نگاهی به نسخة خطی ناشناختة ورقه و گلشاه و تطبیق آن با ورقه و گلشاه عیوقی

پژوهشنامه نسخه شناسی متون نظم و نثر فارسی

دوره 6، شماره 15، شهریور 1400، صفحه 205-227   

نوع مقاله: علمی-پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/noskheh.2021.693794

نویسندگان

رویا دهقانی¹؛ احمدرضا یلمه ها^{* 2}

¹دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، واحد دهاقان، دانشگاه آزاد اسلامی، دهاقان، ایران.

²استاد زبان و ادبیات فارسی، واحد دهاقان، دانشگاه آزاد اسلامی، دهاقان، ایران(نویسنده مسؤول)

چکیده

داستان‌ها و منظومه‌های عاشقانه زیرمجموعة ادب غنایی هستند که گسترده‌ترین گونة ادبیات فارسی است. بسیاری از این منظومه‌های عاشقانه هنوز به‌صورت دست‌نویس در دست اشخاص یا در کنج کتابخانه‌ها در پردة گمنامی باقی مانده‌اند و تاکنون به خوانندگان معرفی نشده‌اند؛ بنابراین نسخه‌های خطی ازجمله آثاری هستند که باید معرفی و احیا شوند؛ زیرا از سرمایه‌های ملی و فرهنگی کشورمان به شمار می‌روند. یکی از این نسخ، ورقه و گلشاه است که در کتابخانة مجلس به شمارة 2/2617 نگهداری می‌شود؛ این اثر 71 برگ و 2122 بیت دارد. این داستان مربوط به عشق دو عاشق و معشوق به نام ورقه و گلشاه است که درواقع تقلیدی از ورقه و گلشاه عیوقی است. در سراسر داستان، مضامین غنایی و حماسی به ‌هم آمیخته؛ اما مضمون اصلی داستان، روایتی عاشقانه است. در این پژوهش به‌صورت تحلیلی و توصیفی به معرفی و تحلیل این داستان و مقایسة آن با داستان عیوقی پرداخته می‌شود. در این تحقیق به نسخة خطی داستان ورقه و گلشاه، «داستان الف» و به داستان ورقه و گلشاه عیوقی، «داستان ب» گفته می‌شود.
 
 
 

کلیدواژه‌ها

ورقه؛ گلشاه؛ ادبیات غنایی؛ نسخة خطی؛ عیوقی

مراجع