بررسی تأثیر قدرت مدیریتی بر تعهد عاطفی کارکنان (مورد بررسی: مدیران سازمان تأمین اجتماعی استان فارس)

مطالعات رفتاری در مدیریت

دوره 2، شماره 3، اردیبهشت 1390

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

نجمه ایزدپناه¹؛ حمداله منظری توکلی²؛ امین نیک پور³؛ علیرضا منظری توکلی³

¹دانشجوی دکترای مدیریت دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان، کرمان، ایران

²استادیار مدیریت دانشگاه اسلامی واحد کرمان، کرمان، ایران

³استادیار مدیریت دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان، کرمان، ایران

چکیده

این مطالعه با هدف بررسی تأثیر قدرت مدیریتی بر تعهد عاطفی کارکنان با استفاده از نظریه مبادله اجتماعی در سال 1400 انجام شده است. این پژوهش توصیفی و از نوع کاربردی بوده و نمونه‌ای شامل 185 نفر از مدیران سازمان تأمین اجتماعی استان فارس مورد استفاده قرار گرفت. داده‌ها با استفاده از پرسشنامه‌ای محقق ساخته، مرکب از دو بخش قدرت مدیریتی و تعهد عاطفی که روایی آن با استفاده از نظر 5 تن از اساتید تأیید و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ به میزان 0.89 بدست آمد، گردآوری شد. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزار Amos19 و EQS6.1 استفاده شد. در این مطالعه دو یافته مهم حاصل شد. اول اینکه رابطه مثبت و معنی داری بین قدرت تخصص، مشروع، مرجعیت، پاداش و اجبار با تعهد عاطفی بدست آمد و دوم اینکه قدرت پاداش بیشترین تأثیر و اجبار کمترین تأثیر را بر تعهد عاطفی کارکنان داشت. یافته‌ها نشان می‌دهد که ادراکات مطلوب کارکنان از قدرت مدیر در چارچوب مبادله اجتماعی منجر به پیامدهای مثبتی از جمله تعهد عاطفی قوی می‌گردد.

کلیدواژه‌ها

قدرت مدیر؛ تعهد عاطفی؛ نظریه مبادله اجتماعی؛ سازمان تأمین اجتماعی

مراجع

-1 انصاری، محمد اسماعیل و اردکانی، محمد شاکر؛ (1392) اخلاق کار اسلامی و تعهد سازمانی در میان کارکنان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، مجله ایرانی اخلاق و تاریخ پزشکی، دوره‌ی ششم، شماره‌ی 2، ص 98-86..

-2 صافی، احمد؛ (1380) سازمان مدیریت در آموزش و پرورش، تهران، انتشارات ارسباران.

-3 فخیمی، فرزاد؛ (1385) مدیریت رفتار سازمانی، چاپ دوم، تهران، نشر هستان.

-4 کریمی طرقبه، الهام؛ (1383) تعیین منابع قدرت مدیران شهرستان مشهد و ارتباط آن با سطح آمادگی کارکنان، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشکده تربیت بدنی دانشگاه تهران.

-5 مشبکی، اصغر؛ (1385) مدیریت رفتار سازمانی، تهران، انتشارات ترمه.

-6 ناظم، فتاح و قائد محمدی، محمد جواد؛ (1387) تعهد سازمانی مدیران و مؤلفه‌های آن در دانشگاه آزاد اسلامی، فصلنامه اندیشه‌های تازه در علوم تربیتی، سال چهارم، شماره اول، ص 11-28.

-7 هرسی، پاول و بلانچارد، کنت؛ (1378) مدیریت رفتار سازمانی، کاربرد منابع انسانی، ترجمه قاسم کبیری، انتشارات جهاد دانشگاهی، چاپ سوم.

8- Allen, N.J., Meuer J.P., (1990). The Measurement and Antecedents’ Effective Continuance and Normative Commitement to the Organization. Journal of Occupational Psychology, 63, 1-18.

9- Allen, N. J., Meyer, J. P. (1997). Commitment in the workplace: theory, Research and Application: Sage Publications, Incorporated.

10- Belaya, V., Hanf, J. H. (2009). A Multi-Theoretical Perspective on Power in Managing Interorganizational Relationships. International Journal of Social Economics, 36(11): 1040-1049.

11- Brunetto, Y., Shacklock, K., Bartram, T., Leggat, S.G., Farr- Wharton, R., Stanton, P., et al., (2012). Comparing the Impact of Leader-Member Exchange, Psychological Empowerment and Affective Commitment Upon Australian Public and Private Sector Nurses: Implications for Retention. International Journal of Human Resource Management, 23(11): 2238-2255.

12- Chen, Z.X., Francesco, A.M. (2003). The Relationship between the Three Components of Commitment and Employee Performance in China. Journal of Vocational Behavior, 62(3): 490-510.

13- Cole, M. S., Schaninger, W. S., and Harris, S. G. (2002). The Workplace Social Exchange Network: A Multilevel, Conceptual Examination. Group and Organization Management, 27,167-142.

14- Coyle-Shapiro, J.A.M., Morrow, P.C. (2006). Organizational and Client Commitment among Contracted Employees. Journal of Vocational Behaviour, 68, 310-416.

15- French, J.R., Raven, B. (2000). The Bases of Social Power, In D. Cart Wright, Studies in Social Power (Ann Arbor: University of Michigan), institute for social research.

16- Forsyth, D. R. (2009). Group Dynamics (5^th ed.). Pacific Grove, CA: Brooks/Cole.

17- Haar, J.M. and Spell, C.S. (2004). Programme Knowledge and Value of Work-Family Practices and Organizational Commitment. International Journal of Human Resource Management, 15 (6): 1040-5040.

18- Jha, S. (2011). Influence of Psychological Empowerment on Affective, Normative and Continuance Commitment: A Study in the Indian IT industry. Journal of Indian Business - Research, 3 (4), 282-263.

19- Joo, B. K., Yoon, H. J., and Jeung, C. W. (2012). The Effects of Core Self-Evaluations and Transformational Leadership on Organizational Commitment. Leadership & Organization Development Journal, 33 (6), In Press.

20- Luthans, F. (1995). The Practice of Supervision and Management. by McGraw-Hill.

21- Luthans, F. (1989). Organizational Behavior, Fifth Edition, by McGraw-Hill.

22- McMurray, AJ., Scott, DR., Pace, RW. (2004). The Relationship between Organizational Commitment and Organizational Climate in Manufacturing. Human Resource Development Quarterly, 15(4), 488-473.

23- Malhotra, N., Budhwar, P. and Prowse, P. (2007). Linking Rewards to Commitment: an Empirical Investigation of Four UK Call Centres. International Journal of Human Resource Management, 18(12), 2095-2017.

24- Meyer, J.P., Stanley, D.J., Herscovitch, L. and Topolnytsky, L. (2002). Affective, Continuance, and Normative Commitment to the Organization: a Meta-Analysis of Antecedents, Correlates, and Consequences. Journal of Vocational Behavior, 61(1), 52-20.

25- Montana, P. J. and Charnov, B. H. (2008). Management: Leadership and Theory. Barron's Educational Series, Inc., Hauppauge, New York, 4^th English edition.

26- Neininger, A., Lehmann-Willenbrock, N., Kauffeld, S. and Henschel, A. (2010). Effects of Team and Organizational Commitment-a Longitudinal Study. Journal of Vocational Behavior, 76(3),579-567.

27- Rhoades, L., Eisenberger, R. and Armeli, S. (2001). Affective Commitment to the Organization: the Contribution of Perceived Organizational Support. Journal of Applied Psychology, 86(5), 825-836.

28- Rousseau, V. & Aube, C. (2010). Social Support at Work and Affective Commitment to the Organization: Moderating Effect of Job Resource Adequacy and Ambient Conditions, The Journal of Social Psychology, 150(4), 321–340.

29- Senior, F., Fleming, J. (2006). Organizational Change, Third Education. FT Prentice Hall. 3rded, NewYork PP 232-138.

30- Robbins, S., Judge, T. and Hasham, E. (2009). Organizational Behavior, Authorized adaptation from the United State Edition, Publishing as Prentice Hall.

31- van Vuuren, M., de Jong, M., and Seydel, E. (2007). Direct and Indirect Effects of Supervisor Communication on Organizational Commitment. Corporate Communications: An International Journal, 12 (2), 116-128.

32- Wickramasinghe, D. and Wickramasinghe, V. (2012). Effects of perceived organisational support on participation in decision making, affective commitment and job satisfaction in lean production in Sri Lanka. Journal of Manufacturing Technology Management, 23(2), 157-177.

33- Yiing, L. H. and Ahmad, K. Z. B. (2009). The Moderating Effects of Organizational Culture on the Relationships between Leadership Behaviour and Organizational Commitment and between Organizational Commitment and Job Satisfaction and Performance. Leadership & Organization Development Journal, Vol. 30(1), 86-53.