نقاط عطفی در صدسال اخیر سرچشمه ‌می‌گیرد؟ به نظر می‌رسد نقاط عطف تاریخی در تعامل با تحولات جهانی و ابژه مثبت و منفی هر نسلی به نوبه خود زمینه‌های تحول و تطور روحیات ایرانیان را فراهم نمود که بر عرصه سیاست در ابعاد داخلی و خارجی آن تاثیراتی در بلندمدت گذاشته که اثرات آن را نسل‌های دیگر لمس نموده‌اند. برهمین مبنا پژوهش با در نظر گرفتن اهمیت چهار نقطه عطف تاریخی"مشروطه و آغاز سلطنت رضا‌شاه"،"وقایع 28 مرداد 1332"،"انقلاب اسلامی1357"و"جنگ تحمیلی همراه با شرایط پسا‌جنگ" به تشریح هریک از این چهار نقطه تطور در همان دوره بپردازد؛ برهمین اساس به جهت کشف فرضیه‌های مطرح از بُعد نظری و مطابقت آن با واقعیت‌ها از روش تطبیقی_تاریخی بهر‌ه گرفته و به همین منظور با گردآوری داده‌های لازم، به توصیف، تجزیه، تحلیل و استنباط پرداخته و سنجش متغیرها با ارائه راهکارهای علمی و پژوهشی عملیاتی سازد.

کلیدواژه‌ها

نسل؛ روحیات؛ اخلاقیات؛ مشروطه؛ انقلاب اسلامی؛ جنگ

مراجع