بررسی تأثیر محیط اطلاعاتی بر رابطه بین یکنواختی در محاسبه مالیات ابرازی و قطعی و کیفیت پیش‌بینی تحلیلگران از سودآوری

پیشرفت های مالی و سرمایه گذاری

دوره 3، شماره 6، خرداد 1401، صفحه 152-129   

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/afi.2022.1952617.1110

نویسندگان

محمد سالاری ابرقوئی؛ نسیم شاه مرادی^*

گروه حسابداری، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران.

چکیده

هدف: پیش‌بینی سود حسابداری و تغییرات آن به‌عنوان یک رویداد اقتصادی از دیرباز موردعلاقه تحلیلگران مالی و پژوهشگران بوده است. هدف این مطالعه بررسی تأثیر محیط اطلاعاتی بر رابطه بین یکنواختی در محاسبه مالیات ابرازی و قطعی و کیفیت پیش‌بینی تحلیلگران از سودآوری شرکت‌ها می‌باشد.
روش‌شناسی پژوهش: در این پژوهش به پیروی از پژوهش چوی و همکاران (2020) محیط اطلاعاتی و کیفیت پیش‌بینی تحلیلگران در دو بعد مفید بودن و دقت پیش‌بینی و یکنواختی در محاسبه مالیات ابرازی و قطعی در دو جنبه موقت و دائمی محاسبه گردیده و مدل‌های رگرسیونی با استفاده از الگوی گشتاور تعمیم‌یافته (GMM) آزمون شدند، نمونه انتخاب‌شده از 69 شرکت پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران در بین سال‌های 1390 تا 1398 تشکیل‌شده است.
یافته‌ها: در کل یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که یکنواختی در محاسبه مالیات ابرازی و قطعی بر دقت پیش‌بینی تحلیلگران اثرگذار بوده به‌نحوی‌که یکنواختی موقت منجر به افزایش و یکنواختی دائمی منجر به کاهش دقت پیش‌بینی تحلیلگران گردیده است. علاوه‌برآن یکنواختی در محاسبه مالیات ابرازی و قطعی بر مفید بودن پیش‌بینی تحلیلگران نیز اثرگذار بوده که جهت آن برای یکنواختی موقت افزاینده و یکنواختی دائم کاهنده بوده است. محیط اطلاعاتی نیز هم بر دقت پیش‌بینی و هم مفید بودن پیش‌بینی تحلیلگران مؤثر بوده است.
اصالت / ارزش افزوده علمی: نتایج به‌دست‌آمده منجر به گسترش مبانی نظری در ارتباط با عوامل اثرگذار بر کیفیت پیش‌بینی تحلیلگران، در دو جنبه دقت و مفید بودن پیش‌بینی‌ها گردیده و علاوه‌برآن برای مدیران شرکت‌ها، در اتخاذ سیاست‌های لازم جهت ایجاد محیط اطلاعاتی مناسب، کاربردی می‌باشد. روابط ذکر شده به‌صورت دوسویه سنجیده شده و دربردارنده تفاوت‌های موقتی و دائمی در مالیات پرداختی شرکت‌ها نیز می‌باشد که اطلاعات مفیدی در این زمینه برای استاندارد گذاران و قانون‌گذاران فراهم می‌نماید.

کلیدواژه‌ها

مفید بودن پیش‌بینی؛ دقت پیش‌بینی؛ محیط اطلاعاتی؛ یکنواختی

مراجع

اسلامی ذرعی، محمدجعفر؛ پورعلی، محمدرضا (1397)، تاثیر محافظه کاری و اجتناب مالیاتی بر ابعاد کیفیت سود در شرکت‌های پذیرفته در بورس اوراق بهادار تهران. رویکردهای پژوهشی نوین در مدیریت و حسابداری، (6), 220-202.

بهرامفر، نقی؛ کاردان، بهزاد. (1387). بررسی محتوای اطلاعاتی اقلام حسابداری مندرج در صورت‌های مالی و ارائه مدلی جهت پیش‌بینی سود. بررسی‏‌های حسابداری و حسابرسی، 15(3)، 36-17.

چگینی، حمیدرضا؛ حمیدیان، محسن؛ خسروی پور، نگار. (1396). عوامل مؤثر بر نسبت توزیع سود سهام و مقایسه دقت پیش‌بینی نسبت پرداخت سود سهام با استفاده از مدل رگرسیونی و شبکه عصبی در فرا بورس ایران. حسابداری مدیریت، 10(33)، 71-53.

حاج نوروزی، احمد؛ فاضلی، نقی؛ فغانی ماکرانی، خسرو. (1400). فراتحلیل بررسی تاثیر اندازه شرکت بر دقت پیش بینی سود. دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت.

خالقی مقدم، حمید؛ آزاد، محمد. (1383). محتوای اطلاعاتی پیش بینی سود شرکتها. مطالعات تجربی حسابداری مالی، 2(7)، 54-33.

ذوالفقاری، علی؛ مرادی، مهدی؛ بهنامه، مهدی؛ مرندی، زکیه. (1398). تأثیر عدم تقارن اطلاعاتی، عدم نقدشوندگی سهام و تمرکز مالکیت بر دقت پیش‌بینی سود. پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی، 11(44)، 216-193.

رضایی، فرزین؛ حیدرزاده، شهین. (1393). تأثیر اعتبار هیأت مدیره بر رابطه بین هزینه‌های نمایندگی و بازده غیرعادی انباشته در شرکت‌های بیش(کم) سرمایه گذار. مدیریت دارایی و تامین مالی، 2(2)، 122-99.

شاه ویسی، فرهاد؛ مرجانیان، یزدان؛ ایوانی، فرزاد؛ خانزادی، آزاد. (1399). بررسی اثر اخبار پیش بینی سود مدیریت بر قابلیت پیش بینی سود و اختلالات افشاء. مطالعات تجربی حسابداری مالی، 17(66)، 122-87.

شباهنگ، رضا (1387). تئوری حسابداری. تهران: سازمان حسابرسی. چاپ چهارم.

صفری گرایلی، مهدی؛ رضائی پیته نوئی، یاسر. (1397). توانایی مدیریت و خوانایی گزارشگری مالی: آزمون نظریۀ علامت‌دهی. مجله دانش حسابداری، 9(2)، 218-191.

عبادتی، امیدمهدی؛ جعفری، محمدعلی؛ داودی فر، نسیم. (1400). پیش‌بینی قیمت سهام در بازار مالی با استفاده از الگوریتمهای ترکیبی GA-SVM. پیشرفت‌های مالی و سرمایه‌گذاری، 2(5)، 22-1.

غلامی کیان، علیرضا؛  فقیه، محسن (1396)، تأثیر اجتناب مالیاتی بر قدرت پیش‌بینی سود (مطالعه موردی شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران). پژوهشنامه مالیات، 25(33)، 244-227.

کرمی، رسول؛ واعظ، سید علی؛ رکابدار، قاسم. (1399). ابتکار و خلاقیت در تفکیک مولفه‎های شکاف مالیاتی و تاثیرآن ها بر تغییرات سودهای آتی. ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 10(1)، 160-135.

کرمی، غلامرضا؛ فیروزنیا، امیر؛ کلهرنیا، حمید. (1399). اهمیت کیفیت محیط اطلاعات داخلی در اجتناب مالیاتی. پژوهش‎های حسابداری مالی و حسابرسی، 12(45)، 80-47.

کرمی، غلامرضا. (1387). بررسی رابطه بین مالکین نهادی و محتوای اطلاعاتی سود. بررسی‏‌های حسابداری و حسابرسی، 15(4)، 100-81.

کفاش پور یزدی، مهسا؛ تفتیان، اکرم؛ معین‌الدین، محمود. (1398). بررسی اثر محیط اطلاعاتی بر رابطه بین خطای پیش‌بینی مدیریت و ریسک غیرسیستماتیک در شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران. حسابداری مدیریت، 12(41)، 169-151.

مرادی، محمد؛ محقق، فاطمه؛ ویسی حصار، ثریا. (1399). پیش‌بینی‌های سود توسط مدیریت و ریسک غیرسیستماتیک با تأکید بر محیط اطلاعاتی مطلوب. پژوهش‌های کاربردی در گزارشگری مالی، 8(2)، 55-39. 55-39.

مشایخ، شهناز؛ اعیادی احسن، تامیلا. (1394). نوسان‌پذیری سود و پیش‌بینی سود. پژوهش‌های حسابداری مالی، 7(3)، 74-61.

مشایخ، شهناز؛ شاهرخی، سیده سمانه. (1387). بررسی دقت پیش‌بینی سود توسط مدیران و عوامل موثر بر آن. بررسی‏‌های حسابداری و حسابرسی، 15(1)، 82-65.

نمازی، محمد؛ شمس الدینی، کاظم. (1387). بررسی سازه‌های مؤثر بر دقت پیش بینی سود توسط مدیریت شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. توسعه و سرمایه، 1(1)، 28-1.

نوبخت، یونس؛ نوبخت، مریم. (1400). تأثیر اجتناب از پرداخت مالیات بر معیارهای حسابداری و اقتصادی عملکرد شرکت: شواهدی از بورس اوراق بهادار تهران. حسابداری و منافع اجتماعی، 11(2)، 42-21.

Bahramfar, N; Kardan, B. (2008). The Information Content of Financial Statements Accounting Numbers: A Model for Prediction of Earning. Accounting and Auditing Review, 15(3), 17-36. [In Persian]

Chegini, H., Hamidian, M., Khosravi Pour, N. (2017). Factors affecting Dividend Payout Ratio and Comparing Forecast Accuracy of Dividend Payout Ratio using Regression Model and Neural Network in Iran Over-The-Counter (OTC) Market. Management Accounting, 10(33), 53-71. [In Persian]

Chen, L. H., Dhaliwal, D. S., & Trombley, M. A. (2012). Consistency of Book-Tax Differences and the Information Content of Earnings. Journal of the American Taxation Association, 34(2), 93–116.

Chen, Y., Ge, R., Louis, H., & Zolotoy, L. (2019). Stock liquidity and corporate tax avoidance. Review of Accounting Studies, 24(1), 309–340.

‌Choi, H., Hu, R., & Karim, K. (2020). The effect of consistency in book-tax differences on analysts’ earnings forecasts: Evidence from forecast accuracy and informativeness. Journal of Accounting and Public Policy, 39(3), 106740.

Cohen, L. J., Marcus, A. J., Rezaee, Z., & Tehranian, H. (2018). Waiting for guidance: Disclosure noise, verification delay, and the value-relevance of good-news versus bad-news management earnings forecasts. Global Finance Journal, 37, 79–99.

Dechow, P. M., & Dichev, I. D. (2002). The Quality of Accruals and Earnings: The Role of Accrual Estimation Errors. The Accounting Review, 77(s-1), 35–59.

Dyreng, S. D., Hanlon, M., & Maydew, E. L. (2010). The Effects of Executives on Corporate Tax Avoidance. The Accounting Review, 85(4), 1163–1189.

Ebadati, O., Jafari, M., Davoodifar, N. (2022). Forecasting Stocks in the Financial Market by Using GA-SVM Hybrid Algorithm. Advances in Finance and Investment, 2(5), 22-1. [In Persian]

Gholami Kian, A; Faqih, M (2017), The Impact of Tax Avoidance on Earning Predictability (Evidence from Tehran Stock Exchange (TSE)). Journal of Tax Research, 25(33), 227-244. [In Persian]

Haj Nowrozi, A; Fazli, N; Faghani Makrani, Kh. (2021). "Meta-analysis of investigating the effect of company size on the accuracy of earnings forecasting". Journal of Management Accounting and Auditing Knowledge. [In Persian]

Hambrick, D. C., & Mason, P. A. (1984). Upper Echelons: The Organization as a Reflection of Its Top Managers. Academy of Management Review, 9(2), 193–206.

‌Hasan, M. M. (2018). Readability of Narrative Disclosures in 10-K Reports: Does Managerial Ability Matter? European Accounting Review, 1–22.

He, G., Ren, H. M., & Taffler, R. (2020). The impact of corporate tax avoidance on analyst coverage and forecasts. Review of Quantitative Finance and Accounting, 54(2), 447–477.

Islami Zarei M., & Pourali M. (2017). The effect of conservatism and tax avoidance on dimensions of profit quality in companies accepted in Tehran Stock Exchange. New research approaches in management and accounting, (6), 202-220. [In Persian]

Kaffashpour yazdi, M., Taftiyan, A., Moeinaddin, M. (2019). Investigating the Effect of Information Environment on the Relationship between Management Forecast Error and Idiosyncratic Risk in Companies Accepted in Tehran Stock Exchange. Management Accounting, 12(41), 151-169. [In Persian] 

Karami, G. (2008). The Relationship between Institutional Investors and Earnings Informativeness. Accounting and Auditing Review, 15(4), 81-100. [In Persian] 

Karami, G; Firouznia, A; Kalhornia, H. (2020). The importance of the quality of the internal information environment in tax avoidance. Financial accounting and auditing research, 12(45), 80-47. [In Persian] 

Karami, R., Vaez, S., Rekabdar, G. (2020). Innovation and creativity in separating the components of the tax gap and their impact on future earnings changes. Journal of Innovation and Creativity in Human Science, 10(1), 135-160. [In Persian]

Khaleghi moghaddam, H., Azad, M. (2004). The Information Content of Earning Forecasts of Companies. Empirical Studies in Financial Accounting, 2(7), 33-54. [In Persian]

‌Kothari, S. P., So, E., & Verdi, R. (2016). Analysts’ Forecasts and Asset Pricing: A Survey. Annual Review of Financial Economics, 8(1), 197–219.

Lang, M. H., & Lundholm, R. J. (1996). Corporate Disclosure Policy and Analyst Behavior. The Accounting Review, 71(4), 467–492.

Leuz, C., & Verrecchia, R. E. (2000). The Economic Consequences of Increased Disclosure. Journal of Accounting Research, 38, 91–124.

Mashayekh, S., Ayadi ahsan, T. (2015). Earnings Volatility and Earning Prediction. Journal of Financial Accounting Research, 7(3), 74-61. [In Persian]  

Mashayekh, S., Shahrokhi, S. (2008). Review Predict of Earning Forecast by Management and Influence Factors on this Forecaste. Accounting and Auditing Review, 15(1), 65-82. [In Persian]  

Moradi, M., Mohaghegh, F., Weysihesar, S. (2020). Management Forecasts and Unsystematic Risk: Role of Desirable Information Environment. Applied Research in Financial Reporting, 8(2), 39-55. [In Persian] 

Namazi, M., Shamsoddini, K. (2008). The Investigation of the Impact of Effective Factors on Accuracy of Forecasted Profits Made By Firms’ Management In Tehran Stock Exchange Market. Journal of Development and Capital, 1(1), 1-28. [In Persian]

Nobakht, Y., Nobakht, M. (2021). The Impact of Avoiding Tax on Accounting and Economic Firm Performance Criteria: Evidence from Tehran Stock Exchange. Journal of Accounting and Social Interests, 11(2), 21-42. [In Persian]

Rezaei, F. , Heidarzadeh, S. (2014). The Effect of CEO Reputation on Relationship between Agency Costs and Cumulative Abnormal Returns in Firms over (under)Investment. Journal of Asset Management and Financing, 2(2), 99-122. [In Persian]

Shabahang, R (2008). Accounting Theory. Tehran: Audit Organization. fourth edition. [In Persian]  

Safari Gerayli, M., Rezaei pitenoei , Y. (2018). Managerial Ability and Financial Reporting Readability: A Test of Signaling Theory. Journal of Accounting Knowledge, 9(2), 191-218. [In Persian]

Shahveisi, F., Marjanian, Y., Eivani, F., Khanzadi, A. (2020). Study Effect of Earnings Management Forecast News on Earnings Predictability and Disclosure Noises. Empirical Studies in Financial Accounting, 17(66), 87-122. [In Persian]

‌Suk, I., & Zhao, Y. (2017). Does Financial Statement Comparability Deter Aggressive Tax Avoidance? SSRN Electronic Journal.

Zulfiqari, A; Moradi, M; Behnameh, M; Marandi, Z. (2018). The effect of information asymmetry, stock illiquidity and ownership concentration on profit forecasting accuracy. Financial accounting and auditing research, 11(44), 216-193. [In Persian]