مبانی تعهد به افشای اطلاعات شرکت‌های بورسی در حقوق ایران، آمریکا و انگلستان

تحقیقات حقوقی بین المللی

مقاله 5، دوره 15، شماره 57، مهر 1401، صفحه 61-77   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/alr.2022.1960054.2380

نویسندگان

بهرام تقی پور^{* 1}؛ علیرضا صالحی فر²؛ رئوف سیاری³

¹استادیار گروه حقوق خصوصی دانشگاه خوارزمی تهران، تهران، ایران. (نویسنده مسئول). رایانامه: [e-mail]

²استادیار گروه حقوق خصوصی دانشگاه خوارزمی تهران، تهران، ایران. رایانامه: [e-mail]

³دانشجوی دکتری حقوق خصوصی دانشگاه خوارزمی تهران، تهران، ایران. رایانامه: [e-mail]

چکیده

زمینه و هدف: شرکت‌ها به‌عنوان یکی از نهادهای حقوقی، نقش مؤثری در پویایی اقتصادی کشورها و جذب سرمایه‌های داخلی و خارجی دارند؛ اگرچه عرضه سهام توسط ناشران و خرید آن‌ها توسط سهامداران موافق با اصل آزادی اراده طرفین می‌باشند، اما این آزادی با توجه به‌موقعیت برتر اطلاعاتی ناشران نسبت به سایر فعالان بازار سرمایه، کارآیی این بازار را تحت تأثیر قرار خواهد؛ زیرا تعهد به افشای اطلاعات به‌عنوان یکی از عناصر تضمین‌کننده جهت ایجاد برابری میان ناشر و سایر فعالان شناخته می‌شود؛ ازاین‌رو ضرورت شفافیت اطلاعاتی یعنی دستیابی به اطلاعات مربوط به عملکرد دوره‌ای، موقعیت مالی و فرصت‌های سرمایه‌گذاری می‌باشد.
روش: پژوهش حاضر ازنظر گردآوری اطلاعات به نحو روش توصیفی، تحلیلی و مقایسه‌ای است. در این طرز تحقیقات سعی شده تا آنچه ‏هست بدون هیچ‌گونه دخالت یا استنتاج ذهنی گزارش داده شود و نتایجی عینی از موقعیت کسب گردد.
یافته‌ها و نتایج: یافته‌های این پژوهش بر مبنای مطالعه تطبیقی نظام حقوقی سه کشور دلالت بر آن دارد که برخلاف نظام حقوقی ایران که مبانی تعهد به افشای اطلاعات به دلیل نبود قوانین و رویه قضایی مشخص، تابع قواعد عمومی مندرج در قانون بازار اوراق بهادار و سایر قوانین می‌باشد، در حقوق آمریکا و انگلستان قانون‌گذاران از صدها سال پیش در قوانین مختلف به این موضوع پرداخته‌اند؛ ازاین‌رو حفظ حقوق سهامداران، نظم عمومی، حسن نیت، انصاف و اجتناب از سوءاستفاده مالی به‌عنوان مهم‌ترین مبانی تعهد به افشای اطلاعات در خصوص شرکت‌های پذیرفته‌شده در بازار اوراق بهادار شناخته می‌شوند.

کلیدواژه‌ها

بازار سرمایه؛ شفافیت؛ نظم عمومی؛ انصاف؛ حسن نیت؛ سهامداران

مراجع

- کاتوزیان، ناصر. (1376). قواعد عمومی قراردادها. جلد اول. شرکت سهامی انتشار. 

- کدخدایی، حسین. (1378). مبانی مقررات بازار سرمایه. چاپ اول. انتشارات بیمه مرکزی.

- گرجی، علی اکبر. (1394). مبانی حقوق عمومی. چاپ دوم. نشر جنگل.

- امینی، منصور، ابراهیمی، یحیی. (1390). حسن نیت در قراردادها: از نظریه تا عمل؛ نگاهی به موضوع در نظام حقوقی کامن لا. مجله حقوق تطبیقی، 2(2)، 43-23.

https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1014708/

- صادقی مقدم، محمد و نوروزی، محمد. (1390). نقد و بررسی نظام افشای اطلاعات در بورس ایران. فصلنامه مطالعات حقوق خصوصی، 41(2)، 149-131.

https://www.magiran.com/paper/935069

- کاتوزیان، ناصر و عباس زاده، محمدهادی. (1392). حسن نیت در حقوق ایران. فصلنامه مطالعات حقوق خصوصی، 43(3)، 186-167.

https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1006478/

- مهربانی، عطا الله. (1388). اهمیت و نقش اطلاعات در بورس اوراق بهادار. ماهنامه بورس، (82)، 26-15.

https://www.magiran.com/paper/625631

- D. Eric Hirst, Lisa Koonce, Venkataraman, Shankar. (2008). Management Earnings Forecasts:A Review and Framework. Accounting Horizons, 22(3), 315–338.

https://doi.org/10.2308/acch.2008.22.3.315

- Das, Udaibir, Quintyn, Marc. (2006). Crisis Prevention and Crisis Management The Role of -Regulatory Governance. IMF Working Paper, 2(163), 1-68.

https://www.britannica.com/topic/crisis-management-government

- Dine, Janet, ‎ Koutsias, Marios. (2020). Company Law. 8^th  ed. Palgrave

- French, Derek. (2020). Company Law 2020-2021. 3th. Oxford University Press.

- James J. Angel and Douglas McCabe. (2012). Fairness in Financial Markets: The Case of High Frequency Trading. Journal of Business Ethics, 112(4), 585-595.

https://ideas.repec.org/a/kap/jbuset/v112y2013i4p585-595.html

- Jiao, Yawen. (2011). Corporate Disclosure, Market Valuation, and Firm Performance. Financial Management, 45(4), 647-676.

https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1755-053X.2011.01156.x

- LeRoy Miller, Roger. (2016). Business Law Today, Comprehensive. 11^th edition. Cengage Learning.

- MacIntyre, Ewan. (2016). Business Law. 8 edition. Pearson Education;

- Ottow, Annetje. (2015). Market and Competition Authorities: Good Agency Principles, Publisher. 1th edition. Oxford University Press.

- Steger, Debra P. (2010). Redesigning the World Trade Organization for the Twenty-first Century (Studies in International Governance). 2th. Wilfrid Laurier University Press.

- Stephen R. Moehrle, Jennifer Reynolds-Moehrle. (2013). Understanding Accounting Academic Research: Before and After Sarbanes-Oxley. 15^th. Emerald.

- Steven M. Bragg. (2009). Running a Public Company: From IPO to SEC Reporting. 1th. Wiley.

- Sylvain Bouteille, ‎Diane Coogan-Pushner. (2012). The Handbook of Credit Risk Management: Originating, Assessing, and Managing Credit Exposures. 1st edition. Wiley.

- Theodore F. Sterling. (2005). The Enron Scandal. 1th. Nova Publishers.

- Williams, CA. (1999). The Securities and Exchange Commission and Corporate Social Transparency. Harvard Law Review, 112(6), 1197-1311.

https://www.jstor.org/stable/i257665

- Zoher Goshen and Gideon Parchomovsky. (2006). the Essential Role of Securities Regulation.  Duke Law Journal, 55, 2006, 711-782.

https://scholarship.law.duke.edu/dlj/vol55/iss4/1/