ارزیابی اثر هیدروپرایمینگ و کود آگروتین بر صفات جوانه‌زنی، مورفولوژیکی و عملکرد دانه ارقام گندم

تحقیقات بذر

مقاله 4، دوره 11، شماره 41، اسفند 1400، صفحه 30-45   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/jsr.2022.1959336.1233

نویسندگان

مهرداد کریمی راد^{* 1}؛ افسانه جمشیدزاده²

¹دانشگاه لرستان

²دانشگاه شاهد

چکیده

به‌منظور اثر هیدروپرایمینگ و کود آلی آگروتین بر جوانه‌زنی بذر، شاخص‌های رشد و عملکرد دانه سه رقم گندم دیم، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1395-96 در شهرستان دلفان از توابع استان لرستان اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل کود آلی آگروتین در دو سطح (مصرف و عدم مصرف)، هیدرو پرایمینگ بذر در دو سطح (پرایم و عدم پرایم) و ارقام گندم دیم (باران، اوحدی و آذر2) بودند. نتایج آزمایش نشان داد که صفات میانگین مدت زمان و ضریب سرعت جوانه‌زنی، تعداد پنجه در بوته، سرعت رشد محصول، وزن صد دانه، شاخص سطح برگ، شاخص کلروفیل و عملکرد دانه تحت تأثیر هر سه فاکتور آزمایش (آگروتین، هیدروپرایمینگ و رقم) و صفات درصد جوانه‌زنی و سرعت جوانه‌زنی تنها تحت تأثیر تیمارهای اصلی آگروتین و پرایمینگ قرار گرفتند. اثر متقابل بین کاربرد آگروتین و کاربرد پرایمینگ بر صفات سرعت جوانه‌زنی و تعداد پنجه در بوته معنی‌دار شد، به طوری که مصرف آگروتین موجب افزایش کارایی استفاده از پرایم بذور گندم شد. بیشترین عملکرد دانه با کاربرد آگروتین و پرایمینگ (2504 کیلوگرم در هکتار) و کم‌ترین آن (1755 کیلوگرم در هکتار) در شرایط عدم استفاده از آن‌ها به دست آمد. رقم اوحدی (با عملکرد 1944 کیلوگرم در هکتار) نسبت به دو رقم دیگر عملکرد دانه بیشتری داشت. به‌نظر می‌رسد کاربرد کود آلی آگروتین و هیدروپرایمینگ راهکاری مناسب برای قابلیت دسترسی بیشتر مواد مغذی و در نتیجه روند افزایشی در بهبود رشد گندم باشد.

کلیدواژه‌ها

درصد جوانه‌زنی؛ سرعت جوانه‌زنی؛ سرعت رشد محصول؛ شاخص سطح برگ؛ کلروفیل

مراجع

Adesemoye, A.O., Torbert, H.A. and Kloepper, J.W. 2010. Increased plant uptake of nitro gen from15N-depleted fertilizer using plant growth-promoting rhizobacteria. Applied Soil Ecology, 46: 54-58.

Ali, H., Iqbal, N., Shahzad, A.N., Sarwar, N., Ahmad, S. and Mehmood, A. 2013. Seed priming improves irrigation water use efficiency, yield, and yield components of late-sown wheat under limited water conditions. Turkish Journal Agriculture Forestry, 37: 534-544.

Bameri, M., Abdolshahi, R., Mohammadi-Nejad, G., Yousefi, K. and Masoud Tabatabaie, S. 2012. Effect of different microelement treatment on wheat (triticum aestivum) growth and yield. International Research Journal of Applied and Basic Sciences, 3 (1): 219-223.

Basra, S.M.A., Farooq, M., Tabassum, R. and Ahmed, N. 2006. Evalution of seed vigour eanhancement techniques on physiological and biochemical basis in coarse rice (Oryza sativa L.). Seed Sciences Technology, 34: 719-728

Eisvand, H., Alizadeh, M. and Fekri, A. 2010. How Hormonal Priming of Aged and Nonaged Seeds of Bromegrass Affects Seedling Physiological Characters. Journal of New Seeds, 11(1): 52-64. (In Persian)

Eisvand, H.R., Tavakkol Afshari, R., Sharifzadeh, F., Maddah Arefi, H. and Hesamzadeh Hejazi, S.M. 2008. Improvement of physiological quality of deterioeated tall wheet grass (Agropyron elongatum Host) seeds y hormonal priming for control and drought stress condition. Iranian Journal of Crop Science, 39(1): 53-65. (In Persian)

Farooq, M., Basra, S.M.A., Wahid, A., Ahmad, N. and Saleem, B.A. 2009. Induction of drought tolerance in rice (Oryza sativa L.) by exogenous application of salicylic acid. Journal of Agronomy and Crop Science, 195: 237 – 246.

Ghassemi- Golezani, K., Chadordodooze-Jeddi, A., Nasrollahzadeh, S. and Moghaddam, M. 2010. Effects of hydro-priming duration on seedling vigour and grain yield of pinto bean (Phaseolus vulgaris L.) Cultivars. Notulae Botanicae Horti Agrobotanici Cluj-Napoca, 38: 109-113.

Ghassemi-Golezani, K., Mustafavi, S.H. and Shafagh-Kalvanagh, J. 2012. Field performance of chickpea cultivars in response to irrigation disruption at reproductive stages. Research Crops, 13: 107-112. (In Persian)

Hojati Fahim, N., Sedghi, M., Chaeichi, M. and Seyed Sharifi, R. 2019. The effect of seed inoculation with organic and biologic fertilizers on germination and heterotrophic seedling indices in rainfed wheat (Triticum aestivum) Cultivar. Iranian Journal of Seed Research, 6 (1):77-93. (In Persian)

Jafary, M. 2016. The study effect per planting treatment of microelement fertilizer agrotin on germination and yield some cultivar wheat. Thesis presented for the degree of Master of Science in agronomy. Faculty of Agriculture Shahed, 85. (In Persian)

Kobraee, S., NoorMohamadi, G., HeidariSharifAbad, H., DarvishKajori, F. and Delkhosh, B. 2013. Micronutrients Distribution in Soybean Plant with Zn, Fe, and Mn Application. Annual Review and Research in Biology, 3(2): 83- 91. (In Persian)

Kobraei, S., Shams, K. and Pazoki, A. 2010. Effect cultivar and data planting on yield seed and quality characterize in chickpea. Journal of Agronomy and Plant Breeding, 6: 53-63. (In Persian)

Kochaki, A., Tabrizi, L., Jahani, M. and Mohamadabadi, A.A. 2011. The study effect of biological and chemical fertilizer and density on flower yield and characterize plant Crocus sativus L. Journal of Soil and Water, (25): 196-206. (In Persian)

Kumar, R. and Pareek, B. 2022. Effect of organic manure, Azospirillum and inorganic fertilizer on growth and yield of wheat (Triticum aestivum L.). The Pharma Innovation Journal, 11(2): 2179-2183

Manonmani, V., Begum, M.A.J. and Jayanthi, M. 2014. Halopriming of seeds. Journal Seed Science, 7: 1-13. (In Persian)

Naserie, B., Saeidi, M., Khorami Vafa, M., Sharifi, R. and Khoshkhooi, S. 2021. The effect of different methods of seed pretreatment on agronomic characteristics of flaxseed under post flowering drought stress in Kermanshah region. Journal of Agricultural Science and Sustainable Production, 31(3): 227-247. (In Persian)

Niazi Khamsi, N., Rahimzadeh Khooei, F., Nashabori, M.R., Javanshir, A. and Moghadam, M. 2006. Effect different level of soil moisture on growth characterize, yield and compound yield lens cultivars. Journal of Agriculture and Nathural Resources, (13): 47-57. (In Persian)

Patra, B. and Singh, J. 2018. Effect of priming, biofertilizers and nitrogen levels on yield and nutrient uptake by wheat. International Journal of Current Microbiology and Applied Sciences, 7(07): 1-7.

Riazi, A., Sharif-Zadeh F., and Ahmadi, A. 2008. Effect of osmopriming on seeds germination of forage millet. Pajouhesh and Sazandegi, 77: 72-82. (In Persian)

Sadeghipour, O. and Aghaei, P. 2012. Response of common bean to exogenous application of salicylic asid under water stress conditions. Advances in Environmental Biology, 6(3): 1160-1168. (In Persian)

Saruhan, V., Kusvuran, A. and Babat, S. 2011. The effect of different humic acid fertilization on yield and yield components performances of common millet (Panicum miliaceum L.). Science Research Essays, 6 (3): 663-669.

Shekari, A. 2017. Effect of some liquid fertilizer on planting characterize and contact secondary metabolite Crocus sativus. Thesis presented for the degree of Master of Science in agronomy. Faculty of Agriculture arak. 100pp. (In Persian)

Yazdani, M., Bahmanyar, M.A., Pirdashti, H. and Esmaili, M.A. 2009. Effect of phosphate solubilization microorganisms and plant growth promoting rhizobacteria on yield and yield components of corn. International Journal Biology. Life Science, 1: 20- 28. (In Persian)

Yosefi, KH, Galavi, M, Ramrodi, M and Mousavi, SR. 2011. Effect of bio phosphate and chemical phosphorus fertilizer accompanied with micronutrient foliar application on growth, yield and yield components of maize (Single Cross 704). Australian Journal of Crop Science, 5(2): 175- 180.

Zarei, I., Mohammadi, G., Sohrabi, Y., Kahrizi, D., Khah, E.M. and Yari, K. 2011. Effect of different hydropriming times on the quantitative and qualitative characteristics of chickpea (Cicer arietinum L.). African Journal of Biotechnology, 10: 14844-14850.

Zhao, G.Q., Ma, B.L. and Ren, C.Z. 2007. Growth, gas exchange, chlorophyll flurescence, and ion content of naked oat in response to salinity. Crop Science, 47: 123-131.