پیش بینی فرسودگی شغلی براساس شفقت ورزی به خود و تحمل ابهام کارکنان فروشگاهی

مطالعات رفتاری در مدیریت

دوره 2، شماره 3، اردیبهشت 1390

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسنده

فاطمه محمدی^*

کارشناس روانشناسی، دانشکده علوم انسانی، موسسه آموزش عالی دانش پژوهان پیشرو، واحد اصفهان، ایران.

چکیده

فرسودگی شغلی یکی از مهمترین عوامل تاثیرگذار بر روی ترک شغل در میان پرسنل فروشگاهی و کیفیت ارائه خدمات می‌باشد. هدف از پژوهش حاضر، پیش بینی فرسودگی شغلی کارکنان فروشگاهی براساس تحمل ابهام و شفقت ورزی به خود است. این مطالعه همبستگی، بر روی 135 نفر از کارکنان یکی از فروشگاه‌های زنجیره‌ای شهر اصفهان، به کمک روش تصادفی انتخاب گردید. داده‌ها با استفاده از پرسشنامه‌های: فرسودگی شغلی مسلش (MBT)، شفقت ورزی به خود نف و تحمل پریشانی سیمونز و گاهر (DTS) جمع آوری گردید. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از آزمون‌های ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون چند متغیره و نرم افزار SPSS-26 در سطح معنی داری 05/0 انجام شد. نتایج تحلیل ضریب همبستگی پیرسون نشان داد میان فرسودگی شغلی با متغیرهای مهربانی نسبت به خود (345.+)، اشتراکات انسانی (226.+)، انزوا (226.+) در سطح 05/0 همبستگی مثبت و با متغیرهای قضاوت به خود (336.-) و بهشیاری (318.-) همبستگی منفی برقرار است. نتایج تحلیل رگرسیون فرسودگی شغلی براساس شفقت ورزی به خود و تحمل ابهام مقدار 011/0 حاصل گردید. نتایج مطالعه حاضر نشان داد میان برخی از ابعاد شفقت ورزی همچون قضاوت به خود و بهشیاری با فرسودگی شغلی ارتباط منفی برقرار است. بنابراین، می‌توان با افزایش دو متغیر فوق در این جامعه شغلی مانع از بروز فرسودگی شغلی گردید.

کلیدواژه‌ها

تحمل ابهام؛ شفقت ورزی به خود؛ فرسودگی شغلی

مراجع

احمدی طهور سلطانی، محسن؛ نجفی؛ محمود، (1390)، مقایسه باورهای فراشناختی و تحمل ابهام در افراد معتاد، سیگاری و عادی، مجله روان شناسی بالینی، 4، 12، 59-67.

اصالتی، پریدخت؛ عرب، علی؛ مهری نژاد، ولی؛ (1398)، تأثیر معنا درمانی فرانکل بر بهزیستی

روانشناختی و شفقت خود دانشجویان، نشریه پژوهش توانبخشی پرستاری، 3، 5، 2-7.

افشانی، سید علیرضا؛ ابویی، آزاده؛ (1396)، رابطه هوش هیجانی و شفقت به خود در بین دانشجویان دانشگاه یزد، فصل نامه پژوهش‌های کاربردی روانشناختی، 3، 8، 47-67.

برومند نسب، مسعود؛ شکرکن، حسین؛ (1388)، بررسی رابطه‌ی ساده و چندگانه خود اثر بخشی،

جایگاه مهار و تحمل ابهام با کارآفرینی، مجله دست آوردهای روان شناختی، 1، 4، 27-50.

بیگانه، جمال؛ ابوالقاسمی، جمیله؛ علی محمدی، ایرج؛ ابراهیمی، حسین؛ ترابی، زهرا؛ اشتری نژاد، آزاده؛ (1397)، بررسی اثر استرس شغلی بر فرسودگی شغلی در میان پرستاران، مجله دانش و تندرستی، 13، 10-18.

خادمی، ابولفضل؛ شمشادی، آزیتا؛ شعیری، محمدرضا؛ (1383)، بررسی رابطه تحمل ابهام و توانش

زبانی، دو ماهنامه علمی-پژوهشی دانشگاه شاهد، 9، 29-34.

خدمتی، نسرین؛ (1399)، نقش خود شفقت ورزی و انعطاف پذیری روان شناختی در پیش بینی فرسودگی شغلی پرستاران، رویش روان شناسی، 1، 46، 73-80.

خرم نیا، صمد؛ فروغی، علی اکبر؛ گودرزی، گلنام؛ بهاری باباری، مهرداد؛ طاهری، امیرعباس، (1399)، بررسی نقش شفقت به خود و نشخوار ذهنی در پیش بینی افسردگی مزمن. مجله روانشناسی و روانپزشکی شناخت، 7(5)، 15-29.

خسروی، صدالله؛ صادقی، مجید؛ یابنده، محمدرضا، (1392)، کفایت روانسنجی مقیاس شفقت خود، روش‌ها و مدل‌های روانشناختی، 3(13): 47-59.

رادمهر، فرناز؛ کرمی، جهانگیر؛ (1398)، بررسی نقش تحمل ابهام و شکفتگی در پیش بینی درگیری

تحصیلی دانشجویان، فصلنامه روان شناسی تربیتی، 52، 205 - 206.

روحی، رمینا؛ سلطانی، امان الله؛ زین الدینی، میمند؛ رضوی نعمت اللهی، ویدا؛ تأثیر درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر افزایش شفقت به خود، تحمل پریشانی و تنظیم هیجان در دانش آموزان با اختلال

اضطراب اجتماعی، فصلنامه سلامت روان کودک، 3، 6، 174-187.

سعیدی و همکاران، ضحی، (1391)، رابطه‌ی شفقت خود، ارزش خود و تنظیم هیجانات خودآگاه؛ فصلنامه علمی-پژوهشی در سلامت روانشناختی، 3، 6، 2، 9-1.

سعیدی مبارکه، مجید؛ احمدپور، علیرضا، (1391)، رابطه سطح تحمل ابهام دانشجویان کامپیوتر با سطح نمرات دروس برنامهنویسی آن‌ها. فصلنامه راهبردهای آموزش در علوم پزشکی، 5(4): 219-222.

سید جوادین، سیدرضا، و شهباز مرادی، سعید، (1385)، فرسودگی شغلی: پژوهشی در شرکت حفار نفت جنوب. فصلنامه علوم مدیریت ایران، دوره اول، شماره 2، صفحات 87 -63.

عزیزی، علیرضا؛ میرزایی، آزاده؛ شمس، جمال (1389). بررسی رابطه تحمل آشفتگی و تنظیم هیجانی با میزان وابستگی دانشجویان به سیگار، مجله پژوهشی حکیم، 11(1)، 13-18.

غلامی، آویشه؛ کاکاوند، علیرضا؛ (1389)، رابطه بین قدرت تحمل ابهام و خلاقیت، اندیشه‌های نوین تربیتی، 4، 6، 153-168.

قاسمی، احمدرضا؛ (1393)، بررسی نقش میانجی رفتارهای شهروندی سازمانی بر عدالت سازمانی و عملکرد شغلی (بررسی یکی از فروشگاه‌های زنجیره‌ای شهر تهران)، 12، 1، 63-82.

کردنائیچ، اسدالله؛ (1383)، مشتری مداری: رمز موفقیت سازمان‌های متعالی. فصل نامه مطالعات مدیریت، شماره‌های 43 و 44، صفحات 153-183.

کنعانی آذری، نیما؛ رضایی دیزگاه، مراد؛ گودرزوند چگینی، مهرداد؛ رضائی کلیدبری، حمیدرضا؛ (1399)، فراترکیب مطالعات فرسودگی شغلی بین پرستاران؛ فصلنامه مطالعات رفتار سازمانی، 4، 36، 125-155.

لطفی عظیمی، افسانه؛ عباسی، مسلم؛ محمودیان، حسن؛ جمالی، احسان؛ رضوانی فر، شیرین؛ (1395)، بررسی رابطه انگیزه پیشرفت، نوآوری، تحمل ابهام، خودکارآمدی، عزت نفس و خود شکوفائی با

جهت گیری کارآفرینی در دانشجویان دانشگاه، فصلنامه نوآوری و ارزش آفرینی، 9، 137-148.

مالکپور لپری، کامران؛ بختیاری رنانی، آزاده؛ (1400)، پیش بینی فرسودگی شغلی معلمان براساس

تحمل ابهام و خود شفقت ورزی، فصلنامه توسعه حرفه‌ای معلم، 1، 19،1-15.

نریمانی، محمد؛ ابوالقاسمی، عباس، (1384)، آزمونهای روانشناختی. اردبیل: انتشارات باغ رضوان.

نریمانی، محمد؛ فلاحی، وحید؛ اسماعیلی فارسانی، نسیم؛ رستم اوغلی، زهرا؛ (1398)، مقایسه

استحکام روانی و تحمل ابهام در مادران با ناتوانی یادگیری خاص و عادی، مجله ناتوانی‌های یادگیری 2، 9، 153-170.

نریمانی، محمد؛ ملکشاهی فر، معصومه؛ محمودی، نادر؛ (1388)، بررسی مهارتهای مقابله‌ای و تحمل ابهام در دانش آموزان دختر گوشه گیر، پژوهش در حیطه کودکان استثنائی، 1، 55-62.

هاشمی، سید احمد؛ (1397)، اثربخشی آموزش گروهی شفقت خود بر فرسودگی شغلی و رضایت شغلی معلمان، روش‌ها و مدل‌های روان شناختی، 31، 25-46.

یعقوبی، سهیلا؛ اکرمی، ناهید؛ (1395)، نقش شفقت خود در پیش بینی بخشایشگری و همدلی در

جوانان، پژوهش نامه روانشناسی مثبت، 3، 7، 35-46.

یگانه راد، نسرین؛ توزنده جانی، حسن؛ باقرزاده گلمکانی، زهرا؛ (1396)، مقایسه اثربخشی طرحواره

درمانی و درمان مبتنی بر شفقت بر تاب آوری و تحمل ابهام در زنان متقاضی طلاق، روش‌ها و مدل‌های روان شناختی، 41، 89-112.

Alharbi, J., Wilson, R., Woods, C., & Usher, K. (2016). The factors influencing burnout and job satisfaction among critical care nurses: a study of Saudi critical care nurses. Journal of nursing management, 24(6), 708-717.

Basharpoor, sajad; khosravinia, diba; daneshvar, somaye; narimani, mohammad; masah, amir, (2014), The role of self-Compassion, Cognitive self-control, and illness Perception Predicting craving in people with substance Dependency, Practice in Clinical Psychology, 3, 8, 155-164.

Breines, J. G., & Chen, S. (2012). Self-compassion increases self-improvement motivation. Personality & Social. Journal of Personality & Social Psychology, 92, 887-904.

Brown. H.D. (1993) Principles of language Learning and Teaching. (3rded). Englewood cliffs, n.J: Prentice Hall Regents.

Cañadas-de la Fuente, G. A., San Luis, C., Lozano, L. M., Vargas, C., García, I., & de la Fuente, E. I. (2014). Evidence for factorial validity of Maslach Burnout Inventory and burnout levels among health workers. Revista Latinoamericana de Psicología, 46(1), 44-52.

Crocker, J, & Canevello, A. (2005). Creating & Undermining social support in Communal relationship: The role of compassion & Self-image goals. Journal of personality & Socail Psychology, 95, 555-575.

Furnham,A & Ribchester,T, (1995). Tolerance of Ambiguity: A Review of the,Concept, Its Measurement and Applications. Current Psychology: Developmental, Learning,Personality,Social,14,179-199, Retrieved from http://www.springerlink.com. 2008/9/15

Gilbert, P, & Irons, C (2005).Focused Therapies & Compassionate mind training for shame & self-attacking. Gilbert(Ed), compassion: conceptualization, research and use in psychotherapy(263-325).London: Rutledge.

Han S.J., Bonn M.A., Cho M. (2016) "The relationship between customer incivility, restaurant frontline service employee burnout and turnover intention", International Journal of Hospitality Management, 52: 97-106.

Krieger T, Altenstein D, Baettig I, Doerig N, Holtforth MG. Self-compassion in depression: associations with depressive symptoms, rumination, and avoidance in depressed outpatients. Behav Ther. 2013;44(3):501-13. doi:10.1016/j.beth.2013.04.004 pmid: 23768676

Lumpkin, G.T., & Erdogan, B. (1999).If not entrepreneurship, can A Pilot Mclain DL. The MSTAT-1: A new measure of individual’s tolerance for ambiguity. Educ and Psycholl Meas. 1993; (53): 183-189.

study. Working paper. University of IIinois at Chicago, Chicago, IL.

Moos, R.H., & Billing, A.G. (1981). Different effects of administrative,

organizational and personality factors in teachers burnout. Teaching and Teacher Education, 334-358.

Neff, K.D, (2009). The role of self-compassion in development: A healthier way to relate to oneself. Human Development, 52,211-214.

Neff, K.D(2003a). Development & Validation of a scale to measure Self-Compassion. Self & Identity, 2, 223-250.

Neff, K. D., Pommier, E. (2012). The Relationship between Self-compassion and Otherfocused Concern among College Under graduates,

Community Adults, and Practicing Meditators. Self and Identity, 1-17.

Neff,K.D, Kirkpatrick, K.L, & Rude,S. s. (2007).Self-campassion and adaptive psychological functioning. JLumppournal of Research in personality, 4(1),139-154.

Orasillo,s. M, & Roemer, L. (20011). The Mindful Way through Anxiety Break Free from Chronic Worry & Reclaim your Life 1^st Ed, Guilford Press New Yourk.

Saberi S, Sadr S, Ghadyani M, Yazdi S, Bahari F, Shahmoradi H. The relation between job burnout and general health of judges and prosecutors working in courts of Tehran. Ir J Forensic Med 2008;14:92-8. [Persian].

Shaukat R., Yousaf A., Sanders K. (2017) "Examining the linkages between relationship conflict, performance and turnover intentions: Role of job burnout as a mediator ", International Journal of Conflict Management, 28(1): 1-36.

Webel AR, Wantland D, Rose CD, Kemppainen J, Holzemer WL, Chen WT, et al. A Cross-Sectional Relationship Between Social Capital, Self-Compassion, and Perceived HIV Symptoms. J Pain Symptom Manage. 2015;50(1):59-68. doi:10.1016/j.jpainsymman.2014.12.013 pmid: 25659523

Yarnell, L., Neff, K. D. (2012). Self-compassion, Interpersonal Conflict Resolutions, and Wellbeing. Self and Identity, 1-14.