مقایسه ای میان دو داستان هنگام اثر مندنی‌پور و پیرمرد فرتوت با بال های عظیم اثر مارکز

مطالعات نقد ادبی

دوره 16، شماره 51، اسفند 1400، صفحه 121-146   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

مهدی پرهام^{* 1}؛ الهام جعفرزاده²؛ الهه جعفرزاده³

¹گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامشهر، اسلامشهر، ایران

²کارشناس ارشد ادبیات فارسی- دانشگاه آزاد اسلامی- واحد اسلامشهر. ایران

³مدرس دانشگاه آزاد اسلامی- واحد اسلامشهر. ایران

چکیده

رئالیسم جادویی گاه به عنوان یک طرز داستان نویسی تاریخی ـ سیاسی نگر و پسااستعماری و گاه به عنوان شیوه ای مرکب از دید و شگرد خاص ادبی و نیز به منزله ی سبکی منحصراً محلی ـ منطقه ای شناخته می شود. چنانکه از پیشینه ی پژوهش پیداست، معمولاً وجود برخی مؤلفه ها اثبات رئالیسم جادویی را در یک اثر امکان پذیر می سازد. نقش و اهمیت متفاوت این مؤلفه ها، دیدگاه محققان را در باره ی اصلی و فرعی بودن هر یک از آنها و نیز شمار هرکدام تفاوت بخشیده است.
مؤلفه‌های سبک رئالیسم جادویی به انواع مختلف بررسی شده است و بیش و کم آنچه مورد توافق و اجماع محققان است تلفیقی از شگرد های خیال پردازی و حقایق زندگی است. با توجه به هدف مقایسه‌ای نوشتار حاضر کاربرد مشترک برخی از این موارد به گونه ای محدود، نزدیکی دو اثر ، هنگام و پیرمرد فرتوت با بالهای عظیم به ترتیب نوشته‌ی شهریار مندنی پور و گابریل گارسیا مارکز را نشان می‌دهد. نوشتار کنونی یک بررسی محتوایی – ساختی است و مؤلفه‌های همسان در دو داستان را شناسایی و توصیف می کند.

کلیدواژه‌ها

رئالیسم جادویی؛ مندنی پور؛ مارکز؛ داستان؛ روستا

مراجع

باورز، مگی آن.(1394). رئالیسم جادویی، ترجمه‌ی سحر رضا سلطانی، تهران: روزنه.

باقری، خسرو.(1387). نگاهی به اجرای نمایش «ماکوندو»، به کارگردانی آزاده‌ انصاری.

            Khosrobagheri.blogfa.com       

بی نیاز، فتح الله.(1392). درآمدی بر داستان نویسی و روایت شناسی، تهران : نشر افراز.

پارسی نژاد، کامران.(1381). «مبانی و ساختار رئالیسم جادویی»، ماهنامه ادبیات داستانی، شماره 67 – 66 ، بهمن و اسفند 1381 .

پورنامداریان و سیدان، تقی و مریم.(1388). بازتاب رئالیسم جادویی در داستان­های غلامحسین ساعدی، مجله دانشکده ادبیات دانشگاه تربیت معلم، شهریور 1388، شماره 68، صص 29- 17.

حق روستا، مریم.(1385). تفاوت رئالیسم جادویی و رئالیسم شگفت انگیز و نقش زاویه دید در آنها با بررسی آثار گابریل گارسیا مارکز و آلخو کارپنتیر، بی جا.

حنیف و حنیف، محمد و محسن.(1397). بومی سازی رئالیسم جادویی در ایران. تهران: علمی و فرهنگی.

حنیف، محسن، رضایی، طاهره.(1395). زبان روایت در رمان های رئالیسم جادویی، نقد و نظریه‌ی ادبی، سال اول، شماره 2.

رودگر، محمد.(1396). رئالیسم عرفانی : مقایسه تذکره نگاری تصوف با رئالیسم جادویی با تأکید بر آثار مارکز ، تهران: انتشارات سوره مهر.

زرشناس، شهریار.(1393). «گابریل گارسیا مارکز در ترازوی نقد/ 3 ، رئالیسم جادویی چیست و ویژگی های آن کدام است؟»، مشرق نیوز، بیست و هفتم اردیبهشت 1393 .

ساعدی، غلامحسین.(1347). ترس و لرز، تهران: زمان.

همو.(1345). اهل هوا، چاپ اول، تهران: امیرکبیر.

همو.(1377). عزاداران بیل، چاپ چهاردهم، تهران: قطره.

صاعدی، احمد رضا و دیگران.(1397). مؤلفه های رئالیسم جادویی در رمان تقریر میلیس اثر ربیع جابر، دو فصلنامه علمی – پژوهشی نقد ادب معاصر عربی. پاییز و تابستان.

غلامی، سیمین.(1398). خوانش مولفّه های رئالیسم جادویی در  «الرجل الّذی یکره نفسه» نوشته‌ی حنا مینه، نقد ادبی معاصر عربی، سال نهم.

کسیخان، حمید رضا.(1390). بررسی تطبیقی مؤلفه های رئالیسم جادویی در طبل حلبی از گونترگراس و یک صد سال تنهایی از گابریل گارسیا مارکز، دو فصلنامه علمی – پژوهشی زبان پژوهی دانشگاه الزهرا(س) ، سال دوم ، شماره 4 ، بهار و تابستان 1390.

 مارکز، گابریل گارسیا.(1391). بهترین داستان­های کوتاه گابریل گارسیا مارکز، گزیده، ترجمه و با مقدمه احمد گلشیری، چاپ ششم، تهران: نگاه.

مندنی­پور، شهریار.(1371). هشتمین روز زمین، تهران: نیلوفر.

عابدینی، حسن.(1369). صد سال داستان نویسی در ایران، ج 1 و 2 ، تهران : تندر.

همو.(1377). صد سال داستان­نویسی ایران، ج 3، تهران: انتشارات علمی فرهنگی.

همو.(1384). صد سال داستان نویسی ایران، ج4 ، تهران: چشمه.

میرصادقی، جمال و میمنت.(1377). واژه­نامه هنر داستان­نویسی، تهران: کتاب مهناز.

ناظمیان رضاو همکاران.(1393). رئالیسم جادویی و مؤلفه هایآن در بررسی داستان «لیالی الف لیله» اثر نجیب محفوظ، پژوهشنامه ی نقد ادب عربی، شماره ی 8.

http:// khosrobagheri.blogfa.com/p.42. 1387