اثر ویتریفیکاسیون بر زنده‌مانی بذور L. Medicago polymorpha نگهداری شده در شرایط فراسرد

فیزیولوژی محیطی گیاهی

دوره 3، شماره 12، اسفند 1387، صفحه 48-56   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

مه لقا قربانلی^{* 1}؛ رکسانا بنیادی²؛ عباس قمری زارع³؛ شکوفه شهرزاد³

¹عضو هیئت علمی‌ گروه زیست‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی‌واحد گرگان

²کارشناس ارشد دانشگاه پیام نور تهران

³عضو هیئت علمی‌ مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور، تهران

چکیده

در این پژوهش برای دستیـابی بـه روشی موفـق جهت نـگهداری طولانی مدت بـذور در شرایط دمـای فـراسرد از روش ویتریفیکاسیون استفاده شد. بدین منظور از بذور یونجه یکسالهMedicago polymorpha L.  که در دمای °C4 سازگاری سرمایی یافته بودند استفاده گشت. بذور با قرار گرفتن در مجاورت سیلیکاژل در دسیکاتور برای 4 روز آبگیری شدند. سپس جهت حفاظت اسمزی به مدت 20 دقیقه در دمای °C25 با محلول گلیسرول M2 در ساکاروز M 6/0 بارگیری گشتند. بذور بارگیری شده به منظور دهیدراتاسیون و حفاظت به کرایوویال‌های حاوی ml 5/0 محلول PVS2 صفر درجه سانتی‌گراد انتقال یافته و بلافاصله در نیتروژن مایع ذخیره شدند. کرایوویال‌های حاوی نمونه پس از یک هفته از نیتروژن مایع خارج گشتند و بلافاصله در حمام آبی C°37 به مدت 2 دقیقه گرمادهی شدند. در مرحله بعد به منظور آبدهی و شستشوی مواد نگهدارنده به ترتیب به مدت 5، 10 و 15 دقیقه در دمای °C 22 در داخل محلول شستشوی حاوی سوکروز M 2/1 در نمک‌های محیط کشت MS قرار گرقتند. بازیابی نمونه‌ها به سه روش صورت گرفت: (الف و ب) قرار دادن بذور به مدت نیم ساعت و 24 ساعت در زیر آب جاری و سپس انتقال آنها بر روی پتری‌دیش‌های حاوی کاغذ صافی مرطوب به منظور تولید دانه‌رست، (ج) استریل بذور با استفاده از هیپوکلریت سدیم 2% و سپـس انتقال آنها به محیـط کشت جامد MS حاوی mg/lit 5/0 GA₃. درصد زنده‌مانی بذور نگهداری شده در دمای فراسرد در روش‌های بازیابی الف و ب (به ترتیب 37/94% و 21/98%) در سطح 5% با شاهد (بذوری که تحت تیمار فراسرد قرار نگرفتند) دارای اختلاف بود درحالیکه، این اختلاف در روش ج (زنده‌مانی 16/76%) فاقد اختلاف معنی‌دار بود. 

کلیدواژه‌ها

آبگیری؛ بذر؛ نگهداری بلند مدت بذر؛ نگهداری در دمای فراسرد؛ نیتروژن مایع؛ ویتریفیکاسیون؛ یونجه یکساله؛ PVS2

مراجع