اثر سیلیسیم بر ویژگی های آگرو فیزیولوژیک گندم در شرایط تنش خشکی

دوفصلنامه ی علوم به زراعی گیاهی

دوره 12، شماره 1، مرداد 1401، صفحه 16-29   

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.2./jpps.2022.693251

نویسندگان

نیکوالسادات طباطبایی¹؛ میترا عطاآبادی^{* 2}؛ محمدمهدی طهرانی³؛ مهران هودجی⁴

¹دانشجوی دکتری شیمی و حاصلخیزی خاک،واحد اصفهان ( خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی ، اصفهان، ایران

²استادیار گروه علوم آب و خاک، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی،واحد اصفهان ( خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی ، اصفهان، ایران

³بخش تحقیقات شیمی، حاصلخیزی خاک و تغذیه گیاه ، موسسه تحقیقات خاک و آب کشور

⁴گروه علوم خاک، واحد اصفهان ( خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی ، اصفهان، ایران

چکیده

گندم یکی از اساسی‌ترین و مهمترین منابع تغذیه در جهان به شمار می‌رود. یافتن راهکاری جهت کاهش اثر تنش خشکی بر عملکرد کمی و کیفی آن می‌تواند، هر کشور را در رسیدن به امنیت غذایی بیشتر کمک کند. به منظور بررسی اثر سیلیسیم بر خصوصیات آگروفیزیولوژیک گندم در شرایط تنش خشکی، پژوهشی در مزرعه تحقیقاتی موسسه خاک و آب انجام گردید این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار طی دو سال زراعی 99-1398 و 1400- 1399 اجرا شد, تیمارهای آزمایش شامل تنش خشکی در سه سطح بدون تنش، تنش ملایم و تنش شدید به ترتیب با 75 و 50 و 25 درصد رطوبت قابل استفاده در خاک به عنوان فاکتور اول و سیلیکات پتاسیم در چهار سطح عدم استفاده از سیلیسیم (شاهد) و 20 کیلوگرم در هکتار به‌صورت خاک کاربرد در ساقه دهی و غلظت‌های 5/2 و 5 کیلوگرم در هکتار محلول‌پاشی در مرحله‌ی ساقه، ظهور سنبله و مرحله‌ی خمیری شدن به عنوان فاکتور دوم برگندم رقم سیوند (حساس به کم آبی) در دو سال به اجرا در آمد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد اثر تنش خشکی و سیلیسیم بر صفات عملکرد دانه، طول سنبله، قطر ساقه، ارتفاع بوته، غلظت کلرفیل a معنی دار بود. نتایج نشان داد در برهمکنش عدم تنش خشکی با محلول پاشی 5 کیلوگرم در هکتار بهترین عملکرد دانه به مقدار 7892 کیلوگرم حاصل شده است. براساس نتایج پژوهش به نظر می‌رسد کاربرد سیلیسیم به صورت خاک کاربرد و محلول پاشی موجب بهبود عملکرد دانه می گردد.

کلیدواژه‌ها

گندم؛ سیلسیم؛ تنش؛ عملکرد

مراجع