تغییرات برخی از ویژگی‌های ریختی و فیزیولوژیک یک رقم کلزا (Brassica napus L.) به تنش آبی خاک

فیزیولوژی محیطی گیاهی

دوره 3، شماره 12، اسفند 1387، صفحه 19-27   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

حمید نورانی‌آزاد^{* 1}؛ محمدرضا حاجی باقری -²

¹گروه زیست شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد جهرم

²دانشگاه آزاد اسلامی واحد استهبان

چکیده

به منظور بررسی واکنش‌های‌ مورفولوژیک و فیزیولوژیک یک رقم کلزا با نام «طلائیه» تحت تنش آبی خاک، آزمایشی در گلخانه دانشگاه آزاد اسلامی واحد جهرم انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل پنج سطح رطوبتی، با فاصله 7 (شاهد)، 14، 21، 28 و 35 روز آبیاری با چهار تکرار در قالب طرح کاملا تصادفی مورد بررسی قرار گرفت. تحت سطوح خشکی، و در پایان مرحله رشد، مقادیر وزن خشک گیاه، طول ساقه و ریشه، کلروفیل کل برگ ها، کل قندهای محلول و پرولین گیاه، سدیم و پتاسیم برگ ها اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که با افزایش تنش خشکی، مقدار کلروفیل کل و پتاسیم برگ ها نسبت به شاهد کاهش معنی داری یافت. وزن خشک گیاه کاهش و تنها در دو تیمار 28 و35 روز آبیاری نسبت به شاهد معنی دار بود. کاهش طول ساقه به جز در تیمار 14 روز آبیاری نسبت به شاهد معنی دار بود. مقادیر سدیم برگ ها افزایش معنی دار نشان داد. افزایش طول ریشه همراه با افزایش تنش خشکی معنی دار نبود. میزان کل قندهای محلول و پرولین گیاه افزایش یافت. افزایش قندهای محلول و پرولین همراه با افزایش تنش خشکی برای تنظیم اسمولاریته و تحمل به شرایط تنش می‌باشد. کاهش پتاسیم باعث افزایش مقاومت روزنه ای و کاهش فتوسنتز و رشد شد.

کلیدواژه‌ها

پرولین؛ تنش آبی؛ کلروفیل؛ کلزا؛ قند محلول

مراجع

شهیدی، ا. و ک ، فروزان. (1376) کلزا ، انتشارات شرکت سهامی خاص توسعه کشت دانه‌های‌ روغنی.

کافی، م. و ع، مهدوی دامغانی. (1379) مکانیسم‌های‌ مقاومت گیاهان به تنشهای محیطی. انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد. ص9.

کافی، م.، زند، ا.، کامکار، ب.، شریفی، ح.، و گلدانی، م. (1382) فیزیولوژی گیاهی. جلد دوم. انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد. ص93.

کوچکی، ع. (1373). زراعت در مناطق خشک و غلات، حبوبات، گیاهان صنعتی و علوفه ای، انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد.