تأثیر تنش شوری بر ویژگی‌های جوانه زنی بذر گیاه ریحان

تحقیقات بذر

مقاله 3، دوره 11، شماره 41، اسفند 1400، صفحه 23-29   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/jsr.2022.1956300.1230

نویسندگان

میلاد باباخانی^{* 1}؛ نسترن کاظمی²

¹دانش آموخته کارشناسی تولید و پرورش گیاهان دارویی، مرکز جهاد دانشگاهی کرمانشاه، کرمانشاه-ایران

²دانشجوی دکترای علوم باغبانی، دانشگاه گیلان، رشت-ایران

چکیده

این مطالعه با هدف تأثیر تنش شوری بر ویژگی‌های جوانه زنی بذر گیاه ریحان (O. basilicum) انجام شد. پنج تکرار 20 تایی بذر برای هر تیمار در نظر گرفته شد و بذرها در پتری دیش‌های 9 سانتی‌متری با 7 میلی‌لیتر از محلول آزمایش کشت داده شدند. بذرها در آب مقطر (0) و محلول‌های نمکی حاوی 50 میلی‌مولار، 100 میلی‌مولار، 150 میلی‌مولار و 200 میلی‌مولار از سدیم کلرید جوانه زدند. تعداد بذرهای جوانه زده برای 20 روز بررسی شد. در این مطالعه، درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، طول ساقه، طول گیاهچه، طول ریشه، نسبت طول ساقه به طول ریشه، وزن تر ریشه، وزن تر ساقه، وزن خشک ساقه، وزن خشک ریشه و بیوماس بررسی شدند. درصد جوانه زنی (p<0.05) و سرعت جوانه زنی (p<0.01) تحت تأثیر تیمارها قرار گرفتند. درصد جوانه زنی تنها در تیمار 200 میلی مولار در مقایسه با دیگر تیمارها پایین‌تر بود و اختلاف معنی‌داری بین تیمارهای کنترل و تیمارهای 50 میلی مولار ، 100 میلی مولار و 150 میلی مولار برای درصد جوانه زنی وجود نداشت. اعمال تنش شوری اثرات معنی‌داری روی طول ریشه (p<0.01)، طول ساقه (p<0.01)، طول گیاهچه (p<0.01)، طول ریشه به ساقه (p<0.01)، وزن تر ریشه (p<0.05)، وزن تر ساقه (p<0.01)، وزن خشک ساقه (p<0.01) و بیوماس (p<0.01) داشت. طول ریشه، طول ساقه، طول گیاهچه، طول ریشه به ساقه و وزن خشک ساقه در تیمار 200 میلی مولار در مقایسه با دیگر تیمارها پایین‌تر بود. در مجموع بذرهای ریحان تا 150 میلی‌مولار تنش را تحمل می‌کنند.

کلیدواژه‌ها

ریحان؛ سرعت جوانه‌زنی؛ تنش شوری؛ طول گیاهچه

مراجع

Abbaspour-Gilandeh, Y., Kaveh, M., and Jahanbakhshi, A. 2019. The effect of microwave and convective dryer with ultrasound pre-treatment on drying and quality properties of walnut kernel. Journal of Food Processing and Preservation, 43(11), e14178.

Babaei‐Ghaghelestany, A., Alebrahim, M. T., MacGregor, D.R., Khatami, S.A., and Hasani Nasab Farzaneh, R. 2020. Evaluation of ultrasound technology to break seed dormancy of common lambsquarters (Chenopodium album). Food science & nutrition, 8(6), 2662-2669.

Balibrea, M.E., Dell'Amico, J., Bolarín, M.C., and Pérez‐Alfocea, F. 2000. Carbon partitioning and sucrose metabolism in tomato plants growing under salinity. Physiologia Plantarum, 110(4), 503-511.

Choudhury, S., and Panda S.K. 2004. Role of salicylic acid in regulating cadmium induced oxidative stress in Oryza sativa L. roots. Plant Physiology, 30(3-4): 95-110.

Copeland, L.O., and McDonald, M.B. 2001. Principles of seed science and technology. dordrecht, The Netherlands: Kluwer Academic Publishers, 475p.

Cristaudo, A., Catara, S., Mingo, A., Restuccia, A., and Onofri, A. 2019. Temperature and storage time strongly affect the germination success of perennial Euphorbia species in Mediterranean regions. Ecology and Evolution, 9(19), 10984-10999.

Garcia-Gusano, M., Martinez-Gomez, P., and Dicenta, F. 2004. Breaking seed dormancy in almond (Prunus dulcis (Mill.) D.A. Webb). Scientia Horticulturae, 99(3): 363-370.

Gavrilov, L.R., Tsirulnikov, E.M., and Davies, I.A.I. 1996. Application of focused ultrasound for the stimulation of neural structures. Ultrasound in Medicine and Biology, 22(2): 179-192.

Ghafoori, H., Keshtkar, E., Aghaalikhani, M., and Mahdavian, A. 2021. Effect of ultrasound waves, chilling and mechanical abrasion on dormancy-breaking and germination characteristics of Datura stramonium and Convolvulus arvensis. Iranian Journal of Seed Science and Technology, 10(2), 127-139.

Karam, N.S. and Al-salem, M.M. 2001. Breaking dormancy in Arbutus andrchne L. seeds by stratification and gibberelic acid. Seed Science and Technology, 29: 52-56.

Koornneff, M., Bentsink, L., and Hilhorst, H. 2002. Seed dormancy and germination. Current Opinion in Plant Biology, 5(1): 33-36.

Kucera, B., Cohn, M.A., and Leubner-Metzger, G. 2005. Plant hormone interactions during seed dormancy release and germination. Seed Science Research, 15(4): 281-307.

Lotfifar, O., Allahdadi, I., Zand, E., and Akbari, G.A. 2014. Germination responses of wild mustard (Sinapis arvensis) to interaction effect of water potential and temperature. Int J Biosci, 4, 37-44.

Mason, T.J., and Lorimer, J.P. 2002. Applied sonochemistry. The uses of power ultrasound in chemistry and processing, 1-48.

Milligan, G. 1999. eed Collection, Treatment, and Storage. In Combined Proceedings-International Plant Propagators Society, 49: 114–115.

Mohammadi chiane, S., Alizade, M. and Hasani, A. 2011. The effect of the stratification and thermal shock break dormancy and stimulate germination of seeds of medicinal plants Kygr (Gundelia tournefortii). First National Congress of the New Agricultural Science and Technology. University of Zanjan, Zanjan, Iran.

Nascimento, W.M., and Aragão, F.A.S.D. 2004. Muskmelon seed priming in relation to seed vigor. Scientia Agricola, 61(1), 114-117.

Parker, W.C., Noland, T.L., and Morneault, A.E. 2006. The effects of seed mass on germination, seedling emergence, and early seedling growth of eastern white pine (Pinus strobus L.), New Forests, 32(1): 33-49.

Rajasekaran, L.R., Claude, A.S., and Caldwell, D. (2002). Stand establishment in processing carrots–Effects of various temperature regimes on germination and the role of salicylates in promoting germination at low temperatures. Canadian Journal of Plant Science, 82(2), 443-450.

Schmitz, N., Xia, G.H. and Ketmode, A.R. 2001. Dormancy of yallow Ceder seeds is retminated by gibberlic acid in combination with fluridone or with osmotic priming and moist chihhing. Seed Science and Technology, 29: 331-346.

Shakirova, F.M., Sakhabutdinova, A.R., Bezrukova, M.V., Fatkhutdinova, R.A., and Fatkhutdinova, D.R. (2003). Changes in the hormonal status of wheat seedlings induced by salicylic acid and salinity. Plant science, 164(3), 317-322.

Shekari, F.A.R.I.D., Baljani, R., Saba, J., and Afsahi, K. 2010. Effect of seed priming with salicylic acid on growth characteristics of borage plants (Borago officinalis) seedlings. Journal of New Agricultural Science, 6(18).

Shekari, F., Baljani, R., Saba, J., Afsahi, K., and Shekari, F. 2010. Effect of seed priming with salicylic acid on growth characteristics of borage (Borago officinalis) plants seedlings. Journal of New Agricultural Science, 6: 47-53.

Soltani, E., Baskin, C.C., Baskin, J. M., Soltani, A., Galeshi, S., Ghaderi-far, F., and Zeinali, E. (2016). A quantitative analysis of seed dormancy and germination in the winter annual weed Sinapis arvensis (Brassicaceae). Botany, 94(4), 289-300.

Venâncio, R.S.D.S., and Martins, A.C.G. 2019. Overcoming dormancy of Senna multijuga seeds with an ultrasonic probe the comparison with ultrasound and sulfuric acid baths. Ciência rural, 49.

Yaldagard, M., Mortazavi, S.A., and Tabatabaie, F. 2008. Application of ultrasonic waves as a priming technique for accelerating and enhancing the germination of barley seed: Optimization of method by the Taguchi approach. Journal of the Institute of Brewing, 114(1): 14 -21.