تدوین مدل اضطراب کرونا در زنان براساس تاب آوری و سبک های دلبستگی با نقش میانجی جهت گیری مذهبی

روانشناسی اجتماعی

دوره 10، شماره 64، تیر 1401، صفحه 17-29   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

شیما سادات برقعی^{* 1}؛ امنه دهقان سانیچ²؛ فرانک مرادی³؛ ستاره حسینی مجد⁴

¹روان شناسی،واحد علوم و تحقیقات ،دانشگاه آزاد اسلامی ،تهران ،ایران

²روانسنجی ،واحد تهران مرکز ،دانشگاه آزاد اسلامی ،تهران ،ایران

³روانسنجی ،واحد تهران مرکز ،دانشگاه ازاد ،تهران ،ایران

⁴روانشناسی ،واحد علوم و تحقیقات ،ازاد اسلامی ،تهران .ایران

چکیده

اخیرا همه گیری بیماری کرونا ویروس جدید (covid -19) منجر به ایجاد استرس و اضطراب زیادی در سراسر جهان شده است . پژوهش حاضر با هدف ارائه مدل اضطراب کرونا براساس تاب آوری و سبک های دلبستگی با نقش میانجی گری جهت گیری مذهبی می باشد. روش پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی بود.
حجم نمونه براساس نسبت متغیر به آزمودنی که معمولا تعداد نمونه ها باید حداقل 2 تا 10 برابر متغیرها (آیتمها) باشد. در این پژوهش از آنجایی که پرسشنامه های مورد استفاده شامل 57گویه می باشد ، از اینرو حجم نمونه با توجه به حداقل شرایط تحلیل اماری200 نفر از دانشجویان شهر قم به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شده وداده های پژوهش با استفاده از پرسشنامه های تاب آوری(کانر دیویدسون ،2017) ، سبک های دلبستگی(کولینز و رید ،1990) ،اضطراب کرونا ویروسی (CDAS) و جهت گیری مذهبی(آلپورت ، 1380) جمع آوری شده وبرای تجزیه و تحلیل داده ها ازهمبستگی پیرسون و معادلات ساختاری(SEM) نرم افزار spss وsmart pls.2 استفاده شد.
براساس نتایج بدست آمده مدل علی رابطه بین تاب آوری ، سبک های دلبستگی، جهت گیری مذهبی درونی و بیرونی و اضطراب کرونا براساس شاخص های مختلف برازش تایید شد . نتایج نشان می دهد در سطح اطمینان 95/0 به علت بزرگتر بودن سطح معنی داری تی و آماره سوبل(3.145) از میزان 1.96 مشخص می شود دلبستگی اضطرابی بر اضطراب کرونا با میانجی گری جهت گیری مذهبی درونی اثر مستقیم معناداری داشته است و به علت کوچکتر بودن سطح معنی داری تی و آماره سوبل(0.321) مشخص می شود دلبستگی اضطرابی بر اضطراب کرونا با میانجی گری جهت گیری مذهبی بیرونی اثر مستقیم معناداری نداشته است.در سطح معنی داری تی و آماره سوبل(3.181) دلبستگی ایمن و(2.439) تاب آوری از میزان 1.96می توان نتیجه گرفت تاب آوری و دلبستگی ایمن بر اضطراب کرونا با میانجی گری جهت گیری مذهبی درونی اثر مستقیم و مثبت معناداری داشته است.نتایج فوق نشان می دهد تاب آوری با تقویت جهت گیری مذهبی درونی، بر کاهش اضطراب کرونا اثر دارد.

کلیدواژه‌ها

تاب آوری# سبک دلبستگی اضطرابی#سبک دلبستگی ایمن جهت گیری مذهبی درونی#جهت گیری مذهبی بیرونی# اضطراب کرونا

مراجع

بزازیان، سعیده؛ بشارت، محمد علی و رجب، اسدالله.(1389). بررسی رابطه بین سبک های دلبستگی و ادراک بیماری بهزیستی روانشناختی و هموگلوبین گلیکوزیله در بیماران مبتلا نوع1. مجله   دیابت و لیپید ایران. 10(196)، 188-182. ##

بشارت، محمد علی.(1397). نقش واسطه ای استحکام من در رابطه بین سبک های دلبستگی و سازگاری با   بیماری مالتیپل اسکلروزیس. مجله علوم شناختی. 17(70)، 642-629.  ##

بهرامی احسان، هادی  .(1384). رابطه  بین ابعاد جهت گیری،سلامت روانی و اختلال های روانشناختی.      مجله روانشناسی تحولی .2(5)، 35-42. ##

بهرامی احسان، هادی .(1380) . بررسی مقدماتی میزان اعتبار و قابلیت مقیاس جهت گیری مذهبی. مجله       روانشناسی و علوم تربیتی .6(1)، 90-67. ##

بیرقی فرد،علی و کارگر، فاطمه.(1399). نقش سبک زندگی در سلامتی و پیشگیری از بیماری کرونا. مجله      مطالعات کاربردی در علوم اجتماعی و جامعه شناسی، 3(7)، 54-47.  ##

پاکدامن، شهلا. (1380). بررسی ارتباط بین دلبستگی و جامعه طلبی در نوجوانی . دکتری روانشناسی،         دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه تهران. ##    

جان بزرگی، مسعود.(1377). بررسی اثربخشی روان درمانگری کوتاه مدت، آموزش خود مهارگری با و         بدون جهت گیری مذهبی اسلامی اسلامی بر مهار اضطراب و تنیدگی.فصل نامه روانشناسی .      7(3)،368-343. ##

حسین ثابت، فریده و موسی پور، مهرنوش.(1394). رابطه میزان عمل به باورهای دینی و جهت گیری          مذهبی با شادکامی در دانشجویان دختر. فصلنامه روان شناسی و دین.3(31)،161-145. ##  

حکیم الهی، ریحانه .(1389). بررسی رابطه دلبستگی به والدین و همسالان و ابعاد جهت گیری مذهبی با        شادکامی در دانش آموزان دبیرستانی شیراز.پایان نامه کارشناسی ارشد روان شناسی تربیتی            دانشکده روانشناسی، دانشگاه شیراز. ##

خدایاری فرد،محمد ؛ فقیهی،علینقی؛ شکوهی یکتا،محسن؛ غباری بناب، باقر و رحیمی نژاد، عباس.(1391).     مبانی نظری و روش شناسی مقیاس های دین داری.تهران؛ انتشارات آوای نور. ##

ساعدی، فاطمه و خانجانی، زینب.(1396). مطالعه مقایسه ای سبک های سه گانه دلبستگی ( ایمن،              دوسوگرا، اجتنابی)در نوجوانان دارای نشانه ای درونی سازی افسردگی و اضطراب. مجله زن و    مطالعات خانواده. 10(38)، 154-137. ##

محمدی زاده، عاطفه، عسگری، قاسم و باقری، مسعود (1395). رابطه سلامت معنوی با اضطراب مرگ در   بیماران مبتلا به مالتیپل اسکروزین..مجله دین و سلامت،4(2)،75-60.  ##

علی پور،احمد  ؛قدمی،ابوالفضل،علی پور،زهرا و عبدالله زاده،حسن .(1398). اعتبار یابی مقدماتی مقیاس    اضطراب بیماری کرونا در نمونه ایرانی .مجله روانشناسی سلامت،8 (32)،177-163. ##

غفاری مقدم، فهیمه؛ طاهری فر، زهرا و دهقانی آرانی،فاطمه .(1398). بررسی توانایی های شناختی کودکان   مبتلا به بیماری مزمن پزشکی بر اساس سبک دلبستگی آنها. مجله پژوهش های کاربردی             روانشناختی. 3(1)، 193-.177. ##   

نصیرزاده، مصطفی، آخوندی، مریم، جمالیزاده، احمد، خرم نیا، سعید.(1399). بررسی وضعیت استرس،       اضطراب،افسردگی و تاب آوری ناشی از شیوع بیماری کرونا در خانوارهای شهرستان انار در سال 1399.مجله علمی علوم پزشکی رفسنجان،19(8)،898-889. ##

Cleary, M., Kornhaber, R., Thapa DK, West S., Visentin, D.(2018) The effectiveness of interventions to improve resilience among health professionals: A system review. Nurse Educ Today. 71:247-63. ##

Djalante, R., Shaw ,R.,  DeWit, A.(2020). Building resilience against biological hazards and Pandemics:COVID-19 and its implications for The  Sendari Framework. Progress in Disaster Science6:100080. ##

Dong, XY., Wang, L., Tao, YX., Suo, XL., Li ,YC., Liu, F., et al.(2017). Psycho- metric properties of the anxiety inventory disease in patients With COPD in China.International Journal of Chronic Obstructive Pulmonary Disease.12:49-58. ##

Harper, CA., Satchell, LP., Fido ,D., Latzman, RD.(2020). Functional Fear Predicts Public health compliance in the COVID-19 Pandemic. Iternatinal Journal of  Mental Health and Addiction. [dOI:10.1007/s11469-020-00281-5] [pMID] [PMCID]. ##

Koeing, HS.(2004). Religion, Sprituality, and medicine: Research findings and implication for clinical practice. South medj. 97 (12), 1194-1200. ##

Li, S., Wang, Y., Xue ,J., Zhao, N., Zhu ,T.(2020). The impact of COVID-19 epidemic declaration on psychological consequences: A study on active Weibo users. Int J Environ Res Publice Health.17(6):1-9. ##

McGoogan, J.M.(2020).Characteristics of and Important Lessons From the Coronavirus Disease 2019 (COVID-19) Outbreak in China: Summary of a Report of 72 314 Cases From the Chinese Center for Disease control and Prevention external. icon;JAMA 11. ##

Pandey, D., Jaiswal, AK .(2017). Role of positive meta cognitions and meta –emotions in satisfaction with life. Indian Jposit psychol. 8(4):616-20. ##

Shaw, SCK.(2020). Hopelessness, helplessness and resilience: The importance of Safeguarding our trainees mental Wellbeing during the COVID-19 pandemic. Nurse Edue Pract. 020;(44):102780. ##

Singh, AK., Guot,a R., Ghosh, A., Mistara A.(2020). Disabetes in covid-19: Prereleuce, pathophysiology, progosis and practical consideration. Diabets metab sxndr. 14(4):3003-100##

Suss ,H., Ehlert, U.(2019). Psychological resilience during the perimenopause. Maturitas.  2020;(131):48-56. ##

Torke , AM., Fitchett, G., Maiko, S., Burke, ES., Slaven, JE., Watson, BN., et al.(2020). The association of surrogate decision makers religious and spiritual belifs with end-of-life decisions. J Pain Symptom Manage. 59(2):261-9. ##