بررسی تطبیقی الگوی جامعه پذیری سیاسی در کتب درسی متوسطه دوم دردولت اصلاحات

علوم اجتماعی

مقاله 2، دوره 16، شماره 2 - شماره پیاپی 57، شهریور 1401

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

مجید جامعی نسب¹؛ احمد علی حسابی^{* 2}؛ یوسف امینی¹؛ نبی اله ایدر¹

¹گروه جامعه شناسی،واحد شوشتر،دانشگاه آزاد اسلامی،شوشتر،ایران.

²گروه جامعه شناسی،واحد شوشتر،دانشگاه آزاد اسلامی،شوشتر،ایران

چکیده

چکیده:
هدف پژوهش حاضر بررسی الگوی جامعه پذیری سیاسی درکتب درسی متوسطه دوم در دوران دولت اصلاحات است.به همین منظور کلیه کتب درسی متوسطه دوم دوران این دولت ، بر اساس روش نمونه گیری قضاوتی - تعمدی، و بیشتر کتابهایی که نمایانگر شاخص های گفتمانی ایدئولوژیک هستند بعنوان جامعه آماری انتخاب شدند.این کتب با روش تحلیل محتوای کیفی بررسی گردید. برای سنجش پایایی مولفه ها از روش ویلیام اسکات استفاده شد که بر پایه آن ضریب توافق 20 /93 بدست آمد. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات ازآمار توصیفی و استنباطی نیز استفاده گردید.در چارچوب این پژوهش،الگوی جامعه پذیری سیاسی با ابعاد جمهوریت، تساهل و مدارا،مشروعیت سیاسی، هویت سیاسی، پداگوژی انتقادی، عدالت اجتماعی، ارزش های سیاسی انقلاب اسلامی،اقتصاد،حکمرانی خوب ،نگرش سیاسی، مشارکت سیاسی و آگاهی سیاسی در گفتمان کلان انقلاب اسلامی( جمهوری اسلامی) و همچنین در گفتمان دولت اصلاحات ، مورد بررسی قرار گرفت.ابعاد و مولفه های این الگو نیز در متون کتب درسی ، از طریق بکارگیری روش تحلیل محتوا بدست آمد. نتایج این پژوهش، ضمن معرفی و تعریف ویژگی های الگوی جامعه پذیری سیاسی مختص این دولت بشکل جداگانه ، نشان داد: الگوی جامعه پذیری سیاسی دولت اصلاحات در کتب درسی متوسطه ی دوم ، در 58 درصد شاخص ها با الگوی جامعه پذیری سیاسی و گفتمان کلان جمهوری اسلامی انطباق کامل داشته، در 33 درصد نسبتا منطبق و در9 درصد از شاخص ها غیر منطبق بوده است.مع الوصف، با اینکه حرکت این دولت در چارچوب و روح گفتمان جمهوری اسلامی بوده اما در جهاتی نیم نگاهی نیز به فضای جهانی داشته که مثلا در دوران این دولت تلاش گردیده تا تغییرات جهانی را به نوعی در کتب درسی دوران خود انعکاس دهند.

کلیدواژه‌ها

کلیدواژه ها: اصلاحات؛ آموزش و پرورش؛ جامعه پذیری سیاسی؛ کتابهای درسی متوسطه دوم

مراجع